İhracata Stratejik Bakış

İhracatın stratejik boyutu, ihracat faaliyetlerinin sadece kısa vadeli kazançlar için değil, aynı zamanda sürdürülebilir bir büyüme ve rekabet avantajı sağlamak amacıyla sistematik bir şekilde yönetilmesini gerektirir.

İhracatın stratejik boyutunu anlamak için şu unsurlara odaklanılabilir;

1. Rekabet avantajı oluşturma,
2. Pazar çeşitlendirmesi,
3. Değer zinciri yönetimi,
4. Ar-Ge ve inovasyon,
5. Politik ve ekonomik etkiler,
6. Sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk,
7. Risk yönetimi,
8. Eğitim ve kapasite geliştirmedir.

Stratejik ihracat, bu unsurların entegrasyonu ve yönetimi yoluyla uzun vadeli başarıyı hedefler. Her firma, kendi koşullarına ve hedeflerine göre bu stratejileri özelleştirebilir.

Stratejik bakış açısıyla ihracat yapmak, aşağıdaki adımları içerebilir;

1. Durum analizi ve hedef belirleme,
2. Ürün ve hizmet analizi ve uyarlaması (ülkeye özgü ürün, kalite standartları vb.),
3. Pazar araştırması ve pazarların seçimi,
4. Ticari istihbarat,
5. Rekabet analizi,
6. Pazar giriş stratejileri ortak girişim vb.) uygulanacağına karar verilmesi.
7. Fiyatlandırma stratejileri
8. Lojistik ve dağıtım kanalı,
9. Marka ve pazarlama faaliyetleri,
10. Bayi ve müşteri yönetimi,
11. Hedef pazarda yatırım (ofis, mağaza, depo açma vb.)
12. Yerel iş ortaklıkları ve işbirliği (acente, distribütör vb.)
13. Risk Yönetim (döviz kuru riski, yasal riskler, politik riskler vb.),
14. Yasal ve finansal düzenlemeler (yasal uyum, finansal planlama vb.)
15. İhracatın finansmanı ve teşvikleri (finansman kaynakları, devlet destekleri vb.)
16. İzleme ve değerlendirmedir.

Bu tür bir stratejik bakış açısı, ihracat faaliyetlerinin daha başarılı ve sürdürülebilir olmasını sağlayabilir.

İç pazar daralınca dış pazarlarda çare aranması ve ihracata kısa sürede çözüm getirecek bir finansman kaynağı olarak bakılması doğru değildir. İhracatı geçici bir çıkış yolu olarak görülmemelidir. İhracat her aşamasına stratejik olarak bakılması gereken çok yönlü bir konudur. İhracat ve iç piyasa dengeli olarak gitmeli, biri dara düştüğünde diğeri onun destekçisi ve yardımcısı olmalıdır. Bu oran %50 iç piyasa-%50 ihracat, %60 iç piyasaya-%40 ihracat, %70 iç piyasa- %30 ihracat gibi değişik senaryolarda firmaların tercihlerine göre değişebilir. Günümüz koşullarında tamamen ihracat odaklı çalışmak da risktir. Pandemi döneminde gerçekleşen senaryoyu hep birlikte yaşadık. Bu nedenle risk her zaman dengeli olarak tabana yayılmalıdır.

Bir firma öncelikli olarak iç piyasada ne kadar güçlüyse dış piyasada o kadar sağlam ilerleyecektir. İhracat hedefi konulurken ana hedef tabii ki kazanç ancak şu da unutulmamalıdır. İhracat yol haritası olmayan, riskleri sepete yaymayan, istihbaratı güçlü olmayan, ihracatı kısa süreli bir kurtuluş olarak gören ve ihracata stratejik olarak bakmayan firmalar kaybetmeye mahkumdurlar. Unutulmaması gereken en önemli noktalardan biri de yerel düşünüp global hareket edilmez. İç piyasa mantığı ile ihracatta yol alınmaz.

Global düşünüp yerel hareket etmek bizleri her zaman başarıya taşıyacaktır.