Yapay Zeka, Büyük Veri ve Pazarlama Devrimi

Yapay zeka, oyunlar ile bilgisayarlarımıza, akıllı makineler ile gündelik yaşamımıza girdi; yetmedi, robotlar ile geleceğimizin dünyasını şekillendiriyor. IBM’in Watson projesi ile de hastanelere, ofislere ve hatta evlerimize sokulmaya çalışan “yapay zeka”yı , büyük veriyi ve pazarlama devrimini bu yazımızda konuşacağız.

1950 yılında Alan Turing’in makine zekasının ölçüsü olarak Turing Testi’ni tanıtmasının hemen ardından, dama ve satranç oynayan programlar yazılarak yapay zekanın ilk pratik örnekleri de verilmeye başladı. Bir satranç programının insan ile kapışabilecek kapasiteye ulaşabilmesi için neredeyse 50 yıl daha gerekliydi. IBM’in satranç programı Derin Mavi (Deep Blue) Dünya satranç şampiyonu Garry Kasparov ile maça hazırdı . Şah mat! İnsanlık olarak yapay zeka karşısında ilk büyük yenilgimizi almıştık.

60 yılı aşkın bir süredir üzerinde çalışılan yapay zeka, son yıllarda gündemimize iyice yerleşen büyük veri, gelişen bilişim gücü, yeni yöntemler ve algoritmalar ile daha önce hayali dahi zor kurulan bir noktaya geldi.

Twitter, Facebook, Google, Apple, Yahoo ve Intel gibi devler, özellikle son yıllarda çok sayıda yapay zeka şirketini bünyelerine kattı ve deyim yerindeyse ‘büyük resmin’ peşine düşmüş durumdalar. 2015 yılında 2.5 milyar dolar olan yapay zeka pazarının 2019 yılında 12.5 milyar dolara çıkması öngörülüyor.

Bilim kurgu severlerin kült filmlerinden biri olan 1927 yılı yapımı Metropolis ve bugünün Matrix, Terminatör, Ex-Machina gibi geniş bir yelpazeyi kapsayan filmleri, bize ‘yapay zeka’nın vazgeçilmez tutkumuz olduğunu söylüyor…

Ses tanıma, sentetik konuşma, görüntü işleme, otonom öğrenme ve mantık yürütme kabiliyetleri artık işe yarar ve hayatımızda kritik rol oynayan düzeyde. Yapay zekanın sundukları ve sunacakları bir çok sektörde dönüşümü gerçekleştirme düzeyine geldi, yani birçok sektörde teknoloji devrimi an meselesi !!!

Pazarlama dünyası ise çoktan yola koyuldu, hatta birhayli de yol aldı… Yapay zekanın ilk kullanıcıları arasında yapılan bir IBM araştırması bize bu kurumların yüzde 64’ünün yapay zekayı pazarlama amacı ile kullandığını gösteriyor.

Bu şirketler yapay zekayı en çok ;

• Yeni müşterilerle etkileşim sağlamak,
• Büyüyen hacmi analiz etmek,
• Hedef kitleyi cezbetmek
• Bilginin işlenmesini hızlandırmak,
• Sentez yapmak,
• Karar verme sürecini etkilemek ve
• Müşteri ilişkilerinin devamlılığını sağlamak için kullanıyorlar.

Sektörde nelerin yapıldığını görmek için de gözlerimizi dünyaya çevirmemiz yeterli. Dünyanın en büyük internet televizyon ağlarından biri olan Netflix farklı algoritmik çözümlemeler sayesinde izlediğiniz filmlere göre öneriler yapıyor ve kullanıcıların üyeliklerinden en üst düzeyde faydalanmalarını sağlıyor. Yine farklı veri setlerinden belli bilgileri birleştirmek yapay zekânın bir diğer kullanım alanı.

Spor giyim markası Under Armour, IBM’in yapay zeka yazılımı Watson ile çalışarak, kendi bünyesindeki müşterilerine üçünü partilerden topladığı bilgileri de ekleyerek onlara fitness ve diyet konularında tavsiye veren Record (kayıt) app’ini oluşturdu. Bu sayede marka müşterilerine kişiselleştirilmiş içerik sunmayı sağladı.

Günümüzde arama motorlarının yapay zeka tecrübesi artıyor

Google’ın yapay zeka algoritması Rankbrain’i kullanmasının temel sebebi “makine öğrenmesi” ile birlikte arama sonuçlarını daha iyi bir şekilde sunabilmek. Google yapay zeka uygulamalarını gerek arama gerekse diğer servislerinde son 3 yıldır aktif bir şekilde kullanıyor. Google’da yapılan aramaların her gün yüzde 15’ini, daha önce yapılmayan aramalar oluşturuyor. Google’ın bu arama öbeklerini anlamlı bir hale getirmesi ve daha kaliteli sonuçlar sunabilmesi ve aynı zamanda soru yazarak yaptığımız aramalara doğru cevaplar vermesi de artık mümkün hale gelecek.

Mesela "baş ağrısı nasıl geçer", "en ucuz cep telefonu nerede satılıyor" gibi sorular sorduğunuzda genellikle google’da yapılan eski aramalar çıkıyor. Ama yapay zeka algoritmalarının tam anlamıyla kullanılmaya başlandığı zaman, daha doğru cevaplar alabileceksiniz.

Web sitesi yapmak artık çok kolay!

“The Grid” akıllı zekayla oluşturulan bir web sitesi tasarım programıdır. Akıllı görsel tanıma, kesme, algoritmalı palet ve yazım seçenekleri sunan program yapay zekanın belli alanları kullanılarak oluşturulmuş etkin bir otomasyon sistemi sayesinde web sitesi yapılabiliyor. Tek satır kod yazmadan, sadece görsel olarak kendi web sitenizi kendiniz oluşturabiliyorsunuz.

Ürün fiyatlamada size etkin bir yardımcı geliyor

Satış alanında çalışanlar çok iyi bilirler, binlerce ürün ve satışları etkileyen onlarca faktör ve sizlerden satış ve fiyat arasındaki dengeyi en iyi şekilde kurgulamanız beklenir. Ama bu hiç de kolay bir iş değildir. Ama artık dinamik fiyat optimizasyonu kullanan bir makine bu alanda sizlere destek sunabilir, bir algoritmayla fiyat ve satış trendleri arasındaki korelasyonu kurup ardından da kategori yönetimi, stok seviyeleri gibi etkenlerle birleştirebilir. Yapay zekanın devreye girmesi ile bunlar artık hayal değil.

Tahmin edilebilir müşteri hizmeti

Bir müşterinin hangi kanaldan ve ne için şirketinizle irtibata geçeceğini bilmek şüphesiz şirketiniz için çok kıymetli. Ekonomik krizlerin kol gezdiği, yerel ve küresel rekabetin en üst düzeye çıktığı günümüzde artık kaynakların doğru kullanılması çok büyük bir önem arz etmektedir.

Finans şirketi USAA Intel’in birimi olan “Saffron” ile geliştirdiği yapay zeka aracılığıyla müşteri davranış modellemelerini çıkarıyor. 7 bin farklı faktörü göz önünde bulunduran algoritma sayesinde, müşterilerin davranışlarını yüzde 88 oranında doğru öngörüyor.

Mesela müşterilerin hangi kanalla ulaşacağı (web, telefon, email) ve hangi ürünlerle ilgileneceklerini önceden sizlere bildiriyor. “Saffron” sayesinde şirketler doğru kaynak kullanımını gerçekleştirdikleri gibi müşterileri ile kişiselleştirilmiş iletişimi sağlıyorlar.

Yüz tanıma özelliği şaşırtıyor

Bugün yüz tanıma bir çok sosyal ağın bir parçası oldu. Facebook ve Snapchat bu konuda başı çekiyor. Ancak önünüzdeki manzarayı tanıyan ve size anlatan bir tanıma sistemi hoş olmaz mıydı? Özelikle de görme engelliler için… Çinli bir şirket olan Baidu’nun hayata geçirdiği “DuLight” tam da bu amaca hizmet ediyor.

Test aşamasında olan ürün kişinin yürürken önünde karşılaşacağı bir engeli tanıyıp söylüyor veya buz dolabından çıkardığı bir ürünü tarayıp bilgi verebiliyor. Görme engellilerin hayatını değiştirebilecek muhteşem bir uygulama!

Pazarlama perspektifinden bakıldığında yine çok fazla potansiyel olduğunu görebiliriz.

Ayrıca Yapı Kredi Bankası , bankacılık alanında müşterilerinin hayatını kolaylaştırmak adına yapay zeka algoritmalarını kullanarak “göz taraması teknolojisi”ni hayata geçirmiştir. Firmalar için hayatta kalmanın birincil anahtarı teknolojik gelişmeleri yakından takip etmektir.

Geçtiğimiz günlerde Samsung’un Siri’nin yapımcıları tarafından geliştirilen yeni nesil yapay zeka asistanı Viv’i satın alması da önümüzdeki günlerde daha akıllı ‘şey’lere kavuşacağımızın göstergesi…

Siri’den kısaca bahsetmek gerekirse; Siri temel olarak; sesinizi kullanarak mesaj göndermenize, ajandanızı planlamanıza, not almanıza, telefon araması yapmanıza olanak sağlıyor ancak tüm özellikleri bunlarla sınırlı değil. Siri söylediklerinizi algılayıp, ne demek istediğinizi biliyor ve size yanıt veriyor. Üstelik sizi tanıdıkça kendisini daha da geliştirebiliyor.

Bilgiyi toplamak ve öğütmek

Pazarlama uzmanları topladıkları verilerin içinde avantaj sağlamak için çabalarken, artık gelişen yapay zekanın kamera arkasında olması ve pazarlama mekanizmalarını içeren çeşitli görevleri desteklemesi Pazarlama alanında bir devrim olarak sayılıyor.

Örneğin IBM Watson programı , yapay zeka ile çeşitli algoritmaları kullanarak teklif verme konusunda Pazarlama uzmanlarına büyük avantajlar sağlıyor. Pazarlama uzmanları bu sayede hedef kitleleri hakkında o ana kadar öğrendikleri verileri kullanarak kime ne teklif verecekleri konusunda ışık hızında karar alabiliyor. Yani, Büyük Veri ve Yapay Zekanın ortak katkısını Pazarlamanın bu alanında çok rahatlıkla görebiliyoruz.

Reklam Dünyasında Büyük Veri ve Yapay Zeka

2016 yılında McCann Erickson Japonya ofisi, Clorets nane şekeri kampanyası için dünyanın ilk robot kreatif direktörünü atadı. Aynı marka için ikinci bir kampanya ise insan kreatif direktör tarafından geliştirildi. Tüketicilerden online olarak favorilerini oylamaları istendiğinde insan kreatif direktör seçilse de sonuçlar oldukça yakındı. Bu sonuçlar, kognitif teknolojinin (zekanın işleyişi ile ilgili) ; gerçek, göze çarpan bir kampanyada duygusal bağ kurmak için henüz tam olarak yeterli olmadığını gösteriyor. Yani duygusallık boyutu eksik gibi duruyor. Fakat, bu çalışmadaki sonuçların birbirine yakın çıkması çok yakın bir zamanda duygusallık boyutunun da halledilebileceği sinyallerini vermiştir.

Gelecek de bir gün gelecek !

Yapay zekâ, pazarlamanın da içinde olduğu birçok alanda, pek çok farklı rolde yer alıyor, bu kesin… Günümüzde Kognitif dünyaya doğru ilerlendiğini çok rahatlıkla söyleyebiliyoruz. Fakat bazı kesimlerin dediği gibi insan faktörünün ortadan kalkması ve iş hayatında çalışan profesyonellerin işlerinin robotlar tarafından ellinden alınması gibi bir durum hiçbir zaman gerçekleşmeyecek. Ben öyle düşünüyorum.

Bu hafta gelişen dünyamızdan ve teknolojilerden bahsettik, pazarlama ile bağ kurduk. Umarım bu haftaki konu hoşunuza gider. Sevgi ve Saygılarımla.