Sürdürülebilir İnsan Kaynakları

Bir kavram olarak sürdürülebilirlik; uzun vadeli, dayanıklı, sağlam veya sistematik gibi kelimelerle eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.

Terim olarak, devamlılık ve yok olmamak anlamlarına gelir.

Basit bir ifadeyle sürdürülebilirlik, gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama yeteneğinden ödün vermeden kendi ihtiyaçlarımızı karşılamak anlamına gelir. İnsanın ve doğanın uyum içinde olmasının ve üretkenliğini devam etmesinin sağlanmasıdır.

En geniş anlamıyla sürdürülebilirlik, işletmelerin stratejilerine ekonomik sosyal ve çevresel risk ve fırsatları dahil ederek hedeflerini gerçekleştirmeleri ve uzun vadede tüm paydaşları için değer yaratmalarıdır.

Kurumların sürdürülebilirlik çalışmalarının yürütülmesi ve denetimi kapsamında, Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS1 ve TSRS 2) 29 Aralıkta yayınlanarak 1 Ocakta yürürlüğe girmiştir ve aşağıdaki süreçler belirtilmiştir.

• 1 Ocak 2024- 31 Aralık 2024 – İlk zorunlu raporlama dönemi başlangıcı

• 2024 – Sürdürülebilirlik denetçilerinin yetkilendirilmesi

• 2025 – Geçen yıl performansını kapsayan ilk sürdürülebilirlik raporlarının yayımlanması

• 2026 – Sınırlı güvence denetimlerinin gerçekleştirilmesi

Sürdürülebilirlik raporlamasını kapsam dahilindeki şirketler için zorunlu hale getiren bu uygulama, şirketlerin sürdürülebilirlik performanslarını şeffaflıkla ortaya koymalarını sağlamayı amaçlamaktadır.

Sürdürülebilirlik çevresel, toplumsal ve ekonomik olmak üzere birçok konuda ele alınan organizasyondaki tüm birimleri ve kişileri kapsayan bütünsel bir süreçtir.

Bu kavram günümüzde son derece önemli olmakla birlikte gelecekte işletmelerin ayakta kalması, kurumsal rekabet avantajı sağlaması gibi pek çok önemli konu için sürdürülebilirlik işletmelerin stratejik performans hedefleri içerisinde yer almalıdır.

McKinsey'nin yaptığı bir araştırmaya göre, 2017'de sürdürülebilir bir zihniyet benimsemek için en güçlü faktörler, bir şirketin hedefleri, misyonları veya değerleriyle uyumlu olmak, itibar oluşturmak, sürdürmek veya iyileştirmek, müşterinin beklentilerini karşılamak ve yeni büyüme fırsatları geliştirmektir.

Sürdürülebilirliğin kurumlar için önemi değişik açılardan değerlendirilebilir. Bunlardan belirli başlıları şu şekilde sıralanabilir:

• Personel, yatırımcılar, müşteriler ve diğer paydaşlar arasındaki güveni ve katılımı artırır,

• Çalışanları motive eder ve bağlılığı arttırır,

• Güvenilirlik oluşturur, ilişkileri geliştirir ve marka bilinirliğini artırır (işveren markası),

• Kurumsal ve toplumsal ilişkileri güçlendirir,

• İnovasyonu teşvik eder,

• İş süreçlerinde verimlilik, gelişim ve uygulanabilirlik sağlar,

• Değişimi yönetir.

İşletmelerin sürdürülebilirlik kapsamında yapacağı her çalışma kurumsal sürdürülebilirlik başlığı altında toplanmaktadır.

Kurumsal sürdürülebilirlik, gelecekte ihtiyaç duyulacak olan insan kaynakları ve doğal kaynaklar korunurken ve sürdürülürken hem işletmenin hem de işletme paydaşlarının ihtiyaçların karşılayanı iş stratejilerini ve faaliyetleri benimsemektir.

Farklı bir akademik tanımda kurumsal sürdürülebilirlik, işletmenin sosyal, ekonomik ve çevresel açıdan ayakta durabilecek bir strateji geliştirmesi ve bunu gerçekleştirirken toplumun çıkarlarını ön planda tutmasıdır.

Kurumsal sürdürülebilirlik, sürdürülebilirliğin ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlarının denge oluşturacak şekilde kurumsal yönetim ilkeleriyle ele alınıp karar verme süreçlerine entegre edilmesi olarak ifade edilebilir.

Kurumsal sürdürülebilirliğin başlangıcı ve odak noktası ise İnsan Kaynaklarının Sürdürülebilirliğinden geçmektedir.

Sürdürülebilir İnsan Kaynakları, işletmelerin kurumsal sürdürülebilirlik hedeflerini gerçekleştirmesi için uzun dönemli bir bakış açısıyla personelin işe alınmasından işten ayrılmasına, eğitim, ücretlendirme, performans ve gelişimine kadar tüm İK uygulamalarının ekonomik, sosyal ve çevresel duyarlılık bilincinde yürütülmesidir.

İK'da sürdürülebilir uygulamaların önemi kurumlar açısından çok kıymetli bir süreçtir. Çünkü sürdürülebilir İK politikaları, kurumsal hedefleri sürdürülebilir uygulamalarla uyumlu hale getirir. Bu uyum, sürdürülebilir olmanın şirket kültürünün ayrılmaz bir parçası haline gelmesini sağlar. Ayrıca İK’da sürdürülebilirlik, hem kuruluşun hem de çalışanlarının uzun vadeli refahını sağlamak için bütünsel bir yaklaşım benimsemeyi içerir. Yani sosyal, ekonomik ve çevresel fayda ve değerli göz önünde bulundurmayı içerir.

Kurumsal sürdürülebilirlik çalışmalarını yürüten kurumlar, sürdürülebilirlik performanslarını arttırmak için İK süreçlerinin sürdürülebilirliği üzerinde odaklanmalıdırlar.

Kurumların sürdürülebilir iK politikaları ve süreçleri uygulamalarının ise pek çok amacı vardır.

• İşletmenin elindeki iş gücünden etkin biçimde yararlanmak,

• Karar alma süreçlerine çalışanları dahil etmek,

• Çalışanı değerli hissettirmek,

• Çalışanın gelişim ve eğitimine katkıda bulunmak,

• Motivasyon ve iş tatmini sağlamak,

• İşveren markasını desteklemek,

• İşgücü sirkülasyonunu azaltmak ,

• İş yaşam dengesini sağlamak,

• Kurumsal esenlik sağlamak,

• İç ve dış paydaşlara yönelik kurumsal performansı arttırmak.

İçinde bulunduğumuz kurumsal hayatta İK departmanlarının sorumluluklarının arttığı ve değiştiği bir dönemde sürdürülebilir bir İK sürecini yürütmek elbette kolay olmayacaktır. Ancak bu sürece başlamak hem günümüz hem de gelecek için kurumlara çok önemli kazançlar sağlayacak bir yatırım aracı olarak görülmelidir. Kurumlar için bu süreçleri yönetmek kritiktir ve bunun için Sürdürülebilir Odaklı Liderlere ihtiyaç vardır.

Sürdürülebilir bir İK; değişin kolaylıkla yönetilmesini sağlar. Kurum içi iletişimi ve ekip çalışmasını arttırır. Çalışan sağlığı ve güvenliğini destekler. Sürdürülebilir bir organizasyon kültürü sağlar. Güçlü bir işveren markası yaratır. Yeşil İK uygulamalarıyla çevreye, topluma ve ekonomiye katkı sağlar. Çalışan bağlılığını arttırarak iş gücü sirkülasyonunu azaltır. Sürdürülebilir lider ve çalışanların kuruma çekilmesini sağlar.

Peki İnsan Kaynaklarının Sürdürülebilirliği Nasıl Sağlanır ?

• Şirket politikasını işletme hedefleriyle uyumlu hale getirin,

• Aktif bir şirket kültürü oluşturun,

• Sürdürülebilirliği markaya dahil edin,

• Sürdürülebilir odaklı yetenekleri kurumunuza çekin,

• Şeffaf olun ve paydaşlarınızla etkili iletişim kurun,

• Sürdürülebilirlik süreçlerini İK’nın her fonksiyonuna dahil edin,

• Sürekli eğitimi destekleyin ve teşvik edin,

• İK profesyonellerinizi bu alanda eğitin

• Kurumlar içerisinde İK Sürdürülebilirlik Temsilcisi seçin

• Her seviyede çalışanı sürdürülebilirlik konusunda harekete geçirin,

• Şeffaf ve hesap verilir bir süreç ve organizasyon geliştirin,

• Yeşil İK uygulamalarını teşvik edin ve kurumda uygulayarak yaygınlaştırın.

Sürdürülebilir odaklı bir gelecek için önce İnsan Kaynakları Departmanlarınızı sürdürülebilir kılmanız hedefiyle...