Demir İpekyolu

Tarihi İpekyolu’nun demiryolu ile tekrar güncelleştirilmesini sağlayacak bir çok ülkeyi kapsayan, demiryolu projesinin büyük bir lojistik projesi olarak bitirilmesi konusunda en çok iş Türkiye’ye düşmektedir. 

Sadece eksik kısımlarının tamamlanması, lojistik kentler oluşturulması ve ülke bağlantılarının sağlanması  konusunda Türkiye’nin aktif rol oynaması özellikle halen Avrupa “borç krizi” belirsizlikleri ve riskleri devam ederken bu konuya öncelik verilmesi, ilgili ülkeler ile ticareti ve bu lojistik akımın planlaması, sorunsuz işlemesi için gerekli hukuki ve diğer altyapı çalışmalarının şimdiden tamamlanması konusunda “liderlik” yapması gerekmektedir. 

Özellikle Çin’in birkaç hat olarak tasarladığı projeleri, Çin ile birlikte özellikle Çin-Türkiye deniz yoluna alternatif hem ithalat hem ihracat için maksimum 15 günlük bir transit süresini içerecek Şanghay-İstanbul hattının bu tarz kriz ortamında Rusya, Orta Asya ve Çin ihracat pazarlarındaki Türk ürünlerinin etkinliğini artırmasına katkı sağlayacak bir lojistik altyapı sağlanması konusunda Türkiye’nin bütün imkanları ve politik güçleriyle bu konuda tekrar girişimlerde bulunması ve hızlıca sonuçlandırılması çok önemlidir. 

Bu ülkeler ile ticaretimizde hızlı, güvenli ve çağdaş bir taşıma sistemi ile hem taşıma maliyetlerinde önemli verimliliklerin sağlanmasının yanında özellikle ihracat paylarımızın artırılması konusunda girişimlerin şimdiden başlatılması son derece önemlidir. 

Ekonomi Bakanlığı’nın 14 Şubat 2012 tarihli “İthalatın Değerlendirilmesi”1 adlı sunumlarında görüldüğü üzere en fazla İthalat yaptığımız 10 ülke listesinde Rusya, Çin, Hindistan, Güney Kore bulunmaktadır. 

“Demir İpekyolu” için bu projeyi sadece Türkiye’nin doğusundan Tiflis’e bağlantı gibi bir projeyle küçük ve dar kapsamlı düşünülmemesi, özellikle Çin ve Rusya ile büyük bir işbirliği içinde geniş kapsamlı ve aşamaları iyi belirlenmiş şekilde projelendirilmesi ve ilgili ülkelere gerekli yardım ve telkinde bulunacak tarzda Türkiye’nin liderlik yapması gerekmektedir. 

Çin’in yeni Devlet Başkanı olacak Xi Jinping’in Türkiye ziyaretinde bu konunun direkt olarak gündeme gelmiş olduğunu okumadık, ama “sıcak” ilişkilerin avantaj sağlamasını fırsat bilerek, zaman kaybetmeden üst düzey ziyaretlerle sadece bu konu üzerinde görüşmeler yapılması son derece önemlidir. 

Türkiye’nin yurtdışındaki başarılı müteahhitlik çalışmalarının avantajı ile ve Avrupa’da lojistik sistem bilgimiz, deneyimiz ve bağlantılarımız ile bu yeni İpekyolunun tüm aşamalarında ve noktalarında Türk firmalarının yer edinmelerini sağlamak ithalat lojistik operasyonlarının güvence altına alınmasının yanında ihracat paylarının artırılmasında Türk markalarına büyük fırsat sağlayacağı düşüncesiyle gerekirse bu yatırımların devlet olarak desteklenmesi de tartışılmalıdır. 

Sonuç olarak, sadece Doğu Anadolu-Tiflis gibi basit bir tren hattı projesi olarak görülmeyecek kadar önemli olan İpekyolu’nun ilgili ülkelerle ile özellikle Çin ve Rusya ile üst düzey görüşmeler ile daha kapsamlı anlaşmalar ile büyük bir işbirliğinin başlatılması ithalatta verimlilik ile bu ülkelerde ihracat pazar paylarımızın arttırılması ile ekonomimize çok büyük katkılar sağlayacak bir büyük ve önemli proje olarak ele alınmalıdır.