İhale demek düşük fiyat demek midir?

Bunun nedeni gayet basittir; ihale Kanununda genel kabul görmüş ve yıllardır uygulanan yöntem budur. Ancak, ihale kazanmak için firmaların kullanabileceği (düşük fiyatın dışında) bir yöntem daha vardır. Çoğu kimsenin bilmediği ve uygulamadığı bu yöntem Fiyat Dışı Unsurlar'dır. Kaldı ki, bu husus ihalelerin İdari Şartnamelerinde yer almakta ve yasal olarak herhangi bir sıkıntı yaratmamaktadır. Bugünkü yazımızın konusu ihalede Fiyat Dışı Unsurlardır.

Fiyat Dışı Unsur ne demektir?

İhalelerde idarenin talep etmiş olduğu mal ve hizmetlerle alakalı olarak genel piyasa algısı doğrultusunda idareye fayda sağlayabilecek her şey fiyat dışı unsurdur. Başlıca fiyat dışı unsurlar;

• Tedarik edilebilirlik,
• Kullanılabilirlik,
• Ürün kalitesi,
• Termin,
• Mevcut mal ve hizmetlere kolay entegrasyon,
• Mevcut mal ve hizmetlerin sürdürülebilirliğine olumlu katkı
• İdarenin aslında ihtiyaç duyduğu, ancak bunu fark edemediği, ya da fark etse de üzerine fazlaca bir maliyet ile para harcamak zorunda olduğu, zaman kaybedeceği yeniliklerin neredeyse çok az maliyetle, ya da maliyetsiz bir biçimde hayata geçirilmesidir.
• Diğer firmaların sunduğu mal ve hizmetlerin karşılayamayacağı ölçüde idareye fayda sağlayabilecek şeylerdir.

Fiyat dışı unsurların ihalelerde kullanım alanı sınırsızdır. Yeterki, bu konuda firma idareyi ilgili konuda etkilesin, ikna etsin ve neler kazanabileceğini göstersin.

İdareler genelde bu maddeden kaçmak isterler, çünkü değişen kanunlar çerçevesinde itiraz imkanları K.İ.K. tarafından diğer katılımcı firmalar lehine sonuçlanmaktadır.

Fiyat dışı unsurları ihalede etkili bir şekilde kullanabilmek için şu şartları yerine getirmesi gerekir;

• İdareye sunulan üstünlükler piyasada genel kabul görmüş olmalıdır
• Firmanın idareye sunduğu ürün ve hizmetler öyle kuvvetli bir değer yaratmalı ki, bu değer karşısında fiyat önemini yitirmelidir.
• Katılımcı diğer firmalar bu hususlara itiraz edememelidir.
• Bu unsurlar ilave bir fiyat marjına imkan verecek şekilde ek bir ürün ya da hizmet gibi sunulabilmeli ve bu ispatlanmalıdır.

Eğer idareyi bu konularda ikna edemez ve bahsettiğiniz hususları ispatlayamazsanız ‘’Fiyat Dışı Unsur’’ları kullanmanız mümkün olmayacaktır.

Birçok firma bu unsurları kullanmak yerine en düşük fiyatı verip ihaleyi kapma derdine düşmektedir. Ancak bu yaklaşım kısa vadede kazandırsa bile, orta ve uzun vadede karlılık oranlarını, ürün/hizmet temin sürelerini, kalite seviyesini ve sürdürülebilirliğini olumsuz etkileyerek firmaların önünü tıkayacaktır.

Eğer ürün ve hizmetleriniz gerçekten düşündüğünüz gibi güçlüyse bunu idareye gösterin ve tabiri caiz ise bununla show yapın.

Emin olun ki hepsi olmasa da ve her projede olmasa da bir çok idare bu konuda size güvenip bu unsurları dikkate alacaktır. Bunun sonucunda da fiyat yerine katma değer ve kalite ile rekabet etme şansını yakalayabileceksiniz.