T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Muhasebat Genel Müdürlüğü
Sayı: B.07.0.MGM.049/4.5.809.99.00/ 632 16.01.2009
Konu: Küsurat farkları.
Bilindiği gibi Taşınır Mal Yönetmeliği hükümlerine göre taşınırlar maliyet bedeliyle kayıtlara
alınmaktadır. Ancak maliyet fiyatlarına vergi, resim, harç, nakliye, sigorta ve benzeri giderler dahil
edildiğinden taşınır birim fiyatları bir Kuruştan küçük değerleri ihtiva edebilmektedir. Diğer taraftan,
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanunda Türk Lirası cinsinden
yapılan işlemlerde yarım Kuruş ve üzerindeki değerlerin bir Kuruşa tamamlanacağı; yarım Kuruşun
altındaki değerlerin ise dikkate alınmayacağı öngörüldüğünden muhasebe kayıtlarında bir Kuruşun
altındaki değerlere yer verilememektedir. Bu nedenle envanter kayıtlarında yer alan bir Kuruştan daha
küçük değerler muhasebe kayıtlarına alınırken “0,01” veya “0,00” Kuruşa yuvarlanmakta, bunun
sonucu olarak envanter kayıtları ile muhasebe kayıtları arasında fark oluşmaktadır.
Muhasebeleştirme işlemi sırasında bir Kuruşun altındaki değerlerin yuvarlanması sonucunda
harcama birimlerinin envanter kayıtları ile muhasebe kayıtları arasında oluşan farkların giderilmesi için
aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılması uygun görülmüştür.
a) Harcama birimlerince; tüketim malzemesi çıkışlarına ilişkin olarak, Yönetmeliğin 30 uncu
maddesinin ikinci fıkrası gereğince düzenlenerek muhasebe birimine gönderilen son döneme ait onaylı
listede gösterilen taşınır çıkışlarının muhasebeleştirilmesinden sonra, muhasebe biriminden stoklar ve
maddi duran varlıkların bir raporu alınacak ve kendi envanter kayıtlarından alınan raporla
karşılaştırılarak, varsa, bir Kuruştan daha küçük değerlerden kaynaklanan farklar tespit edilerek II nci
düzey detaylar itibarıyla “Kuruş Farkları Cetveli”inde (Ek-1) gösterilecektir.
Taşınır Kayıt ve Kontrol Yetkilisi ile Harcama Yetkilisi tarafından imzalanan Kuruş Farkları
Cetveli bir yazı ekinde hizmet alınan muhasebe birimine gönderilerek, kayıtların düzeltilmesi
istenilecektir.
Yuvarlama işlemi II nci düzey detay kodları itibarıyla yapıldığından, aşağı veya yukarı
yuvarlama sonucu muhasebe kayıtlarına noksan veya fazla yansıtılan değer; muhasebeleştirmeye esas
her bir giriş veya çıkış işleminde azami (0,004999) değer kadar azalış yönünde, yarım (0,005000)
Kuruş kadar artış yönünde olacaktır. Bu nedenle her bir II nci düzey detayda oluşabilecek azami fark, II
nci düzey bazında azalış yönünde yapılan işlem tutarıyla artış yönünde yapılan işlem tutarı arasındaki
fark ile sınırlı kalacaktır. Örneğin; 150.01.01 hesabına ilişkin olarak yapılan 10.000 işlemin her birinde
yarım Kuruşun altındaki değerlerin “0,00” yuvarlandığı kabul edilirse, muhasebeye yansıtılamayan
(noksan kaydedilen) tutar azami (10.000 x 0,004999) 49,99 TL olacak; şayet bu işlemlerin tamamında
yarım Kuruş ve üzerindeki değerler “0,01” Kuruşa yuvarlanmış ise muhasebe kayıtlarına azami (10.000
x 0,005000) 50,00 TL fazla kayıt yapılmış olabilecektir. Bu işlemlerin 4565 inde aşağı yönde işlem
yapıldığı kabul edilirse hesaplara yansıtılamayan azami tutar (4565 x 0,004999) 22,82 TL, diğer
işlemlerin tamamında artış yönünde işlem yapıldığı kabul edilirse muhasebeye fazla kaydedilmiş azami
tutar (5435 x 0,005000) 27,18 TL ile sınırlı olacak, bu durumda envanter kaydı ile muhasebe kaydı
arasındaki azami fark; yukarı yönde işlem sonucu muhasebeye yansıtılan toplam 27,18 TL ile aşağı
yönde işlem sonucu muhasebeye yansıtılamayan toplam 22,82 TL arasındaki fark (4,39 TL) kadar
olacak ve bu fark cetvelde “Muhasebede Fazla” sütununda gösterilecektir. Cetvelin düzenlenmesinde bu hususlara özellikle dikkat edilmesi gerekmekte olup, yuvarlama işleminden kaynaklanmadığı halde
cetvelde küsurat farkı olarak bildirildiği tespit edilen farklara ilişkin sorumluluk bildirimde bulunan
yetkililere aittir.
b) Muhasebe birimlerince; harcama birimlerinden alınan Kuruş Farkları Cetvelinin
“Muhasebede Noksan” sütununda gösterilen tutar, II düzey detay itibarıyla ilgili stok veya varlık
hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına (05.09.01.99-Yukarıda Tanımlanamayan Çeşitli Gelirler) alacak;
“Muhasebede Fazla” sütununda gösterilen tutar ise, 630-Giderler Hesabına (99.99-Yukarıda
Tanımlanamayan Çeşitli Giderler) borç ilgili stok veya varlık hesabına alacak kaydedilecektir.
Yukarıda belirtilen işlemler sonuçlandırıldıktan sonra, Yönetmeliğin 34 üncü maddesi
gereğince düzenlenen taşınır yönetim hesabı cetvellerinde gösterilen tutarlarda muhasebe kayıtlarına
göre hala bir fark bulunması halinde, farkın nedenleri harcama birimlerince araştırılacak, ancak hesabın
verilmesinde bir gecikmeye sebep olunmaması bakımından, muhasebe yetkilileri bu farka ilişkin şerh
koymak suretiyle cetveli onaylayabileceklerdir.
Bilgilerini ve uygulamanın yukarıdaki açıklamalara göre yapılması hususunda gereğini arz ve
rica ederim.
Ömer DUMAN
Bakan a.
Genel Müdür
EK-1 (Kuruş Farkları Cetveli)
DAĞITIM:
5018 Sayılı Kanun kapsamındaki kamu idarelerine.
EK-1
KURUŞ FARKLARI CETVELİ
İL VE İLÇENİN ADI KODU
HARCAMA
BİRİMİNİN ADI KODU
AMBARIN ADI KODU
MUHASEBE
BİRİMİNİN ADI KODU
TAŞINIR II DÜZEY KODU ADI
MUHASEBEDE
FAZLA
MUHASEBEDE
NOKSAN
Yukarıda ikinci düzeyler itibarıyla gösterilen değerler idaremiz kayıtları ile muhasebe kayıtları
arasındaki farklara ilişkin olup, söz konusu farkların envanter kayıtlarında yer aldığı halde 5083 sayılı
Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanunun gereğince yuvarlama işlemi sonucunda
muhasebe kayıtlarına alınamayan yarım Kuruşun altındaki değerler ile bir Kuruşa iblağ edilen yarım Kuruş
ve üzerindeki değerlerden kaynaklandığını; yukarıda bildirilen farklardan yuvarlama işleminden
kaynaklanmadığı tespit edilenlere ilişkin sorumluluğun tarafımıza ait olduğunu beyan ederiz.
Taşınır Kayıt ve Kontrol Yetkilisi Harcama Yetkilisi
Adı-Soyadı-İmza Adı-Soyadı-İmza
