Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 8.8.1984, No: 84/8422
İlgili KHK'nin Tarihi : 8.6.1984, No: 234
Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi : 12.9.1984, No: 18513
Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 5, Cildi: 24, S.2293
AMAÇ ve KAPSAM:
Madde 1 - Bu Yönetmelik, kamu kurum ve kuruluşlarında kullanılan resmi mü-
hürlerin hangi birim ve kişilerce kullanılacağını, bunların yazı, karakter ve
standardının tesbit edilmesini ve yaptırılmasında ve kaybolmasında uygulanacak
esasları belirlemek amacı ile düzenlenmiştir.
RESMİ MÜHÜRÜN TANIMI:
Madde 2 - Resmi mühür; yapımına 3 üncü maddede belirtilen mercilerce karar
verilip, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nce imal ve tescil edilen
ve resmi mühür beratı ile birlikte kullanılma imkanı olan bir araçtır.
RESMİ MÜHÜRLERİN KULLANILACAĞI BİRİMLER :
Madde 3 - Resmi Mühürler yalnızca kuruluş kanunları ve bunlara dayanılarak
çıkarılan kararnameler gereği kendilerine kamu görevi verilmiş kurum veya kuru-
luşlarca kullanılabilir.
Bu kurum ve kuruluşların hangi birimlerinin mühür kullanacağı
a) Cumhurbaşkanlığında Genel Sekreter,
b) T.B.M. Meclisinde Genel Sekreter,
c) Başbakanlık, Bakanlık veya bağlı kuruluşlarında ilgili Bakan,
d) Bağımsız yargı organlarında Başkan,
e) Türk Silahlı Kuvvetlerinde Genel Kurmay Başkanı, Kuvvet Komutanları ve
jandarma Genel Komutanı,
f) Üniversiteler ve bağlı kuruluşlarında Yüksek Öğretim Kurulu Başkanı,
g) Mahalli idarelerde çişleri Bakanı,
h) Mahkemeler, icra daireleri ve noterlerde Adalet Bakanı,
onayı ile tesbit edilir.
RESMİ MÜHÜRLERİ KULLANACAK BİRİMLERİN TESBİTİNDE UYULACAK
ESASLAR:
Madde 4 - Resmi mühürleri kullanacak birimlerin tesbitinde kuruluş kanunla-
rında yazılı hiyerarşik kademelerden müdürlük ve daha üst kademeler esas alınır.
Bir birim oluşturmayan alt kuruluşlar ile birimlere bağlı yardımcılıklar için
ayrıca mühür yapılmaz.
Mahkemeler ve Türk Silahlı Kuvvetlerine dahil kuruluşlarda kademelerin tes-
biti özel hükümlerine tabidir.
Aynı birim içinde birden fazla kişi ile görevleri gereği tek başına bir bi-
rim gibi düşünülmesi gereken (Müfettiş, Tapu Kadastro memuru, icra memuru gibi)
kişilerin mühür kullanması gerektiğinde bu ihtiyacı belirleyen onay ile bu birim
için 1 numaradan başlamak üzere ve sıra takip eden numaralı birden fazla mühür yapılabilir.
MÜHÜR STANDARDININ TESBİTİ:
Madde 5 - Yapımına 3 üncü maddede belirtilen mercilerce karar verilen mühür-
ler Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nce imal edilir. Mühürlerde kullanılacak
yazı karakteri teknik imkanlar gözönüne alınarak bu Genel
Müdürlükçe incelenip standart olarak belirlenir ve Başbakanlık Hazine ve Dış
Ticaret Müsteşarlığı onayı ile yürürlüğe konulur.
Yapımda uygulanacak şekil ve ölçüler (Ek - 1)'de gösterilmiĢtir.
RESMİ MÜHÜRLERİN YAPIMI:
Madde 6 - Yapılması kararlaştırılan mühürler Darphane ve Damga Matbaası
Genel Müdürlüğü tarafından imal edilir.
Bu Genel Müdürlükçe imal edilmemiş resmi mühürler kullanılmaz.
RESMİ MÜHÜR SİCİLİ:
Madde 7 - Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nde bir resmi mühür
kütüğü oluşturulur. İmal olunan her mühür için bir sicil numarası verilir ve
resmi mühür beratı düzenlenir. (Ek:2)
TESLİM ALMA:
Madde 8 - İmal edilen resmi mühürler mühür beratı ile birlikte mahalline
gönderilir. Bunları teslim alan birim mühür beratına ekli teslim alma formunun
ay'ını mühür ile mühürleyip imzaladıktan sonra Darphane ve Damga Matbaası Genel
Müdürlüğü'ne iade eder. Bu form sicil kayıtları ile birleĢtirilir.
RESMİ MÜHÜRLERİN SAKLANMASI VE DEVRİ:
Madde 9 - Resmi mühürler mühür beratı ile birlikte birimin yetkili memurla-
rınca muhafaza edilir. Herhangi bir şekilde kayıp edilen beratlara ait mühürler
kullanılamaz.
Resmi mühür kullanılmasına yetki verilen memurlar yetkililer tarafından is-
tendiğinde resmi mühür ve beratını ibraz etmek zorundadırlar.
Madde 10 - Görev değiĢikliği nedeni ile resmi mühürünü devretmesi gereken
memurlar mühürü beratı ile birlikte devrederler. Devir anında devir teslim tuta-
nağı tanzim edilerek bir örneği bağlı bulunulan bakanlık veya kuruluş başkanlığına gönderilir.
RESMİ MÜHÜRÜN İADESİ, YENİLENMESİ VE KAYBI:
Madde 11 - Resmi mühür kullanan birimin unvanının değişmesi veya kaldırılma-
sı nedeniyle mührün iptali gerektiğinde, mühür beratı ile birlikte iptal edil-
mek üzere Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne gönderilir. Gönderme sı-
rasında beratın arka bölümü doldurularak yetkilisince imzalanır.
Madde 12 - Resmi mühürlerin yazılarının okunmayacak kadar silikleşmesi ha- linde, yenisi yapılmak üzere durum Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne
bildirilir. Yeni mühürün gönderilmesi ile birlikte eski mühür beratı ile birlik-
te Darphane ve Damga Matbaası Genel Mudürlüğüne iade edilir. Yeni mühür alınma-
sından itibaren 1 ay içinde eski mühürünü iade etmeyen sorumlular hakkında, Başbakanlığın talebi üzerine ilgililerce idari soruşturma açılması zorunludur.
KAYBETME:
Madde 13 - Mühür veya mühür beratı ya da ikisi birden kayıp edildiğinde du-
rum mühürü kullanan birim tarafından ilgili bakanlık veya kuruluş başkanlığına
bildirilir. Bildirim üzerine yapılacak kanuni soruşturma sonucuna göre mührün
kaybolduğu ve yenilenmesi gerektiğine karar verildiği takdirde durum Darphane
ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne iletilir. Mühür kütüğüne gerekli kayıt konu-
larak yeni mühür yapılması sağlanır.
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER :
Madde 14 - Mührün kabartmalı Ģekli olan resmi soğuk damgalar du bu Yönetme-
lik hükümlerine tabidir.
Madde 15 - Resmi mühürlerin bu Yönetmelik hükümlerine aykırı kullanıldığını,
taklit edildiğini veya Darphane ve Damga Matbaası dışında imal edildiğini öğre-
nen kamu görevlileri durumu en yakın mülki amire bildirmek zorundadırlar.
GEÇİCİ HÜKÜMLER:
Geçici Madde 1 - Bu Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde belirtilen birimlerin
amirleri, resmi mühürü kullanacak olanlara ait düzenleyecekleri listeleri bu
Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren en geç 2 ay içinde BaĢbakanlık Hazine
ve Dış Ticaret Müsteşarlığına gönderirler.
Yönetmeliğin 4 üncü maddesine göre belirlenen ve 5 inci maddesine göre in-
celenerek sonuçlandırılan bu listeler resmi mühür sicilinin esasını oluşturur.
Geçici Madde 2 - Yönetmeliğin 4 ve 5 inci maddelerine göre kesinleşen bu
listelerden mühür yapılmasına gerek görülen birimlere daha önce uygun görüldüğü
şekilde mühür yapılıp gönderilmiş ise beratı alan birim yetkilisi özel bölümdeki
mühür ay'ını mühür ile mühürleyip teslim formunu imzalar ve formu Darphane ve
Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne gönderir.
Mühür yapılması uygun bulunan birimlerden daha önce uygun görüldüğü Ģekilde
mühür yaptırılmamıĢ olanlara yeni mühür yapılarak 12 nci maddedeki esaslara gö-
re eskisi ile değiştirilir.
Bu işlemler iki yıl içinde tamamlanır. .
Geçici Madde 3 - Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar resmi mühür
kullanmakta iken mühür kullanmasına gerek görülmeyen birim amirleri ellerindeki
mühürleri iptal edilmek üzere en geç 6 ay ve her halde iadenin istendiği yazı- nın tebliğ edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde Darphane ve Damga Matbaası
Genel Müdürlüğüne iade etmek zorundadırlar.
YÜRÜRLÜK :
Madde 16 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
YÜRÜTME:
Madde 17 - Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
EK: 1
TEK SATIRLI MÜHÜR ÖLÇÜLERİ DÖKÜMÜ
Dıştan İçe Doğru
1 - Dış arsata toplam kalınlığı : 1.4 mm.
2 - Birinci boşluk : 3.8 mm.
3 - Birinci satır : 2 mm.
4 - İkinci boşluk : 3.8 mm.
5 - Ay-Yıldızlı çap : 14 mm.
6 - Toplam çap : 36 mm.
7 - En çok 26 harf
İKİ SATIRLI MÜHÜR ÖLÇÜLERİ DÖKÜMÜ
Dıştan İçe Doğru
1 - Dış arsata toplam kalınlığı : 1.4 mm.
2 - Birinci boşluk : 1.85 mm.
3 - Birinci satır : 2 mm.
4 - İkinci boşluk : 1.875mm.
5 - İkinci satır : 2 mm.
6 - Üçüncü boşluk : 1.875mm.
7 - Ay-Yıldızlı çap : 14 mm.
8 - Toplam çap : 36 mm.
9 - Dış satır en çok 26 harf
10 - İç satır en çok 21 harf
NOT: BU SAYFADA YER ALAN "MÜHÜRLER" İÇİN MEVZUAT KÜLLİYATININ
AYNI SAYFASINA
BAKINIZ.
ÜÇ SATIRLI MÜHÜR ÖLÇÜLERİ DÖKÜMÜ
Dıştan İçe Doğru
1 - Dış arsata toplam kalınlığı : 1.4 mm.
2 - Birinci boşluk : 1 mm.
3 - Birinci satır : 2 mm.
4 - İkinci boşluk : 1 mm.
5 - İkinci satır : 1.6 mm.
6 - Üçüncü boşluk : 1 mm.
7 - Üçüncü satır : 2 mm.
8 - Dördüncü boşluk : 1 mm.
9 - Ay - Yıldızlı çap : 14 mm.
10 - Toplam çap : 36 mm. 11 - Dış satır en çok 35 harf
12 - Orta satır en çok 35 harf
13 - İç satır en çok 21 harf
EK: 2
XXXX RESMĠ XXXX
XXXX MÜHÜR BERATI XXXX
XXXX Örneği yukarıya basılı mühür DarphaneXXXX
XXXX ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nce XXXX
XXXX yapılmıĢ olup Resmi Mühür Kütüğünün... XXXX
XXXX ......sırasına kaydedilmiĢtir. XXXX
XXXX Mühür...................'a XXXX
XXXX aittir ve baĢka birimlerce kullanılamaz.XXXX
XXXX Darphane ve Damga Matbaası XXXX
XXXX Genel Müdürü XXXX
Sayı: / /19 Sayı: ..../..../19
Darphane ve Damga Matbaası Darphane ve Damga Matbaası
Genel Müdürlüğü'ne Genel Müdürlüğü'ne
İSTANBULİĠSTANBUL
TESLİM ALMA BELGESİ
Yanda uygulama örneği
bulunan mühür.......sayılı beratı ile Resmi Mühür-Resmi Mühür beratı,
birlikte...........günü teslim alınmıĢtır. - Kullanılmasına gerek kalmaması,
- Yenilenmesinin gerekmesi,
- Kaybedilmesi,
Birim Yetkilisinin Ünvanı : nedeni ile.......................
Adı ve Soyadı : nın........gün ve..........sayılı
İmzası : onayı gereğince iade edilmiştir.
Ek:I. Onay
Birim Yetkilisinin Ünvanı:
Adı ve Soyadı :
İmzası :
NOT: BU SAYFADA YER ALAN "MÜHÜRLER" İÇİN MEVZUAT KÜLLİYATININ
AYNI SAYFASINA
BAKINIZ.
