Resmi Gazete Tarihi: 10.04.2002 Resmi Gazete Sayısı: 24722
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç Kapsam Hukuki Dayanak ,Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; endüstri ve ticarette kullanılan 5 kg’dan 50 kg’a kadar orta
doğruluktaki dikdörtgen blok ağırlıklar ve 1 kg’dan 10 kg’a kadar orta doğruluktaki silindirik ağırlıkların
üretim ve kullanım esnasında aranılan teknik özellikleri, muayeneleri ve belgelendirilmeleri ile ilgili usul
ve esasları belirtmektedir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik 5kg,10kg,20kg ve 50 kg’lık dikdörtgen blok ağırlık Ġle
1g,2g,5g,10g,20g,50g,100g,200g ve 500g’lık ve 1kg,2kg,5kg ve 10kg’lık silindirik orta doğruluk
sınıfındaki ağırlıkları kapsar.
Hukuki Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu ve 4703 sayılı Ürünlere ĠliĢkin
Teknik Mevzuatın Hazırlanmasına Dair Kanunu uyarınca hazırlanmıĢtır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen tanımlardan ;
Bakanlık : Sanayi ve Ticaret Bakanlığını ,
Müsteşarlık : BaĢbakanlık DıĢ Ticaret MüsteĢarlığını ,
Komisyon : Avrupa Birliği Komisyonunu,
Ağırlık : Bu Yönetmelik kapsamında bulunan Ağırlıkları,
Üretici : Bu Yönetmelik kapsamına giren ağırlıkları imal eden, ıslah eden veya ağırlığa adını,
ticari markasını veya ayırt edici iĢaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya
tüzel kiĢiyi ; Üreticinin Türkiye dıĢında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi
ve/veya ithalatçıyı ; Ayrıca, ağırlığın tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri aletin güvenliğine iliĢkin
özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kiĢiyi, Uygunluk Değerlendirmesi : Ağırlıkların bu Yönetmelik ile Ölçü ve Ölçü Aletlerinin Metrolojik
Kontrolleri İçin Genel Esaslara Dair Yönetmeliğe (71/316/AT) uygunluğunun test edilmesi ve/veya
belgelendirilmesine iliĢkin her türlü faaliyeti,
Piyasaya Arz : Ürünün tedariki ve/veya kullanımı amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak
piyasada yer alması için her türlü düzenlemeyi,
AT İlk Muayenesi : Üretimi yapılan ağırlıkların, bu Yönetmelik ve Ölçü ve Ölçü Aletlerinin
Metrolojik Kontrolleri İçin Genel Esaslara Dair Yönetmelik (71/316/AT) hükümlerine göre onaylanmış
tipe uyup uymadığının kontrol edilerek AT ilk muayene damgası ile damgalanmasını,
Muayene Kuruluşu : Bu Yönetmelik ile “Ölçü ve Ölçü Aletlerinin Metrolojik Kontrolleri için
Genel Esaslara Dair Yönetmelik” (71/316/AT) gerekleri göz önüne alınarak uygunluk değerlendirmesi
faaliyetlerini yürüten özel veya kamu kuruluĢunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler Yürürlük Yürütme
Genel Hükümler
Madde 5- AT İşaretlerini ve sembollerini taşıyan ağırlıklar, EK 1 ile EK 4’de tanımlanmış ve
gösterilmiştir. Bunlar, AT tip onayına tabi olmayıp, AT ilk muayenesine tabidir.
Madde 6- Bakanlık bu Yönetmelik kapsamında belirtilen ve AT ilk muayene işaretini
taşıyan ağırlıkların pazara girmesi veya kullanılması reddedilemez, yasaklanamaz veya kısıtlanamaz.
Madde 7- Bakanlık, bu Yönetmelik metnini ve ileride Yönetmelikte yapacağı değişiklikleri
Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona bildirir.
Madde 8- Bu Yönetmelik, Avrupa Birliğinin 71/317/EEC sayılı 5kg’dan 50kg’a kadar orta
doğruluktaki dikdörtgen blok ağırlıklar ve 1kg’dan 10kg’a kadar orta doğruluktaki silindirik ağırlıklar’ a
ilişkin Mevzuatın Uyumlaştırılması Hakkındaki Direktifi uyarınca hazırlanmıştır.
Geçici Madde 1 — (Ek: RG 1/6/2003 - 25125)
Gerek bu Yönetmelik, gerekse 21/2/2000 tarihli ve 23931 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Ölçü ve Ölçü Aletlerinin Marka Kaydı ile Tip ve Sisteminin Onaylanmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uygun olarak üretilen ürünler piyasaya arz edilir. Ancak, devam eden uygulama
prosedürleri ile teknik ve idari altyapı çalışmaları 1/1/2004 tarihine kadar tamamlanarak, sektörün tam
olarak hazır hale getirilmesi zorunludur.
Yürürlük
Madde 9- Bu yönetmelik 01/06/2003 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 10- Bu yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yürütür.
EK I
DĠKDÖRTGEN BLOK AĞIRLIKLAR
1. şekil, yapıyı oluşturan malzeme ve imal metodu
1.1. Tutmak için çıkıntısı olmayan rijit tutamağı olan paralel yüzlü şekil
1.2. Kullanılan malzeme:
1.2.1. Ağırlığın gövdesi: gri dökme demir
1.2.2. Tip 1: Standart çapta dikişsiz çelik borudan tutamak
Tip2:Ağırlığın gövdesi ile birleşik demir döküm tutamak
2. Ayar boşluğu
Tip 1
2.1. Tutmağın iç kısmından oluşan dahili boşluk
2.2. Boşluk , çekme pirinçden vidalı tapa ile veya düz bir disk şeklindeki pirinç bir tapa ile
kapatılır.Vidalı tapa bir tornavida yarığı, düz disk ise merkezi bir kaldırma deliği içermelidir .
2.3. Tapa, dahili bir dairesel yiv içine veya borunun dişinin içine yerleştirilen kurşun bir parça ile
mühürlenir.
Tip 2
2.4. Ağırlığın dikmelerinden birindeki ve bu dikmenin üstteki yüzeyindeki açıklık iç boşluk dökümü
2.5. Boşluk, küçük yumuşak bir çelik levha ile kapatılır.
2.6. Levha Ek.II’de gösterildiği gibi bir giriş içine yerleştirilen kurşun bir parça ile mühürlenir.
3. Ayar
3.1. Yeni ağırlığın kurşun parça vasıtasıyla ayarından sonra,boşluğun toplam hacminin üçte
ikisi boş kalır.
4. AT ilk onay muayene işaretinin konumu:
4.1. Son AT muayene işareti , ayar boşluğunun kurşun mühürü üzerine damgalanır.
5. İşaretleme ve ayırt edici işaretler:
5.1. Ağırlığın anma değerini ve imalatçının tanıtma işaretini gösteren işaretler ağırlığın merkezi
parçasının üst yüzeyinde ya kazıma veya kabartma olarak görünür.
5.2. Ağırlığın anma değeri aşağıdaki şekilde gösterilir:
5 kg,10 kg,20 kg,50 kg.
6. Boyutlar ve toleranslar:
6.1. Ağırlıklar EK II’ de belirtilen ölçülerle uyumlu olmalıdır. (Boyutlar mm cinsindendir).
6.2. Çeşitli ölçülere uygulanabilen toleranslar normal imalat toleranslarıdır.
7. Maksimum izin verilebilen hatalar:
Anma değeri ilk muayenede miligram cinsinden
maksimum izin verilebilen hatalar
5 kg + 800
- 0
10 kg + 1600
- 0
20 kg + 3200
- 0
50 kg + 8000
- 0
8. Yüzey durumu:
8.1. Gerektiğinde,ağırlıklar aşınmaya ve darbeye dayanıklı uygun bir kaplama ile korozyona karşı
korunur.
EK II
DİKDÖRTGEN BLOK AĞIRLIKLAR
Milimetre cinsinden ölçüler ile ilgili çizelge, dişleri ISO/R 261
Anma
değeri
a b c d e f g h i j k L m N o p q r s t u v w x y z A B
5 kg 150 75 84 152 77 36 13 20 12 145 18 30 6 5 12 19 16 55 66 M
16x1.5
1 2 14 18 16.5 16 5 1.5
10 kg 190 95 109 193 97 46 25 20 12 185 25 38 8 6 16 25 35 70 31 M
16x1.5
1 2 14 18 16.5 16 5 1.5
20 kg 230 115 139 234 117 61 30 32 24 220 30 52 12 8 20 29 50 95 106 M
27x1.5
2 3 21 30 27.5 27 8 1.5
50 kg 310 155 192 314 157 83 40 32 24 300 40 74 16 10 25 40 70 143 159 M
27x1.5
2 3 21 30 27.5 27 8 1.5
a ve d, aynı zamanda, b ve e boyutları muhafaza edilebilir.
EK III
SİLİNDİRİK AĞIRLIKLAR
1. Şekili, oluşturan malzeme ve imalat metodu:
1.1. Tutma için, silindirik şekilli bir tutamak.
1.2. Kullanılan malzemenin yoğunluğu 7 g/cm3
ile 9,5 g/cm3
arasında olmalı, malzemenin sertliği ve
korozyona karşı direnci en az dökme pirince eşdeğer olmalı, kırılganlığı ise gri dökme demirden
daha fazla olmamalıdır.
Anma değeri 100 gramdan az olan ağırlıklar için, gri dökme demir kullanılamaz.
1.3. imalat metodu, seçilen malzemeye uygun olmalıdır.
2. Ayarlama boşluğu:
2.1. Boşluğun üst kısmında daha geniş boşluk çaplı iç silindirik boşluk.
2.2. Boşluk, çekme pirinçden vidalı bir tapa ile veya düz bir disk şeklindeki pirinç tapa ile kapatılır.
Vidalı tapa, bir tornavida yarığı ve düz disk ise, merkezi kaldırma deliği içermelidir.
2.3. Tapa, boşluğun daha geniş kısmında oluşturulmuş dairesel bir yiv içine yerleştirilen kurşun bir
kapak ile mühürlenir.
2.4. 1g, 2g, 5g ve 10 g’lik ağırlıklar bir ayar boşluğu içermezler.
2.5. Ayar boşluğu, 20g ve 50 g’lıklar için isteğe bağlıdır.
3. Ayar:
3.1. Yeni ağırlığın kurşun parça vasıtası ile ayarından sonra boşluğun toplam hacminin üçte ikisi boş
kalır.
4. AT ilk muayene işaretinin konumu:
4.1. Son AT muayene işareti, ayar boşluğunun kurşun mühürü üzerine damgalanır.
4.2. Ayar boşluğu olmayan ağırlıklarda, tabanlarından damgalanır.
5. İşaretlemeler ve tanıtıcı semboller
5.1. Ağırlığın anma değerini ve imalatçının tanıtma işaretini gösteren işaretler ağırlığın merkezi
parçasının üst yüzeyine ya kazıma yada kabartma olarak görünür bir şekilde vurulur.
5.2. Ağırlığın anma değeri, 500 g’den 10 kg’a kadar olanlar için ağırlıkların gövdesinde gösterilir.
5.3. Ağırlığın anma değeri, aşağıda belirtilen şekilde gösterilir:
1 g, 2 g, 5 g, 10 g, 20 g, 50 g, 100 g, 200 g, 500 g, 1 kg, 2 kg, 5 kg, 10 kg.
6. Ölçüler ve toleransları:
6.1. Farklı ağırlıklar için uyulması gereken ölçüler, Ek IV’de belirtilmiĢtir (Ölçüler milimetre
cinsindendir).
6.2. Çeşitli ölçülere uygulanabilecek toleranslar, normal imalat toleranslarıdır.
7. Maksimum müsaade edilebilen hatalar:
Anma değeri İlk muayenede miligram cinsinden
müsaade edilebilen maksimum
hatalar
1g +5
-0
2g +5
-0
5g +10
-0
10g +20
-0
20g +20
-0
50 g +30
-0
100g +30
-0
200g +50
-0
500g +100
-0
1kg +200
-0
2kg +400
-0
5 kg +800
-0
10 kg +1600
-0
8. Yüzey durumu:
8.1. Gerektiğinde,ağırlıklar aiınmaya ve darbeye dayanıklı uygun bir kaplama ile korozyona karşı
korunur ve parlatılabilir.
EK IV
SİLİNDİRİK AĞIRLIKLAR
İmalatçının
Ok boyunca görünüş Tanıtım
İşareti