30 Aralık 2006 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 26392
1. Giriş
(1) 08/09/2006 tarih ve 26283 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “İç Denetçi Atamalarında Uyulacak
Esas ve Usuller Hakkında Tebliğ” ile 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa istinaden
31/12/2007 tarihine kadar olan geçiş döneminde yapılacak iç denetçi atamaları ile diğer hususlara
ilişkin açıklamalarda bulunulmuştur.
(2) Bu kapsamda söz konusu geçiş döneminde 5018 sayılı Kanunun geçici 5 inci maddesi uyarınca
yapılacak atamalar için aşağıdaki ilave açıklamaların yapılmasına gerek duyulmuştur.
2. İç denetçi atamalarına ilişkin mevcut düzenlemeler
(1) 5018 sayılı Kanunun geçici 5 inci maddesi ile, bazı denetim elemanlarının eğitim ve sertifikasyona
tabi tutulmaksızın 31/12/2007 tarihine kadar belli kamu idarelerinin iç denetçi kadrolarına
atanabilecekleri öngörülmüş olup, bu şekilde atananların sonradan Maliye Bakanlığınca eğitime tabi
tutulması ve sertifikalandırılması da ilgili yönetmeliklerle düzenlenmiştir.
(2) 5018 sayılı Kanunun geçici 5 inci maddesinin birinci fıkrasında;
"31/12/2005 tarihi itibarıyla;
c) Sayıştay Denetçisi, Başbakanlık Müfettişi, Yüksek Denetleme Kurulu Denetçisi, Maliye Müfettişi,
Hesap Uzmanı, Bütçe Kontrolörü, Muhasebat Kontrolörü, Gelirler Kontrolörü, Millî Emlak Kontrolörü,
Tasfiye İşleri ve Döner Sermaye İşletmeleri Kontrolörü, Hazine Kontrolörü kadrolarında çalışmakta
olanlar ile daha önce en az beş yıl bu görevlerde bulunanlar, kamu idarelerinde İç Denetçi,
d) Bakanlık, Müsteşarlık, Başkanlık ve Genel Müdürlüklerde Müfettiş veya Kontrolör olanlar ile daha
önce en az beş yıl bu görevlerde bulunanlar, kendi idarelerinde, özel bütçeli idarelerde, mahallî
idarelerde ve sosyal güvenlik kurumlarında İç Denetçi,
e) Muhasebe, Millî Emlak ve Vergi Denetmenleri ile bu görevlerde daha önce en az beş yıl bulunanlar,
özel bütçeli idareler ile mahallî idarelerde; Belediye Müfettişi ve Hesap İşleri Murakıbı olanlar ile bu
görevlerde daha önce en az beş yıl bulunanlar, mahallî idarelerde İç Denetçi,
Olarak 31/12/2007 tarihine kadar atanabilirler."
hükmü yer almıştır.
(3) Buna göre geçici 5 inci maddenin;
(c) bendinde sayılanlar tüm kamu idarelerinde,
(d) bendinde sayılanlar; sadece kendi idarelerinde, özel bütçeli idarelerde, mahallî idarelerde ve sosyal
güvenlik kurumlarında, (e) bendinde sayılanlardan Maliye Bakanlığı denetmenleri ile bu görevlerde daha önce en az beş yıl
bulunanlar, sadece özel bütçeli idareler ile mahallî idarelerde; Belediye Müfettişi ve Hesap İşleri
Murakıbı olanlar ile bu görevlerde daha önce en az beş yıl bulunanlar ise, sadece mahallî idarelerde,
iç denetçi olarak atanabileceklerdir.
(4) Ayrıca, 08/09/2006 tarih ve 26283 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İç Denetçi Atamalarında
Uyulacak Esas ve Usuller Hakkında Tebliğ ile;
“- Herhangi bakanlığın bağlı kuruluşu olan bir genel müdürlük müfettişi kendi idaresi olan genel
müdürlüğün iç denetçiliğine atanabileceği gibi özel bütçeli idarelerde, mahalli idarelerde veya sosyal
güvenlik kurumlarında da iç denetçi olabileceği,
- Bağlı kuruluş müfettiş ve kontrolörlerinin bağlı oldukları bakanlığa veya bakanlık müfettiş ve
kontrolörlerinin bağlı kuruluş iç denetçiliğine atanmaları mümkün bulunmadığı
- Bakanlık müfettiş ve kontrolörlerinin o bakanlığa bağlı kuruluşlardan 5018 sayılı Kanunun I sayılı
cetvelinde yer alan kurumlara iç denetçi olarak atanamayacağı, ancak o bakanlığa bağlı olsun olmasın
aynı Kanunun II sayılı cetvelinde sayılan özel bütçeli idarelerin tümüne iç denetçi olarak
atanabilecekleri,
- 31/12/2005 tarihi itibariyle çalıştıkları kurumlardan başka idarelerin müfettişlik veya kontrolörlük
kadrolarına naklen atananların yeni görev yaptıkları idarelerin değil, 31/12/2005 tarihi itibarıyla görev
yaptıkları idarelerin iç denetçi kadrolarına atanabilecekleri,
- 31/12/2005 tarihi itibarıyla bir kurumda müfettiş veya kontrolör olarak çalışmakla beraber, geçmişte
bir başka idarede en az 5 yıl müfettişlik veya kontrolörlük yapanların her iki idarede de iç denetçi
olarak atanabilecekleri, ancak 31/12/2005 tarihi itibarıyla bir kurumda idari görevde bulunanlardan
geçmişte bir başka idarede en az 5 yıl müfettiş veya kontrolörlük yapanların yalnızca geçmişte müfettiş
veya kontrolörlük yaptığı idarelerde iç denetçi olarak atanabilecekleri,
- 5018 sayılı Kanunun geçici 5 inci maddesi uyarınca bir kamu idaresinde iç denetçi olarak atananların
istemeleri halinde eski kadrolarına/görevlerine dönmek istemeleri halinde bu konuda genel hükümlerin
uygulanacağı,”
açıklamalarında bulunulmuştur.
(5) Diğer taraftan 08/10/2005 tarih ve 25960 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İç Denetçi Adayları
Belirleme, Eğitim ve Sertifika Yönetmeliğinin muhtelif maddelerine iç denetçilerin seçilmesi, eğitimi ve
sertifikasyonuna ilişkin aşağıdaki açıklamalar yer almaktadır:
- “Aday Belirleme Sınavı” başlıklı 5 inci maddesi uyarınca, “İç denetim eğitimine tabi tutulacak iç
denetçi adayları; Kurulca yapılacak veya Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığına, Milli
Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Merkezine ya da uygun başka bir kuruma yılda en az bir
defa yaptırılacak aday belirleme sınavıyla belirlenir.”
- “Aday Belirleme Sınav Sonuçlarının Değerlendirmesi” başlıklı 11 inci maddesi uyarınca, “Kurulun, iç
denetçi aday belirleme sınavından 100 tam puan üzerinden 70 ve üzeri puan almış kişiler arasından
başarı sırasına göre belirleyeceği sayıda aday, gruplar halinde eğitim programına alınır.”
- “Sertifika Sınavı” başlıklı 15 inci maddesi uyarınca, “ Eğitim tamamlandıktan sonra iç denetçi adayları,
Kurulun belirlediği yer ve tarihte sertifika sınavına tabi tutulur .”
- “Sınav Sonuçlarının Değerlendirilmesi” başlıklı 18 inci maddesi uyarınca, “Sınav komisyonu, önceden
belirlenmiş cevap anahtarına göre cevap kâğıtlarını değerlendirerek yüz tam puan üzerinden puanlama yapar. Sınavda başarılı sayılabilmek için her bir sınavdan en az altmış puan alınması ve dört sınav
ortalamasının yetmiş puan ve üzerinde olması gereklidir.”
- “Sertifikanın Verilmesi” başlıklı 21 inci maddesi uyarınca, “Kurulca, sertifika sınavında başarılı olanlara
aldıkları puanı da gösteren sertifika verilir.”
- Geçiş sürecinde verilecek eğitime ilişkin geçici 1 inci maddesi uyarınca ise, “ Kanunun Geçici 5 inci
maddesi hükmünce kamu idarelerine iç denetçi olarak atananlara, atandıkları tarihten itibaren üç yılda
bir derecelendirilecek iç denetçi sertifikası verilir.”
3. İç denetçilerin naklen atanmalarında uyulacak esas ve usuller
(1) Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; iç denetim için 31.12.2007 tarihine
kadar olan bir geçiş süreci, bu tarihten sonraki dönem için ise daimi bir süreç olduğu ve bu iki dönem
için bazı farklı süreçlerin öngörüldüğü ortaya çıkmaktadır:
(2) Buna göre, 31/12/2007 tarihine kadar olan bir geçiş sürecinde 31/12/2005 tarihi itibariyle belli
unvanlara sahip olanlarla bu tarih itibariyle geçmişte belli görevlerde 5 yıl bulunanlar kamu idarelerince
doğrudan iç denetçi olarak atanabilmekte ve bu şekilde atananlara İç Denetçi Adayları Belirleme,
Eğitim ve Sertifika Yönetmeliğinin geçici 1 inci maddesi uyarınca iç denetçi sertifikası verilmektedir.
(3) 01.01.2008 tarihinden itibaren ise iç denetçi olarak atanma şartlarını haiz adayların, atamalarını
yapacak kamu idarelerine başvurmadan önce; İç Denetim Koordinasyon Kurulunca koordine edilen ve
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığına, Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme
Merkezine ya da uygun başka bir kuruma yaptırılacak aday belirleme sınavına girmeleri, sınavı
geçmeleri halinde yine İç Denetim Koordinasyon Kurulunca koordine edilen üç aydan az olmamak
üzere bir eğitime tabi tutulmaları, bu eğitimi başarıyla tamamlamaları ve eğitim sonunda düzenlenecek
sertifika sınavını da geçmeleri gerekmektedir. Bu süreçlerden geçerek iç denetçi sertifikasına sahip
olan aday, iç denetçi olarak atanmak üzere tüm kamu idarelerine başvurabilmektedir.
(4) Buraya kadar yapılan açıklamalar doğrultusunda 5018 sayılı Kanunun geçici 5 inci maddesi
uyarınca bu maddenin;
(c) bendinde sayılanların tüm kamu idarelerinde,
(d) bendinde sayılanların; sadece kendi idarelerinde, özel bütçeli idarelerde, mahallî idarelerde ve
sosyal güvenlik kurumlarında,
(e) bendinde sayılanlardan Maliye Bakanlığı denetmenleri ile bu görevlerde daha önce en az beş yıl
bulunanların, sadece özel bütçeli idareler ile mahallî idarelerde; Belediye Müfettişi ve Hesap İşleri
Murakıbı olanlar ile bu görevlerde daha önce en az beş yıl bulunanların ise, sadece mahallî idarelerde,
iç denetçi olarak atananların yukarıda kendi unvanları için sayılan idareler dışında diğer idarelere iç
denetçi olarak naklen atanmaları mümkün bulunmamakta olup, naklen atanma ancak bunların,
08.10.2005 tarih ve 25960 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İç Denetçi Adayları Belirleme, Eğitim ve
Sertifika Yönetmeliğinde belirtilen aday belirleme sınavını geçmeleri, İç Denetim Koordinasyon
Kurulunun koordinatörlüğünde Maliye Bakanlığınca verilecek eğitimi tamamlamaları ve sertifika
sınavında başarılı olmaları durumunda mümkün olabilecektir.
(5) 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile öngörülen yeni kamu mali yönetim ve kontrol
sisteminin temel unsurunu oluşturan iç denetim faaliyetinin etkin bir şekilde kurulabilmesi ve işlemlerin
mevzuata uygun olarak yürütülmesi bakımından geçiş sürecinde iç denetçiliğe yapılacak atamalarda
yukarıda belirtilen düzenlemelere hassasiyetle uyulması ve idarelerce gerekli tedbirlerin alınması
gerekmektedir. Tebliğ olunur.
