Yönetici Koçluğu Nedir?

Günümüzde yöneticilerden ve liderlerden çok daha fazla sorumluluk beklenmesi çoğu lideri ve yöneticiyi bunalmış veya tükenmiş hissettirmektedir. Ayrıca değişimi yönetmek, çevik olmak, karar almak, çalışanı geliştirmek ve esenliğini sağlamak, kurumu temsil etmek, büyümeyi teşvik etmek ve krizleri yönetmek gibi temel konular ise günümüzde ve gelecekte önemli liderlik yetkinlik ve becerileri arasında gösterilmektedir. Tüm bu nedenlerle yönetici koçluğu kurumsal ve bireysel açıdan önemli bir araç olarak görülmektedir.

Yönetici koçluğu kısaca yöneticilerin ve liderlerin profesyonel ve bireysel gelişimlerini desteklemek amacıyla gerçekleştirilen bir koçluk türüdür.

Genel anlamda, bir koçun, bir yönetici ya da liderin liderlik ve yönetim becerilerini geliştirmesi için kendisiyle birlikte çalıştığı bir eğitim ve gelişim sürecidir. Bu süreç kişinin yetkinliklerini ortaya koymaktan ve geliştirilmesi gereken yönlerinin tespitine kadar değişen farklı kategorilerde, kişinin ihtiyaç ve beklentilerine göre tasarlanır. Performansı arttırmak, potansiyeli açığa çıkarmak, kişisel gelişimi desteklemek, yönetsel becerileri geliştirmek ve böylece kurumsal performansı arttırmak bu koçluk sürecinin temel amaçları arasındadır.

Bu koçluk süreci kişiye özel tasarlanır. Süreçte koç ve danışan arasında saygı, iletişim, gizlilik ve güven esastır. Yansıtma, gözlem, geri bildirim verme/alma ve hedef belirleme çalışmaları yönetici koçluğunda kullanılan koçluk yöntemleri arasında sıralanabilir. Yönetici koçluğu mutlaka kurumsal geçmişi olan ve ICF onaylı akredite kurumlardan koçluk hizmeti almış koçlardan alınmalıdır.

Bir yönetici koçluğunun temel adımlarını ise şu şekilde sıralayabiliriz:

• İlk Değerlendirme: Bu aşamada koç, değişik koçluk araçlarıyla danışanın mevcut durumunu, liderlik tarzını, güçlü yönlerini ve geliştirilmesi gereken yönlerini değerlendirir.

1. Hedef Belirleme: Koç ve danışan ilk değerlendirme sürecinden sonra , kişisel ve profesyonel hedeflerle uyumlu, net, ölçülebilir ve ulaşılabilir hedefleri birlikte belirler.

2. Koçluk Seansları: Bu seanslar beceri ve yetkinlikler üzerinden yapılan bire bir görüşmelerdir. 45-60 dakika arasında sürer. Koç burada farkındalık yaratacak uygulamalarla danışanını konfor alanından çıkararak farkındalık yaratmayı ve potansiyelini keşfetmesini sağlar..

3. Sürekli Öğrenme: Seans sürelerinde veya sonrasında devam eden öğrenme sürecini teşvik etmek amacıyla koç, danışanına ödevler verir.

4. Raporlama ve İlerlemenin Değerlendirilmesi: Koç süreç boyunca hedeflere doğru bir şekilde ilerlenip ilerlenilmediğini düzenli olarak gözden geçirir ve gerektiğinde gelişen koşullara ve ihtiyaçlara göre ayarlama yapar. Ayrıca danışanına süreç hakkında bir rapor iletir.

5. Sonuç ve Gelecek Planı : İlk hedeflere ulaşıldıktan sonra, tüm ilerleme süreci gözden geçirilir, öğrenilenlerin pekiştirileceği sürekli büyüme ve gelişme adımları , koç ve danışan tarafından birlikte belirlenir.

Uluslararası Koçluk Federasyonu tarafından yapılan bir araştırmada, koçluk alan kişilerin %80'inin özgüven yaşadığı ve %70'in üzerinde iş performansında, ilişkilerde ve etkili iletişim becerilerinde fayda sağladığı ortaya konulmuştur. Fortune 1000 şirketlerinde çalışan ve koçluk almış 100 yönetici üzerinde yapılan bir çalışmada, yönetici koçluğu alan yöneticilerin süreç sonunda, astlarıyla ilişkilerinde % 77, üst yöneticileriyle ilişkilerinde % 71, ekip çalışmasında % 67, iş tatmininde % 61 oranlarında olumlu değişiklik görülmüştür.

Liderler ve yöneticiler için koçluğun çok önemli faydaları vardır. Bir yönetici koçluğu temel olarak:

• Etkili liderlik becerileri sağlar
• Öz farkındalığı arttırır
• Performansı geliştirir
• Daha iyi karar verme ve problem çözmeyi sağlar
• İletişim becerilerinde fark yaratır
• Etkili ekip kurma ve yönetme konusunda destek olur
• Profesyonel ve bireysel kariyer planını çizer
• İş yaşam dengesini sağlar

Yönetici koçluğu aslında lideri ve yöneticiyi yeniden şekillendiren bir yaratım ve dönüşüm yolculuğudur. Liderlikte sürekli iyileşme ve gelişmenin de dinamik bir aracıdır. Ancak sadece lidere veya yöneticiye fayda sağlamaz. Bu faydanın etkisi liderlerin ekipleri üzerinde ve çalıştıkları kurumun genelinde de sinerjik bir etki yaratır.

Güçlü bir yönetici koçluğunun kurum kültürüne faydaları ise;

• Kurumsal performansta artış
• Takım performansında gelişme
• Liderlik yetkinliklerinin gelişimi
• Kurum içinde gelişmiş bir iletişim ve çatışma yönetimi
• Artan çalışan bağlılığı ve esenliği
• Üretkenlik ve yaratıcılığı teşvik
• Değişim yönetimi ve esneklik

şeklinde sıralanabilir.

Ülkemizde ve yurt dışında yönetici koçluğu son derece talep gören bir koçluk türü olarak önemini korumaktadır. Microsoft’un kurucusu Bill Gates ve Google CEO su Eric Schmidt koçluğun etkisini şu şekilde ifade etmiştir; “Herkesin bir koça ihtiyacı vardır! Sizin yaptıklarınızı duyan, izleyen ve sonrasında size “gerçekten yapmak istediğin bu muydu?” diye sorarak kendinizi dışarıdan bakan bir gözle görmenizi ve yeni bakış açıları yaratmanızı sağlayacak biridir koç.”