Değişiklik: R.G: 13.12.2001 No.24612
Sanayi ve Ticaret Bakanlığından :
Sanayi Dışı Yeni veya Mevcut Binalarda Sıcak Su Üretimi ve Ortam Isıtması İçin
Kullanılan Isı Jeneratörlerinin Performansı ve Sanayi Dışı Yeni Binalarda Dahili Sıcak
Su Dağıtımı ve Isı Yalıtımına Dair Yönetmeliğin 22 nci Maddesinin Değiştirilmesine
Dair Yönetmelik
MADDE1 — 14/12/2000 tarihli ve 24260 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi
Dışı Yeni veya Mevcut Binalarda Sıcak Su Üretimi ve Ortam Isıtması İçin Kullanılan Isı Jeneratörlerinin
Performansı ve Sanayi Dışı Yeni Binalarda Dahili Sıcak Su Dağıtımı ve Isı Yalıtımına Dair Yönetmeliğin 22 nci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 22 — Bu Yönetmelik 14/12/2002 tarihinde yürürlüğe girer.”
Yürürlük
MADDE 2 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 3 — Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.
Resmi Gazete Tarihi: 14.12.2000 Resmi Gazete Sayısı: 24260
SANAYİ DIŞI YENİ VEYA MEVCUT BİNALARDA SICAK SU ÜRETİMİ VE ORTAM
ISITMASI İÇİN KULLANILAN ISI JENERATÖRLERİNİN PERFORMANSI
VE SANAYİ DIŞI YENİ BİNALARDA DAHİLİ SICAK SU DAĞITIMI
VE ISI YALITIMINA DAİR YÖNETMELİK
(78/170/AT)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı; enerjinin rasyonel ve ekonomik kullanımıyla, yeni ısıtma sistemlerinde
sistem monte edilirken, toplam enerji tüketimi üzerinde etkisi olacak ve çevreyi koruyacak enerji tasarrufunun
sağlanması, jeneratörler ve ısınan akışkanın dağıtıldığı sistemler için, ekonomik olarak uygun koĢullarda, ısı
yalıtımının sağlanmasına ilişkin esasları belirlemektir.
Kapsam
Madde 2 — Bu Yönetmelik; sanayi dışı yeni veya mevcut binalarda dahili sıcak su üretimi ve ortam ısıtması
için kullanılan bütün yeni ısı jeneratörlerini kapsar. Rezistanslı ısı jeneratörleri, ısı pompaları ve uzaktan ısıtmalı
Şebekelerle bağlantılar kapsam dışındadır.
Hukuki Dayanak
Madde 3 — Bu Yönetmelik; 8/1/1985 tarihli ve 3143 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun, 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve
10/6/1930 tarihli ve 1705 sayılı Ticarette Tağşişin Men’i ve İhracatın Murakabesi ve Korunması Hakkında
Kanun uyarınca hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 — Bu Yönetmelikte geçen tanımlardan;
Bakanlık : Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
Müsteşarlık : Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığını,
Komisyon : Avrupa Birliği Komisyonunu,
Isı Jeneratörü : Özellikle kullanılan fosil yakıt türüne göre yardımcı ateşleme donanımı ve diğer aksam da
dahil olmak üzere sıcak su kazanlarını, buhar kazanlarını, hava ısıtıcılarını,
Isı Düzeyi : Isı jeneratörünün sürekli olarak verebileceği en yüksek ısı çıkış seviyesini, İmalatçı : Bir ısı jeneratörünü imal eden, ıslah eden veya ürüne adını, ticari markasını veya ayırt edici
işaretini koyarak kendini imalatçı olarak tanıtan gerçek veya tüzel kişiyi; ürünün tedarik zincirinde yer alan ve
faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kişiyi,
Yetkili Temsilci: İmalatçının Türkiye dışında olması halinde, imalatçının nam ve hesabına hareket etmek
üzere imalatçı tarafından yetkilendirilmiş temsilciyi; Türkiye’de bir temsilcisinin bulunmaması halinde ise
ithalatçıyı,
Uygunluk Değerlendirmesi : Bu Yönetmelik ve ilgili teknik düzenlemeye ve/veya standarda uygunluğunun
test edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ilişkin her türlü faaliyeti,
Muayene Kuruluşu: Bu Yönetmelik kapsamında uygunluk değerlendirmesi faaliyetlerini yürüten özel veya
kamu kuruluşunu,
ifade eder.
iKiNCi BÖLÜM
Asgari Performans Gerekleri
Madde 5 — Sanayi dışı yeni veya mevcut binalarda dahili sıcak su üretimi ve ortam ısıtması için kullanılan
bütün yeni ısı jeneratörleri, ekonomik olarak uygun koşullarda, asgari performans gereklerine uygun olmalıdır.
Madde 6 – Değişik enerji formları kullanabilen jeneratörler için, asgari performans gerekleri kullanılan
enerjiye göre olmalıdır.
Madde 7 — Bu Yönetmelik amaçları doğrultusunda ısı jeneratörleri olarak kabul edilen, binalarda kullanılan
hem elektrik hem de ısı üreten kombine jeneratörler için asgari performans gerekleri, tam enerji çıktısına göre
olmalıdır.
Madde 8 — Asgari performans gereklerine uygunluk, jeneratörün imalatı aşamasında veya montajı sırasında
yapılacak bir muayene ile değerlendirilir.
Madde 9 — İmalat aşamasında muayene edilen ısı jeneratörleri asgari performans gereklerini karşılamadığı
takdirde satışa sunulamaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Veri Plakası, Kullanım ve Bakım Kılavuzu
Veri Plakası
Madde 10 — ilgili kurallara uygunluk, aşağıdaki asgari detayları içeren bir veri plakası vasıtasıyla
belgelenir;
a) İmalatçının adı, adresi ve varsa tescilli markası,
b) Isı jeneratörünün tipi ve imalat yılı,
c) Kullanılabilecek her bir enerji çeşidi için kw olarak ısı düzeyi,
d) Kullanılan enerji veya enerjilerin çeşidi ve özellikleri,
e) Isıtma sıvısının azami sıcaklığı,
f) Muayeneyi gerçekleştiren Muayene Kuruluşunun kimliği ve muayene onayı,
g) Her bir ısı jeneratörünün hesaplanan ısı düzeyinde çalıştığı zamanki tüketimi,
Kullanım ve Bakım Kılavuzu
Madde 11 — İmalat aşamasında muayene edilen ısı jeneratörleri monte edildiğinde, kullanıcıya, beklenen
verimi elde edebilmesi için, kullanım ve bakım kılavuzu verilir. Bu kılavuz, jeneratörle birlikte tüketiciye
sunulmalı ve muayene bulgularının ana detaylarını içermelidir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Montaj Sırasında Muayene Edilen Isı Jeneratörleri, Muayene Raporu,
İşlem Kuralları, Azami Enerji Kaybı Seviyesi
Montaj Sırasında Muayene Edilen Isı Jeneratörleri
Madde 12 — Montaj sırasında muayene edilen ısı jeneratörleri asgari performans gereklerini karşılamıyorsa,
Bakanlık, bu jeneratörün kullanımdan çıkarılmasına karar verebilir. Bu gereklere uygunluk, 10 uncu madde de
belirtilen asgari detayları içeren bir veri plakası vasıtasıyla belgelenir. Isı jeneratörünün hesaplanan ısı düzeyinde
çalıştığı zamanki tüketimi ile ilgili olan 10 uncu maddenin (g) bendi bu plakada yer almaz. Ayrıca, Isıtma
sıvısının azami sıcaklığı başka bir dokümanda veriliyorsa, 10 uncu maddenin (e) bendi de bu plakada yer almaz.
Muayene Raporu Madde 13 — Muayene kuruluşu, kullanıcıya bir muayene raporu verir. Bu rapor 12 nci maddede belirtilen
veri plakasında yer alması gereken detaylar hakkında bilgi içerir.
Madde 14 — Bir ısı jeneratörünün asgari performans gereklerini karşılamadığı tespit edilirse, Muayene
KuruluĢu muayene raporunun bir kopyasını Bakanlığa gönderir.
Madde 15 — Bakanlık, ithal edilen ısı jeneratörünün muayene raporunu jeneratörün sahibinin talebi
doğrultusunda yetkili temsilciye gönderir.
ĠĢlem Kuralları
Madde 16 — Isı jeneratörünün montajı sırasında muayenesi bu Yönetmeliğin ekinde verilen işlem
kurallarına uygun olarak yapılır. Bu kurallar, katı yakıtla beslenen ısı jeneratörleri ve yoğunlaştırma
kaynatıcılarına uygulanmaz.
Azami Enerji Kaybı Seviyesi
Madde 17 — Bakanlık, montaj sırasında muayene edilen ısı jeneratörleri için, işlem kurallarının bu
Yönetmelik Ek’i madde 3.1’in uygulanmasında kullanılmak amacıyla azami enerji kaybı seviyesini belirler.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Yalıtım
Yalıtım
Madde 18 — Sanayi dışı yeni binalarda, hem ısıtma akışkanı hem de dahili sıcak su için kullanılan dağıtım
ve depolama sisteminin ekonomik olarak uygun yalıtımı zorunludur. Bu hüküm, uzaktan ısıtmalı şebekelerle
bağlantılı sistemler ve bütün yeni veya mevcut sanayi dıĢı binalardaki su ısıtan elektrik sistemleri de dahil olmak
üzere yeni ısı jeneratörleri için de zorunludur.
ALTINCI BÖLÜM
Muayene KuruluĢları, Bildirimler, Yürürlük ve Yürütme
Muayene KuruluĢu
Madde 19 — Muayene Kuruluşu, ısı jeneratörlerinin asgari performans gereklerini karşılayıp
karşılamadığını muayene eder. Bakanlık, bu Yönetmelik çerçevesinde faaliyet gösterecek Muayene
Kuruluşlarını tayin eder.
Bildirimler
Madde 20 — Bakanlık, bu Yönetmelik çerçevesinde alınan tedbirler ile beklenen sonuçlarını Müsteşarlık
aracılığı ile Komisyona bildirecektir.
Madde 21 — Bu Yönetmelik, Avrupa Birliğinin 78/170/EEC sayılı "Üye Devletlerin Sanayi Dışı Yeni ve
Mevcut Binalarda Sıcak Su Üretimi ve Ortam Isıtması için Kullanılan Isı Jeneratörlerinin Performansı ve Sanayi
Dışı Yeni Binalarda Dahili Sıcak Su Dağıtımı ve Isı Yalıtımına Dair Direktifi" ile bu direktifin teknik
gelişmelere uyarlanmasına ilişkin 82/885/EEC sayılı direktifine uygun olarak hazırlanmıştır.
Yürürlük
Madde 22- (DeğiĢik: RG-13/12/2001-24612) Bu Yönetmelik 14/12/2002 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 23 — Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.
EK
Sanayi Dışı Binalarda Dahili Sıcak Su Üretimi ve Ortam Isıtması için Kullanılan,
Sıvı veya Gaz Yakıtla AteĢlenen ve Montaj Sırasında Muayene Edilen Isı
Jeneratörlerinin Performansının Test Edilmesinde Kullanılacak
İşlem Kuralları
Test Prosedürü ve Kaybın Belirlenmesi
1. GENEL
1.1. Değişik özelliklerde yakıt (sıvı veya gaz) kullanabilen ısı jeneratörleri için test, imalatçının
spesifikasyonlarına uygun olan ve test sırasında hazır bulunan her özellikteki yakıtla yapılır.
1.2. Atık gazın çıkıĢında, ölçme çubuklarının sokulması ve duman örneklemesi yapılması için bir açıklık
olması gereklidir. 1.3. Her bir ölçümün doğruluğu, bütün sonuçların doğruluğunu verecek şekilde olmalıdır.
1.4. Test, belirli bir zaman süresinde, mümkünse jeneratörün kalorifik anma çıktısında yapılır. Bunun
mümkün olmadığı durumlarda, en yakın ikinci yük kullanılır. Eğer jeneratör iki veya daha çok yüklerde
kullanılacak şekilde tasarlanmışsa, ilave olarak indirgenmiş yük testi uygulanır. Kullanılan yükler güvenilir bir
metotla değerlendirilir.
1.5. Doğrudan veya dolaylı metotla tayin edilen performans, bu ek madde 1.4 de tarif edildiği gibi yapılan
yüklemede yakıcıya enjekte edilen yakıtın net veya brüt kalorifik değerine bağlı yüzde hesabı ile ifade edilir.
2. TEST KOŞULLARI
2.1. Jeneratörün HazırlanıĢı
2.1.1. Testten önce jeneratörü temizlemek, ayarlamak ve hazırlamak, imalatçının veya monte edenin
yardımıyla kullanıcının sorumluluğundadır.
2.1.2. Jeneratörün ve yakıt bağlantılarının kaçağa karĢı direnci kontrol edilir.
2.2. Jeneratörün Tanımlanması
2.2.1. Testten önce, Muayene KuruluĢu, jeneratörü tanımlamak için, baĢta kullanıcıya verilen veri plakasında
ve/veya montaj ve kullanım kılavuzunda belirtilen jeneratörün özellikleri ve spesifikasyonları, markası, üretim
yılı ve ısı düzeyi olmak üzere bütün gerekli verileri kaydeder.
2.2.2. Muayene KuruluĢu, test sırasında, geçerliliği olumsuz etkileyebilecek hiçbir harici etken olmadığını
kontrol ederek gerekli koĢulların sağlandığını doğrular. Bu bağlamda, kullanıcıdan kazan dairesinin ve kazan
dairesi bölgesinin güvenlik kontrollerini yaptığına dair bir belge ile ispatlamasını isteyebilir. Bu koĢul,
jeneratörlerin öncelikle güvenlik kontrolleri yapılmadan monte edilemeyeceğini veya kullanılamayacağını
sağlamak için kullanılır.
Yukarıdaki koĢullar sağlanmadığında, Muayene KuruluĢu muayeneyi yapmayı reddedebilir ve konuyla ilgili
bir rapor yazabilir.
2.3. Ön ÇalıĢtırma
2.3.1. Testten önce, Muayene KuruluĢu, kontrol amacıyla kurulan ölçme teçhizatının çalıĢmasını kontrol ve
ayar için, ön çalıĢtırma yapabilir. Muayene KuruluĢu bütün ölçümlerin istenen kesinlik derecesinde olmasını
temin eder. Özellikle, Muayene KuruluĢu, tesisatın normal bir parçası olarak çalıĢan ölçme aletlerini kullanmaya
karar verirse, bunların, kesinlik ve güvenilirlik ölçütleri çerçevesinde istenilen koĢulları sağladığını kontrol eder.
2.3.2. Jeneratör üzerinde gerekli görülen son ayarların yapılması, jeneratör sahibinin izniyle, imalatçı ve/veya
monte edicinin yardımıyla, kullanıcının sorumluluğundadır. Ayrıca kullanıcı, optimum test koĢullarını
oluĢturmak amacıyla ilave bilgi ve açıklamaları verir.
2.4. Test
2.4.1. Test iĢlemleri yalnız Muayene KuruluĢunun sorumluluğundadır.
2.4.2. Test durağan Ģartlarda yakıt ve yanma havası akıĢ hızı sabit tutularak yapılır.
2.4.3. Test sırasında Muayene KuruluĢu, aĢağıdaki 3 ve 4 numaralı bölümde istenen ölçümleri de yapar.
3. ATIK GAZ ĠLE KAYBIN BELĠRLENMESĠ
3.1. Gözlenebilir Isı Kaybının Ölçülmesi
Performans dolaylı metotla tayin ediliyorsa, Muayene KuruluĢu atık gazında hem karbondioksit, hem de
oksijen miktarını hacimce yüzde olarak ölçer.
Atık gaz ile yanma havasının sıcaklık farkı ile birlikte ilgili sabit değerleri içeren bir formül kullanılır. Bu
formül ve sabit değerler, Bakanlıkça belirlenir.
Böyle bir formül veya sabit değer Bakanlıkça belirlenene kadar, gözlenebilir ısı kayıpları, 12 nci Dünya Gaz
Kongresi tarafından tayin edilen yanma gazlarının özgül ısısını veren tablolar kullanılarak, yakıtın özellikleri,
kalorifik değeri ve yanmamış hava hacminden hesaplanır.
Yukarıdaki işlem yoğunlaştırma kaynatıcılarına uygulanmaz.
3.2. Atık Gaz Kapasitesinin Ölçülmesi
Muayene Kuruluşu, bu ölçümleri jeneratör sıvı yakıt veya sıvı hale getirilmiş sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG)
kullanırken yapar. Ölçüm uygun bir aletle yapılır. Sonuçlar konvansiyonel duman sayısı cinsinden verilir (0-9).
4. DĠĞER KONTROLLER
4.1. Karbonmonoksit Kalıntıları
Muayene Kuruluşu jeneratörün atık gazlarının karbonmonoksit içerip içermediğini 3.1. bendine göre yapılan
ölçümlerin sonuçlarına dayanarak kontrol eder.
4.2. Isı Jeneratörünün Kasasından Olan Kayıplar
Muayene Kuruluşu imalatçı tarafından sağlanan verilerden ve/veya test sırasında gözlenen yüzey
sıcaklıklarından kasa kayıplarını hesaplar. 5. TEST RAPORLARI
Testten sonra Muayene Kuruluşu, jeneratörlerin, alınan ölçümler, kayıpları hesaplamak için kullanılan
formüller ve ısı jeneratörünün performansı gibi temel özelliklerini içeren bir rapor çıkarır.
