Artık Tarih Tekerrür Etmiyor, McNamara Yanılgısı

Bu yazıyı paylaş
X It! LinkedIn Facebook
Artık Tarih Tekerrür Etmiyor, McNamara Yanılgısı

Plan yaparken, strateji belirlerken ve karar verirken rakamlara, yani ölçülebilir şeylere verdiğimiz önem, ölçülmesi zor veya ölçülemeyen şeylere verdiğimiz önemden daha fazladır.

Temelde bu bilimsel yönetim anlayışının hakim olduğu yıllardan bu yana gelen bir eğilimdir.

Bu durumlarda, ölçülmesi zor olan veya ölçülemeyecek şeyleri gözardı etme eğilimimiz oldukça yüksektir, bunları yeteri kadar önemsemeyiz.

Evet, rakamlar çok önemlidir ancak unutulmaması gereken bazı prensipler de var;

  • Artık geçmişteki rakamlar her zaman, özellikle geleceği tahmin etmeye çalışırken yeterli olamıyor. Yani artık eskisi gibi "tarih tekerrürden ibarettir" diyemiyoruz. Değişimin logaritmik hızı bunu önlüyor.
  • Ayrıca geleceği belirleyen ve ölçülemeyen faktörlerin önemi çok büyük ve hatta belirleyici olurlar.

Değişimin logaritmik hızından dolayı artık teknolojik eğilimler, sosyal eğilimler, kişisel tercihler gibi bir çok faktör eski yapıya göre çok hızlı değişim, hatta sapma getirdiği için geçmiş ve geçmişin rakamları yeterli olmakta zorlanıyor, bizi yanıltma ihtimali yükseliyor. Bunların büyük bir kısmı da zaten ölçülebilir değil.

Bu yanılgı adını, 1961-68 yılları arasında ABD Savunma Bakanlığı yapmış olan ve ABD'nin Vietnam Savaşını kaybetmesinden sorumlu olarak görülen Robert McNamara'dan almaktadır.

McNamara ve generalleri savaşı değerlendirirken sadece ölçülebilir faktörleri ön planda tutarak ölçülmesi zor veya imkansız olan faktörleri yok varsayarak savaşı kazandıkları kanısına varırken kaybetmişlerdir.

Önem verdikleri temel gösterge giderek artan öldürdükleri Viet Kong asker sayısı olmuş, ancak buna karşılık işgal altında ülkesini savunan asker psikolojisini ve moralini, bağımsızlık arzusunu ölçemedikleri için yok saymışlar ve savaşı kazandık zannederken kaybetmişlerdir.

McNamara'nın karar verme ve öngörü mantığı;

  • Kolaylıkla ölçülebilen şeyleri ölç. Bu tabi ki geçerli, ama yeterli mi ?
  • Kolay ölçülemeyen faktörleri gözardı et veya geçici bir ağırlık ver. Bu yapay ve yanıltıcı bir yaklaşım.
  • Kolay ölçülemeyen faktörleri önemsiz varsay. Bu körlük oluyor.
  • Kolay ölçülemeyen faktör zaten ortada olmayan bir faktördür. Bu ise intihardan farksızdır.(wikipedia)

Bu varsayımlarla hareket eden McNamara savaşın kaybedilmesine neden olmuştur.

Plan ve stratejileri yaparken bunları göz önüne almamız gereklidir, hatta şarttır.

Reklam
Kobitek'e ücretsiz üye olun

12323 kere okundu


Etiketler:

Tufan Karaca
Tufan Karaca

1954 doğumlu olan Karaca eğitimini Kadıköy Maarif Kolejini tamamladıktan sonar Virginia Polytechnic Institute and State University’de tamamlamıştır. 32 yıllık profesyonel yaşamının yaklaşık 15 yılını çeşitli ülkelerde, yabancı firmalarda üst düzey yöneticilik yaparak geçirmiştir.

Türkiye ve Azerbeycan'ın ilk yapı marketlerinin, Romanya ve Montenegro'nun ilk AVM'lerinin kuruluşunda yöneticilik yapan Karaca aynı zamanda Türkiye'deki ilk kitap ve müzik mağazalarının kuruluşunda da yer almıştır. 

Önceki yıllarda Yeditepe Üniversitesi ve Özyeğin Üniversitesi gibi çeşitli üniversitelerde ders vermiş ve halen yönetim danışmanlığı yapmakta ve yönetim eğitimleri vermektedir.

Reklam

KOBİTEK - KOBİLERİN İŞ PORTALI
© 2001-2024

YouTube Facebook Instagram LinkedIn

Destekçilerimize Teşekkürler


Kozyatağı Mahallesi Sarı Kanarya Sokak Byofis No: 14 K:7 Kadıköy 34742 İstanbul
Telefon: 0216 906 00 42 | E-Posta: info@ kobitek.com

KOBITEK.COM, bir TEKNOART Bilişim Hizmetleri Limited Şirketi projesidir.

2001 yılından beri KOBİlere ücretsiz bilgi kaynağı olma hedefi ile, alanında uzman yazarlar tarafından sunulan özgün bir iceriğe sahiptir.

Tüm yazıların telif hakları KOBITEK.COM'a aittir. Alıntı yapılabilir, referans verilebilir, ancak yazarın kişisel bloğu dışında başka yerde yayınlanamaz