2023'e 5 Kala..Turquality

Bildiğiniz gibi 2023 yılında; 500 Milyar $ İhracat + kişi başına 25 Bin $ gelir + Dünyanın 10. Büyük Ekonomisi” gibi hedeflerimiz doğrultusunda, “10 Yılda 10 Dünya Markası” çıkarmak amacıyla ortaya konan Turquality ve Markalaşma Desteği Projesi, TC Ekonomi Bakanlığımız tarafından yürütülmekte ve ihracatta markalaşmayı hedeflemektedir.

TC Ekonomi Bakanlığımızın, yazının başlığında belirttiğim web sitesinde de açıklandığı gibi; Turquality; ülkemizin rekabet avantajını elinde bulundurduğu ve markalaşma potansiyeli olan ürün gruplarına sahip firmalarımızın- üretimden pazarlamaya, satışlardan satış sonrası hizmetlere kadar olan tüm bu süreçleri kapsayacak şekilde- özel yönetsel bilgi birikimleri, kurumsallaşma ve gelişimlerini sağlayarak, uluslararası pazarlarda kendi markalarıyla küresel bir oyuncu olabilmeleri ve de söz konusu markalar aracılığıyla net bir TM - Türk Malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi amacıyla oluşturulmuş, devlet destekli ilk ve tek markalaşma programıdır. Turquality Programının odağında, klasik ihracat desteklerinden farklı olarak salt ihracatı artırmak yerine, firmaların markalaşma hedeflerine katkıda bulunmak da yer alıyor.

Öncelikle; ülkemizden dünya markaları çıkartmak adına yürütülen ve destek ana başlıkları;

• Turquality Destekleri...
• Marka Destekleri...
• Markalaşma Gelişim Yol Haritası...
• Vizyon Seminerleri...
• Yönetici Geliştirme Programı...

şeklinde olan bu programa, yeni olarak dahil olmak isteyen tüm firmalar ve markaları için, başvuru şekillerinden tüm destek detaylarına kadar her türlü bilgi de web sitesinde mevcut!..

Bu yazımın başlığını oluşturan “2023 Yılına - 5 Kala / Turquality” projesindeki son gelişmelere, birlikte bakmamızın yararlı olacağına inanıyorum.

2016 yılından 2017 yılına doğru ilerlediğimiz şu günlerde projedeki gelişmeler kısaca şöyle;

• 2006 yılında yeni tebliğlerin yayınlanmasıyla, özellikle moda ve giyim sektörü ağırlıklı; 33 marka Turquality Destek Programı’na, 22 marka da Marka Destek Programı’na alındı.
• Bu rakam diğer sektörlerin de programa dahil edilmesi sonucu Aralık 2013 sonu itibariyle, Turquality Destek Programı’nda günden güne yeni gelişmeler kaydedilerek 105 markaya ve Marka Destek Programı’nda da 53 markaya ulaşıldı.
• Son durum itibarıyla da halen 121 firmanın 131 markası Turquality Destek Programından, 64 firmanın 64 markası da Marka Destek Programından faydalanmakta!
• Turquality Destek ve Marka Destek Programlarından faydalanan markalarımızın 2016 yılı itibarıyla, 150 ülkeye ihracat yapması da, bu destek programı çerçevesinde atılan adımların ve yapılan çalışmaların güzelliğini yansıtıyor.

Ancak bu konuda şimdiye kadar yapılan çalışmaları yeterli görüp oturmak da tabiki mümkün değil. Mutlaka uluslararası rakiplerimizden farklı olmak ve farkındalık yaratmak, önemli!

Sürdürülebilir olmak da, kesinlikle yadsınamaz!..

“Turquality - Marka yolculuğuna çıkan bir markanın yol haritası nedir?” diye bir soru ile yola çıktığımızda elimizdeki haritada karşımıza çıkan başlıklar, Turquality konusunda çok önemli çalışmalara imza atan Sayın Demet Ekin’in de belirttiği gibi şu şekilde karşımıza çıkmaktadır.

• Finansal Kaynak: Destek kapsamındaki markaların yurt dışında ve yurt içinde yaptıkları birçok harcama bu teşvik kapsamında değerlendiriliyor ve harcamalar gerçekleştikten sonra oluşan giderlerin % 50’si ila %75’i bu firmalara karşılıksız geri ödeniyor.
• Marka Değerinin Artırılması ve Marka Gelişim Yol Haritası: Turquality, şirketlerin kendi markalarına doğru yatırımı yapabilmeleri için uluslararası danışmanlık firmalarıyla çalışma ve onlardan profesyonel destek alma olanağı sunuyor. Başvurusu onaylanan firma, Bakanlığın onayladığı 6 uluslararası danışmanlık şirketinden birine (Deloitte, Prıcewaterhousecoopers, Boston Consulting, Ernst &Young, Mc Kinsey, KPMG) kendisi karar veriyor. Bu danışmanlık firmaları, marka değerini artırmaya yönelik, üst düzey ve özel marka stratejilerini firma ile birlikte oluşturuyorlar. Bu konuda rakip markalar, müşteri segmentleri, müşteri analizleri marka algı araştırmaları, marka sadakati, vs. konularda detaylı bilgi aktarımı sağlıyorlar.
• Böylelikle şimdiye kadar belirli bir noktaya gelmiş “mevcut marka” bu aşamadan sonra genel kabul görmüş uluslararası marka stratejileri ile bir marka yolculuğuna başlıyor. Bu konuda alınan tüm danışmanlık, pazar araştırması, reklam, kurumsal kimlik çalışmaları vs. gibi danışmanlık giderleri de, destek kapsamında değerlendiriliyor.
• Ar-Ge ve Tasarım ile Katma Değeri Yüksek Ürünler: Uluslararası marka değeri en yüksek firmalara baktığımızda ilk 10’un içinde Apple, Google, IBM, Microsoft, Samsung gibi teknoloji devleri olduğunu görüyoruz. Bu şirketlerin ortak özelliği hiç kimsenin yapmadığı şeyleri yapmaları, yeni fikirler, inovasyon ve ar-ge faaliyetlerinde güçlü olmaları. Yani kazançlarını çok fazla üretim yapmakla değil, yaptıkları yeniliklerle; patent, lisans ve telif hakları, yeni ürünler, know-how, teknik altyapı ve teknik bilgi birikimi ile sağlıyorlar. Bu gerçekler doğrultusunda Turquality, firmaların bu konulardaki “farkındalığını” ve bu amaçla gerçekleştirdiği her türlü faaliyeti, finansal olarak desteklemeye devam ediyor.
• Teknolojik Dönüşüm ve Verimlilik: Günümüz bilgi çağında insanı şaşırtan yapay zekalarla oluşturulmuş ciddi bir teknolojik dönüşüm yaşanıyor. Bu konuda geri planda kalan firmalar, süreçleri manuel yürütmenin getirdiği birçok extra maliyete katlanmak zorunda kalıyorlar. Teknolojiyi etkin ve verimli kullanan firmalar ise, gelişmiş yapay zekanın üstünlükleri ve sağladıkları maliyet avantajları ile bir adım öne çıkıyor. Turquality, teknolojik alt yapının öneminin bilinci ile bu kapsamda yapılan her türlü yazılım, lisans, lisans yenileme ve bu işler için alınacak eğitim, danışmanlık ve de dış kaynak kullanımı, kısacası donanım dışında hemen hemen her türlü bilişim harcamalarını destekliyor.
• Kurumsallaşma: Türkiye’deki şirketlerin % 95’i aile şirketi. Gayri Safi Milli Hasılanın % 75’i aile şirketleri tarafından yapıyor. Dolayısıyla aile şirketleri, ekonomik kalkınmamız için hayati bir önem taşıyor. Ancak, kurumsallaşmayı başaramayan bir aile şirketinin ortalama yaşam süresi 25 yıl. Bu da kurucunun o firmanın başında kalma süresi ile denk geliyor. Başka bir açıdan, her 10 aile şirketinden ancak 3’ü ikinci kuşağa geçebiliyor. Sonrasında ya satılıyor ya da piyasadan çekiliyor. Yaşam sürelerinin kısa olmasının, en önemli sebebi; bu şirketlerin kurumsallaşamaması. İşte bu sebeple, Turquality; destek olacağı firmanın kurumsallaşma sürecine girmiş olmasını, bu konuda bir vizyonunun olmasını istiyor.
• Turquality bunun için başvuru öncesinde firmanın kurumsal yönetim uygulamalarını ne kadar içselleştirdiğini ve hayata geçirdiğini denetliyor. Burada aile konseyi, aile anayasası, yönetim kurulu ve üst düzey yapısı, profesyonel yöneticilerin performans değerlendirmesi, pay sahipleri ile olan ilişkiler, gibi konular değerlendiriliyor.
• Pazar Bilgisi: Yurt dışı pazarlara açılmadan önce geniş bir pazar araştırması yapmak ve rekabet stratejisi belirlemek gerekir. Ancak genellikle firmalar; derinlemesine bir araştırma yapmadan biraz da kişisel öngörülerle etkin bir rekabet stratejisi geliştiremedikleri ve pazar ihtiyaçlarını iyi analiz edemedikleri için, sınırlı yerel pazarlarda faaliyet göstererek özellikle düşük fiyata dayalı bir rekabet politikasıyla satışlarını artırmaya çalışırlar. Turquality, daha profesyonel pazar stratejileri geliştirmeleri için, firmaların bu konuda ulusal ve uluslararası danışmanlık firmalarından hizmet almalarını sağlar.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi “Marka Gelişim Yol Haritası” adı altında yapılan bu çalışmalar; küresel pazarın büyüklüğünden, rakip firmaların detaylı analizine kadar, son derece detaylı çalışmalar olup, firmaların doğru hedeflerle pazarlara odaklanmasını ve pazara uygun ürün veya hizmet sunmasını ve de ürün yelpazesini genişletme stratejilerini geliştirmesini sağlar!..

İş dünyamızda aşırı rekabetin yaşandığı şu son dönemlerde, özellikle kişisel veya kurumsal “farkındalık” (Dünün tecrübeleriyle - yarının planlamalarını yaparken, bugünü fark etmek ve bugünün bilincinde olmak, sadece olumlu veya olumsuz geçmiş deneyimlere güvenerek değil - yeni stratejik planlar çerçevesinde çalışarak, kurumsal eğitimlere ve yeni bilgi kazanımlarına da değer vererek, geleceğimizle ilgili güzel farklılıklar yaratabileceğimize inanmak) yaratmak için olağanüstü çalışmalara imza atılırken, hedeflerimize ulaşma yolunda, yolumuzun her zaman açık olması dileğiyle...