Türkiye'nin Dış Ticareti

Dış Ticaret Nedir?

Dış ticaret, bir ülkenin başka ülkelerle mal ve hizmet alışverişini kapsayan ticari faaliyetler bütünüdür. İki ana bileşenden oluşur: ihracat (bir ülkenin ürettiği mal ve hizmetleri başka ülkelere satması) ve ithalat (başka ülkelerden mal ve hizmet satın alınması). Dış ticaret, ülkelerin ekonomik büyümesine, istihdamına ve genel refahına önemli katkılar sağlar.

Türkiye'nin İhracatı Ne Kadar?

2023 yılı itibarıyla, Türkiye'nin ihracatı yaklaşık 254 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir (TÜİK, 2023). Bu rakam, 2022 yılına göre %3,5'lik bir artış göstermektedir. İhracatın artış trendi, 2021 yılında pandeminin etkilerinin azalmasıyla hız kazanmış ve 2022 yılında rekor seviyelere ulaşmıştır.

İhracatın GSMH İçindeki Payı Ne Kadar?

Türkiye'nin ihracatının Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) içindeki payı, 2023 yılında %25 olarak kaydedilmiştir (TÜİK, 2023). Bu oran, ihracatın ülke ekonomisi üzerindeki önemli etkisini göstermektedir. 2022 yılında bu oran %24,7 olarak belirlenmişti, bu da ihracatın GSMH içindeki payının arttığını göstermektedir.

Türkiye'nin İthalatı Ne Kadar?

2023 yılı itibarıyla, Türkiye'nin ithalatı yaklaşık 312 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir (TÜİK, 2023). İthalat rakamları, 2022 yılına göre %4,8 artış göstermiştir. Türkiye, enerji ve ham madde gibi stratejik ürünlerin ithalatında büyük bir paya sahiptir.

Dış Ticaret Açığı

Dış ticaret açığı, bir ülkenin ithalatının ihracatından fazla olması durumunda ortaya çıkar. Türkiye'nin 2023 yılı itibarıyla dış ticaret açığı yaklaşık 58 milyar dolar olarak kaydedilmiştir (TÜİK, 2023). Bu açık, 2022 yılına göre %6 oranında artmıştır. Dış ticaret açığı, genellikle enerji ithalatına bağımlılıktan ve yüksek ithalat talebinden kaynaklanmaktadır.

En Önemli İhracat Pazarları

Türkiye'nin en önemli ihracat pazarları Avrupa Birliği (AB) ülkeleridir. 2023 yılı itibarıyla, toplam ihracatın %41'i AB ülkelerine yapılmıştır (TİM, 2023). Almanya, İtalya, Fransa ve Birleşik Krallık en büyük pazarlar arasında yer almaktadır. Son yıllarda, Orta Doğu, Afrika ve Asya pazarlarına yapılan ihracat da artış göstermiştir.

En Çok İthalat Yapılan Ülkeler

Türkiye'nin en çok ithalat yaptığı ülkeler arasında Çin, Almanya, Rusya ve ABD bulunmaktadır. 2023 yılında, Türkiye'nin ithalatında Çin %14,7, Almanya %10,5, Rusya %9,3 ve ABD %5,8 paya sahiptir (TÜİK, 2023). Özellikle enerji ithalatında Rusya önemli bir tedarikçidir.

Ne İhraç Ediyoruz?

Türkiye'nin ihracatında başlıca sektörler şunlardır:

• Otomotiv: Toplam ihracatın %15'ini oluşturmaktadır.
• Tekstil ve Hazır Giyim: Toplam ihracatın %12'sini oluşturmaktadır.
• Elektronik ve Beyaz Eşya: Toplam ihracatın %10'unu oluşturmaktadır.
• Gıda ve Tarım Ürünleri: Toplam ihracatın %9'unu oluşturmaktadır.

Yükselen sektörler arasında savunma sanayi ve kimya ürünleri dikkat çekmektedir.

Ne İthal Ediyoruz?

Türkiye'nin ithalatında başlıca sektörler şunlardır:

• Enerji (Petrol ve Doğalgaz): Toplam ithalatın %20'sini oluşturmaktadır.
• Makine ve Teçhizat: Toplam ithalatın %15'ini oluşturmaktadır.
• Elektronik ve Elektrik Ekipmanları: Toplam ithalatın %10'unu oluşturmaktadır.
• Kimya Ürünleri: Toplam ithalatın %9'unu oluşturmaktadır.

Sonuç

Türkiye'nin dış ticareti, ekonomik büyümenin ve gelişmenin önemli bir bileşenidir. İhracat ve ithalat rakamları, dış ticaret açığı, en önemli ticaret ortakları ve ithal ve ihraç edilen ürünler, Türkiye'nin ticaret politikasını ve ekonomik stratejilerini şekillendirmektedir. Türkiye, dış ticaretini dengeli bir şekilde yönetmek ve sürdürülebilir büyüme sağlamak için çeşitli önlemler ve politikalar uygulamaktadır.