Resmi Gazete Tarihi: 06.01.2005 Resmi Gazete Sayısı: 25692
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan temin edilen petrol ve madeni
yağın doğrudan veya işlenerek güvenli ve ekonomik olarak rekabet ortamı içerisinde kullanıcılara sunumuna
ilişkin piyasa faaliyetlerinin gözetimine, denetimine ve yaptırımların uygulanmasına ilişkin usul ve esasları
belirlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik, petrol piyasasında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerle ilgili
yapılacak denetimler ile bu kişilerin ilgili mevzuat hükümlerine aykırı faaliyet ve işlemleri nedeniyle yapılacak
ön araştırma ve soruşturmalarda takip edilecek usul ve esasları kapsar.
Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ile
4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
Kanun: 04/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununu,
Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
BaĢkan: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanını,
BaĢkanlık: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanlığını,
Daire BaĢkanı: Denetim Dairesi Başkanını,
Daire BaĢkanlığı: Denetim Dairesi Başkanlığını,
Uzman: Enerji Uzmanını,
Uzman Yardımcısı: Enerji Uzman Yardımcısını,
Akaryakıt: Benzin türleri, nafta (hammadde, solvent nafta hariç), gazyağı, jet yakıtı, motorin türleri,
fuel-oil türleri ile biodizeli,
Ham petrol: Yerden çıkarılan sıvı haldeki doğal hidrokarbonları,
İlgili mevzuat: Petrol piyasasına ilişkin Kanun, yönetmelik, lisans, tebliğ, genelge ve Kurul kararlarını,
Kullanıcı: Petrol kullanımı yapan gerçek ve tüzel kişileri,
Madeni yağ: Baz yağına veya kimyasal sentez yöntemi ile işlenen maddelere, bazı katkıların ilavesi
sonucu, hareketli ve temas halinde olan iki yüzey arasındaki sürtünme ve/veya aşınmayı azaltma veya soğutma
özelliğine sahip mamul haline getirilen doğal veya yapay maddeleri,
Petrol: Akaryakıt, ham petrol ve ürünleri,
Piyasa: Petrolün temini ve satışı, rafinajı, işlenmesi, depolanması, iletimi, ihrakiye teslimi, taşınması,
dağıtımı, bayiliği, kullanımı ve bunlarla ilişkili iş ve işlemlerden oluşan piyasayı,
(DeğiĢik:RG-22/2/2012-28212) ġahit numune: Test veya muayene yapılmasının gerekli olduğu
hallerde; test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşuna gönderilen numunenin zayi olması veya test
sonuçlarına yönelik herhangi bir itiraz olması durumunda başvurulmak üzere denetimle görevli kişi tarafından
alınan ve muayeneyi yapan laboratuvarda uygun koşullarda saklanan numuneyi,
Teknik düzenleme: Petrolün ve madeni yağın, ilgili idari hükümler de dahil olmak üzere, özellikleri,
işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk
değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması zorunlu olan her türlü
düzenlemeyi,
Ulusal marker: Akaryakıta; rafineri çıkışında, gümrük girişinde, sanayide yan ürün olarak veya diğer
şekillerde üretilen akaryakıta ise ticari faaliyete konu edilmeden önce eklenecek ve akaryakıtın özelliklerini
bozmayacak niteliği haiz kimyasal ürünü,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Denetimlere İlişkin Usul ve Esaslar
Denetim Madde 5- Denetim, petrol piyasasında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerin piyasaya ilişkin
faaliyetlerinin ve hesaplarının ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğunun incelenmesi ve bu kişilerce piyasaya
arz edilen petrol ve madeni yağın teknik düzenlemelere uygunluğunun araştırılması; hata, aykırılık, usulsüzlük
ve suistimallerin tespit edilmesi halinde ilgili kanunlarda öngörülen gerekli yaptırımların uygulanması suretiyle
yapılan çalışmalardır.
Denetimlerin Yürütülmesi
Madde 6- Kurum, piyasa faaliyetlerini kendi personeli veya kamu kurum ve kuruluşları ile özel
denetim kuruluşlarından hizmet alımı yoluyla denetime tâbi tutar.
Hizmet alımı yoluyla gerçekleştirilecek denetimlere ilişkin usul ve esaslar Kurulca belirlenir.
7, 8 ve 9 uncu maddelerde belirtilen yetki ve yükümlülükler ile 10 uncu maddede belirtilen ilkeler,
Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları için
de geçerlidir.
Denetlenen Gerçek veya Tüzel Kişilerin Yükümlülükleri
Madde 7- Denetlenen gerçek veya tüzel kişiler;
a) İşletme, tesis ve yatırımları ile yasal defter kayıtları ve belgelerini Kurum denetimine sunmakla,
b) Piyasa faaliyetine konu olan her türlü emtianın incelenmesini ve numune alınmasını sağlamakla,
c) Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli tarafından gerekli görülen her türlü bilgi, belge
ve defterin aslını ibraz etmekle, istenmesi halinde suretlerini zamanında vermekle ve personelin çalışmasına
elverişli bir ortam sağlamakla,
d) İstenildiğinde yazılı ve/veya sözlü bilgi vermek ve/veya düzenlenen tutanakları imzalamakla,
e) Hesap, işlem ve mali tabloları ile iç kontrol sistemlerini denetime uygun ve hazır hale getirmekle,
yükümlüdür.
Denetlenen gerçek veya tüzel kişiler, gizlilik gerekçesiyle bilgi, belge ve numune vermekten imtina
edemez.
Denetim Yapan Kurum Personelinin Yetkileri
Madde 8- Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli;
a) Denetlemekle görevlendirildiği tesis ve işletmeler ile piyasa faaliyetine konu olan her türlü emtiayı
inceleme, bu emtiadan numune alma ve yetkilendirildiği takdirde bu tesis ve işletmeleri Kurul kararı alınıncaya
kadar mühürlemeye,
b) Gerekli görülen her türlü bilgi ve belgeyi isteme, yasal defter kayıtlarını inceleme, bunların
suretlerini alma ve yerinde inceleme yapmaya,
c) Konu ile ilgili yazılı veya sözlü bilgi isteme ve gerekli tutanakları düzenlemeye,
d) Görevinin gerektirdiği durumlarda, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlardan bilgi ve belge
istemeye,
e) Görev alanına giren konularda ve ilgili mevzuatın uygulanmasında ortaya çıkan ihtiyaçlar
çerçevesinde inceleme ve araştırma yapmaya, görüş ve önerilerini Kuruma sunmaya,
f) Görevinin gerektirdiği durumlarda, mülki amirler ve emniyet güçleri ile diğer kamu kurum ve
kuruluşlarından yardım istemeye,
yetkilidir.
Denetim Yapan Kurum Personelinin Yükümlülükleri
Madde 9- Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli;
a) İlgili gerçek veya tüzel kişiler tarafından kendisine tevdi edilen defter ve belgeleri işlerinin
gerektirdiği süre içerisinde muhafaza ve işin bitiminde iade etmekle,
b) Denetim faaliyeti dolayısıyla edindiği bilgilerden gizlilik taşıyanları, kanunen yetkili kılınanlardan
başkasına açıklamamak ve doğrudan veya dolaylı şekilde kendi veya üçüncü kişiler yararına kullanmamakla,
c) Defter kayıtları ve belgeler üzerinde incelemenin gereği olan işaretler dışında; şerh, ilave ve düzeltme
yapmamakla,
d) Denetim yaptığı yerlerde, görev ve sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak
nitelikte davranışlarda bulunmamak ve yönetime müdahale etmemekle,
yükümlüdür.
Denetimde Uyulacak İlkeler
Madde 10- Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli, denetim faaliyeti sırasında aşağıdaki
ilkelere uyar;
a) Denetim faaliyeti sırasında, sonuçların değerlendirilmesinde ve denetim raporunun hazırlanmasında
tarafsız bir bakış açısına sahip olmak,
b) Dürüstlük ve tarafsızlığını etkileyebilecek hiçbir müdahaleye imkan vermemek,
c) Denetim faaliyetine ilişkin çalışmaların her aşamasında, görevinin gerektirdiği özen ve titizliği
göstermek, d) Bu Yönetmelikle düzenlenen denetim ilke ve esaslarının yanı sıra genel kabul görmüş denetim ilke
ve esaslarına uymak,
e) Denetim sırasında piyasayı olumsuz yönde etkileyebilecek derecede önem arz eden hususların tespit
edilmesi halinde, denetim faaliyetinin sonuçlanmasını beklemeksizin Kurumu derhal bilgilendirmek.
Denetim Yapmakla Görevli Personelin Kendisini Tanıtma Zorunluluğu
Madde 11- Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli ile Kurum adına denetim yapmakla
yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşlarına ait personel, göreve başlamadan
önce kimlik belgesi ve görevlendirme yazısıyla kendisini denetlenen gerçek kişi veya tüzel kişi yetkilisine
tanıtmak zorundadır. Personelin görevlendirme yazısında denetimin amacı, kapsamı, süresi ve yetkinin çerçevesi
yer alır.
Yazışma Usulü
Madde 12- Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli, görevinin gerektirdiği durumlarda
ilgili kişi, kurum ve kuruluşlar ile yapacağı yazışmaları ilgili hizmet birim amiri aracılığıyla veya
yetkilendirilmesi durumunda doğrudan yapar. Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum
ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları, denetimin gerektirdiği yazışmaları doğrudan yapar.
Raporların Sunulması
Madde 13- Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli tarafından düzenlenen rapor ile Kurum
adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları tarafından
düzenlenen ve mevzuat ihlali tespitini içeren rapor, tutanak veya yazılar, ilgili hizmet birim amirine iletilir. İlgili
hizmet birim amiri, kendi görüşünü de belirtmek suretiyle rapor, tutanak veya yazıları Başkanlığa sunar. Başkan,
söz konusu rapor, tutanak ve yazıları Kurul gündemine öncelikle alır.
Yaptırımlar
Madde 14- Kurum personeli ya da Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum
ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları tarafından yapılan denetimlerde ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık
tespit edilmesi halinde, Dördüncü Bölümde yer alan hükümler çerçevesinde işlem yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ġhbar ve ġikayet, Ulusal Marker Kontrolü, Numune Alma,
Analiz ve Mühürleme
Ġhbar ve ġikayetler
Madde 15- Piyasa faaliyetlerine ilişkin ihbar ve şikayetler doğrudan Kuruma yapılır.
Akaryakıt ve madeni yağın niteliğine ilişkin tüketici ihbar ve şikayetleri öncelikle bunların satın
alındığı kişiye ve/veya bu kişinin tedarikçisine yapılır. Yapılacak şikayete otuz gün içerisinde hiç veya tatmin
edici cevap alınamadığı takdirde Kuruma müracaat edilebilir. Teknik düzenlemelere uygun olmayan akaryakıt ve
madeni yağ ikmal edenler tüketiciye verdikleri zarar ve hasarları tazmin etmekle yükümlüdür. Zarar ve
hasarların tazmini hususunda taraflar arasında anlaşmazlık olması halinde 4077 sayılı Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanun ile buna ilişkin diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
Kuruma sunulan ihbar ve şikayet dilekçelerinde; şikayetçinin adı-soyadı, imzası, T.C kimlik numarası
ile iş veya ikametgah adresinin belirtilmesi gerekir. İhbar ve şikayet dilekçelerine ihbar veya şikayete konu satış
belgesinin aslı veya fotokopisi ile konu ile ilgili daha önce yapılan başvuru ve işlemlere ilişkin bilgi ve belgeler
eklenir.
Dağıtıcılar, kendi tescilli markası altında yapılan faaliyetlere ilişkin kalite kontrol izlemesini etkin
biçimde yapmak, bayilerinin ilgili mevzuat çerçevesinde yapılan tek elden satış sözleşmesine uygun piyasa
faaliyeti yapıp yapmadığını denetlemek ve bayiliğin iptal edilmesi halinde gerekçeleriyle birlikte Kuruma
bildirmekle yükümlüdür. Dağıtıcı lisansı sahipleri, yaptıkları piyasa faaliyetleri ile ilgili olarak, kullanıcılardan
gelen şikayet başvurularını izlemek ve değerlendirmekle yükümlüdür. Dağıtıcı lisansı sahipleri, şikayet
başvurularını başvuru tarihinden itibaren en geç otuz gün içerisinde yazılı olarak cevaplar ve gerekli işlemi
yapar. Şikayet başvurularına ilişkin olarak yapılan işlemler dağıtıcı lisansı sahiplerince kayıt altına alınır ve talep
edilmesi halinde Kuruma verilir.
Kurumca yapılan değerlendirme sonucu işleme konulan ihbar ve şikayet üzerine, gerekirse Kurum
personeli veya Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim
kuruluşları vasıtasıyla numune alınmak suretiyle şikayet konusu akaryakıt ve madeni yağın teknik düzenlemelere
uygun olup olmadığı akredite laboratuvar analiziyle belirlenir.
İhbar ve şikayet konusunun akaryakıt ve madeni yağın teknik düzenlemelere uymadığı yönünde olması
ve yapılan laboratuvar analizinin bu iddiayı doğrulamaması halinde, ihbar ve şikayet Kurul gündemine
alınmaksızın işlemden kaldırılır.
Lisanssız piyasa faaliyeti yapıldığı ya da kaçak veya menşei belli olmayan ürün ikmal edildiği
konusundaki somut ihbar ve şikayetler ile adli veya mülki makamlar, kolluk kuvvetleri ve diğer kamu kurum ve
kuruluşlarının bu konudaki bildirimleri üzerine; Başkan, konunun aciliyetini, delillerin kaybolma ve karartılma ihtimalini değerlendirerek denetim başlatabilir, başka merciler tarafından başlatılmış olan denetimlere katılmak
üzere Kurum personeli görevlendirebilir, Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve
kuruluşları ile özel denetim kuruluşlarını talimatlandırabilir. Denetimle görevli personel, kendisinin veya ihbar
ve şikayet sahibinin ya da bildirimi yapan mercilerin tespitleri üzerine, lisanssız piyasa faaliyeti yapıldığı ya da
kaçak veya menşei belli olmayan ürün ikmal edildiği hususunda ciddi emarelere ulaşırsa, söz konusu faaliyeti
veya ürün ikmalini geçici olarak mühürleme suretiyle durdurur. Bu konuda gerekirse adli ve mülki
makamlardan Kanunun 13 üncü maddesi uyarınca yaptırım talebinde bulunur. Yapılan işlem Kurul gündemine
öncelikle alınır. Kurul, gerek görürse konu hakkında ön araştırma ve/veya soruşturma açılmasına karar verir.
Diğer mevzuata göre suç oluşturan işlemlerin tespiti halinde durum en kısa sürede ilgili mercilere
bildirilir.
Ulusal Marker Kontrolü, Numune Alma, Test ve Analiz
Madde 16- Denetim, ön araştırma ve soruşturmalarda, gerek görülmesi halinde seyyar kontrol cihazı ile
ulusal marker kontrolü yapılır ve/veya test ve analiz yapılmak üzere numune alınır. Seyyar kontrol cihazı ile
yapılan ulusal marker kontrolü ile ilgili olarak, bir örneği Ek-1’de yer alan Ulusal Marker Tespit Tutanağı üç
nüsha olarak düzenlenir. Düzenlenen tutanağın bir nüshası ilgili gerçek veya tüzel kişiye verilir, bir nüshası ise
işlem yapılmak üzere Kurumda saklanır. Marker kontrolü, Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer
kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları tarafından yapılmış ise, tutanağın bir nüshası bunlarda
kalır.
(Değişik:RG-23/2/2008-26796) Ulusal markerin gerekli şart ve seviyede bulunmadığının tespiti
halinde, 10/9/2004 tarihli ve 25579 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik
Kriterler Hakkında Yönetmelikte öngörülen analizler yapılmak üzere numune alınır. Aynı zamanda, geçici
mühürleme yapılarak adli işlemler için ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Bu durum,
Kanunun 19 ve 20 nci maddelerinde öngörülen idari para cezası ve idari yaptırımların uygulanmasına engel
teşkil etmez.
Valilikler, denetim yapmakla görevli personelin başvurusu halinde, ulusal marker kontrolü yapılması ve
numune alınması sırasında Kanunun 18 inci maddesi uyarınca gerekli emniyet tedbirlerini almakla yükümlüdür.
Alınacak numune miktarının belirlenmesi ile alınma şekli ve usulü, ilgili TS standartlarında belirtildiği
şekilde yapılır.
(Değişik fıkra:RG-22/2/2012-28212) Numune, ürünün yapısına ve özelliğine göre, test ve analizlerin
gerektirdiği ölçüyü aşmamak üzere biri şahit numune olmak üzere ürünün türüne göre analiz yapılmak ve şahit
numune olarak saklanmak üzere motorin türlerinde beş, diğer akaryakıt türlerinde dört adet olarak alınır. Alınan
numuneler için bir örneği Ek-2’de yer alan Numune Alma Tutanağı üç nüsha olarak düzenlenir. Düzenlenen
tutanağın bir nüshası ilgili gerçek veya tüzel kişiye verilir, bir nüshası ise işlem yapılmak üzere Kurumda
saklanır. Numune alma işlemi, Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları
ile özel denetim kuruluşları tarafından yapılmış ise, tutanağın bir nüshası bunlarda kalır.
Numuneler, mühürleri bozulmadan açılmayacak şekilde mühürlenir ve üzerlerine tutanakla ilişkisini
gösterecek şekilde bir örneği Ek-3’de yer alan Numune Etiketi konulur.
(Değişik fıkra:RG-22/2/2012-28212) Alınan numunelerin bir adedi ilgili gerçek veya tüzel kişiye
verilir. Kalan numuneler ise, numune alma tarihinden itibaren beş iş günü içerisinde bir örneği Ek-4’de yer alan
Numune Teslim Tutanağı ile laboratuvara teslim edilir. Laboratuvar şahit numuneyi yed-i emin sıfatıyla saklar.
Şahit numune, test ve muayene raporunun tanzim tarihini izleyen doksan gün içerisinde konuya ilişkin herhangi
bir adli veya idari soruşturma başlatılmaması halinde imha edilebilir. Adli veya idari soruşturma başlatılması
halinde, şahit numune soruşturma ve yargı süreci tamamlanana kadar laboratuvar tarafından saklanır.
(Değişik fıkra:RG-22/2/2012-28212) Alınan numunelerin analizi, akreditasyon kuruluşları tarafından
akredite edilmiş sabit veya gezici laboratuvarlar vasıtasıyla yapılır. Laboratuvara teslim edilen numunelere Petrol
Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde analizler yapılır.
Laboratuvar, yapılması istenilen analizleri numune özellikleri değişime uğramadan onbeş gün içerisinde yapar ve
sonucunu bir raporla tespit eder. Laboratuvar, raporun bir nüshasını muhafaza eder, iki nüshasını, bir adedi ilgili
gerçek ya da tüzel kişiye verilmek üzere numune alan birime, bir nüshasını da gereği yapılmak üzere Kuruma
beş iş günü içinde gönderir.
Akaryakıt ve madeni yağ numunelerinin analizi, Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler
Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre yapılır.
(Değişik son fıkra: RG-12/09/2006-26287) Test ve analiz giderleri Kurumca karşılanır.
Mühürleme
Madde 17- (Değişik:RG-23/2/2008-26796) Akaryakıt veya madeni yağın teknik düzenlemelere uygun
olmadığının veya akaryakıtta ulusal markerin gerekli şart ve seviyede bulunmadığının tespit edilmesi halinde,
bunların piyasaya arzı geçici olarak mühürleme suretiyle durdurulur ve yapılan işlem Kurul gündemine öncelikle alınır. Akaryakıt veya madeni yağın teknik düzenlemelere uygun olup olmadığı akredite laboratuvar analiziyle
tespit edilir.
Piyasada lisans almaksızın lisansa tabi faaliyetlerin yapıldığının tespit edilmesi halinde, faaliyetin
yürütüldüğü tesis veya işletme herhangi bir ön araştırma ve soruşturma yapmaya gerek olmaksızın, lisans
alınıncaya veya söz konusu tesis Kanuna göre lisans gerektirmeyen faaliyet gösterecek hale getirilinceye kadar
geçici olarak mühürlenir ve yapılan işlem Kurul gündemine öncelikle alınır.
Akaryakıt istasyonu kapsamında sürdürülen bayilik faaliyetlerinin ilgili mevzuata aykırılığının tespit
edilmesi halinde, anılan istasyonda yapılan akaryakıt ikmali geçici olarak mühürleme suretiyle durdurulur ve
yapılan işlem Kurul gündemine öncelikle alınır.
Mühürleme işleminin yapılmasıyla ilgili olarak, gerekirse adli ve mülki makamlardan Kanunun 13 üncü
maddesi uyarınca yaptırım talebinde bulunulur.
Mühürleme işlemi ile ilgili olarak bir örneği Ek-5’de yer alan Mühürleme Tutanağı üç nüsha olarak
düzenlenir. Mühürleme Tutanağının bir nüshası ilgili gerçek veya tüzel kişiye verilir, bir nüshası ise işlem
yapılmak üzere Kurumda saklanır. Mühürleme, Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu
kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları tarafından yapılmış ise, tutanağın bir nüshası bunlarda kalır.
Mühürleme işlemi, işletmenin veya tesisin görünür bir yerine levha asılmak suretiyle üçüncü şahıslara duyurulur.
Mühürler, gerektiğinde Kurum veya Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum
ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşlarının personeli tarafından sökülür. Mühürler sökülmeden önce,
mühürlerin düzgünlüğü ve üzerindeki bilgilerin doğru olup olmadığı kontrol edilir.
Yetkililer dışında mührün bozulması halinde Kurum, ilgili makama suç duyurusunda bulunur. Lisans
iptaline veya mühürlemeye rağmen, faaliyetlerini sürdüren gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yetkilileri hakkında
Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
Tutanak İmzalamaktan İmtina Edilmesi
Madde 18- Denetim, ön araştırma ve soruşturmalarda; marker kontrolü, numune alma ve mühürlemeye
ilişkin tutanakların düzenlenmesi sırasında ilgili gerçek veya tüzel kişinin, sorumlu yetkilisinin veya
vekilinin yerinde bulunmaması veya tutanağı imzalamaktan imtina etmesi durumunda, düzenlenen tutanak
denetim yapmakla görevli personel tarafından imzalanarak bir sureti ilgiliye verilir. İlgililerin sureti almaktan
imtina etmesi veya herhangi bir ilgili bulunmaması durumunda tutanak, 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri
uyarınca tebliğ edilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ön Araştırma ve Soruşturmalara İlişkin Usul ve Esaslar
(Değişik başlık:RG-23/2/2008-26796) Ön Araştırma ve Soruşturma
Madde 19- Kurul, resen veya kendisine intikal eden ihbar veya şikayetler üzerine, petrol piyasasında
faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerin ilgili mevzuat hükümlerine aykırı faaliyet ve işlemleri nedeniyle,
doğrudan soruşturma açılmasına ya da soruşturma açılmasına gerek olup olmadığının tespiti için ön araştırma
yapılmasına karar verir.
Ön araştırma yapılmasına karar verilmesi halinde Başkan, ön araştırmayı yürütmek üzere Daire
Başkanlığını görevlendirir. Ön araştırma, Kurumda görevli Uzman ve/veya Uzman Yardımcıları vasıtasıyla
Daire Başkanlığı koordinasyonunda yürütülür. Daire Başkanı, gerekirse konu hakkında ilgili hizmet
birimlerinden yazılı görüş talep edebilir.
Ön araştırma yapmakla görevlendirilen Kurum personeli, görevlendirildiği tarihten itibaren en geç otuz
gün içinde elde ettiği bilgileri, delilleri ve konu hakkındaki görüşlerini içeren ön araştırma raporunu Daire
Başkanlığına iletir. Daire Başkanı, kendi görüşünü de belirtmek suretiyle raporu Başkanlığa sunar.
Ön AraĢtırmanın Sonuçlanması
Madde 20- Ön araştırma raporu, Başkan tarafından Kurul gündemine öncelikle alınır. Kurul, raporu
değerlendirerek soruşturma açılıp açılmamasına karar verir.
SoruĢturmaya BaĢlama, Ġhbar ve Geçici Durdurma
MADDE 21 – (Değişik:RG-23/2/2008-26796)
Doğrudan veya ön araştırma neticesinde soruşturma açılmasına karar verildiği takdirde Başkan,
soruşturmayı yürütmek üzere Daire Başkanlığını görevlendirir. Soruşturma, Kurumda görevli Uzman ve/veya
Uzman Yardımcıları vasıtasıyla Daire Başkanlığı koordinasyonunda yürütülür. Daire Başkanı, gerekirse konu
hakkında ilgili hizmet birimlerinden yazılı görüş talep edebilir.
Daire Başkanlığı bünyesinde yürütülen soruşturma, Kurulca soruşturma açılmasına karar verildiği
tarihten itibaren en geç altı ay içerisinde tamamlanır. Gerekli görüldüğü hallerde bir defaya mahsus olmak üzere
Kurul tarafından üç aya kadar ek süre verilebilir.
Daire Başkanlığınca, hakkında soruşturma açılan gerçek veya tüzel kişiye başlatılan soruşturma
bildirilerek, varsa ilgili mevzuat hükümlerine aykırılığın onbeş günlük süre içinde giderilmesi gerektiği, aksi halde yapılmakta olan piyasa faaliyetinin geçici bir süre için durdurulabileceği veya lisansının doğrudan iptal
edilebileceği ihbar edilir.
Yapılan ihbar üzerine ilgili mevzuat hükümlerine aykırılığın verilen süre içinde giderilmiş olduğunun
tespit edilmesi halinde, geçici durdurma işlemi yapılmaksızın soruşturmaya devam edilir. Verilen süre içerisinde,
aykırılığın tam olarak giderilmemiş olduğunun tespit edilmesi halinde ise Daire Başkanlığı tarafından konu
Başkanlığa bildirilir. Başkan, konuyu Kurul gündemine öncelikle alır. Kurul, piyasa faaliyetinin otuz günden az
yüzseksen günden çok olmamak üzere geçici olarak durdurulmasına karar verir.
Geçici durdurma süresince, tehlikeli eylemin veya kötü niyetin ya da ürünlerde zarar oluşmasının
önlenmesi ile faaliyetin durdurulmasına neden olan durumun ortadan kaldırılmasına ilişkin faaliyetler dışında
hiçbir piyasa faaliyeti yapılamaz.
Delillerin Toplanması
Madde 22- Soruşturma yapmakla görevlendirilen Kurum personeli, konu ile ilgili gerekli bilgileri
isteme ve yerinde inceleme yapma yetkisine sahip olup; gerekli her türlü bilgi, belge ve numunenin verilmesini
ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan isteyebilir, bunların aslı ve/veya örneklerini alabilir, gerekli tutanakları
düzenleyebilir, konu ile ilgili yazılı veya sözlü açıklama isteyebilir.
İlgili kişi, kurum ve kuruluşlar kendilerinden talep edilen her türlü defter, belge, bilgi ve numuneyi
vermekle yükümlüdür. Gizlilik gerekçesiyle bilgi, belge ve numune vermekten imtina edilemez.
Soruşturma safhasında, ilgili mevzuat hükümlerini ihlal ettiği iddia edilen gerçek veya tüzel kişi, kararı
etkileyebilecek her türlü bilgi ve delili her zaman Kuruma sunabilir.
Raporun Tebliği ve Savunma
Madde 23- Soruşturma yapmakla görevlendirilen Kurum personeli tarafından düzenlenen soruşturma
raporu, Daire başkanlığına iletilir. Raporda ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık tespit edilmiş olması halinde,
raporun bir nüshası Daire Başkanı tarafından hakkında soruşturma yapılan gerçek veya tüzel kişiye tebliğ edilir.
Raporda, ihbar veya şikayet sahiplerinin kimlikleri ile üçüncü kişilerin ticari nitelikli sırlarının korunması
amacıyla gerekli önlemler alınır.
Soruşturma raporunun tebliğ yazısında, hakkında soruşturma yapılan gerçek veya tüzel kişiye otuz
günlük süre verilerek, raporda tespit edilen hususlarla ilgili yazılı savunmasını Kuruma göndermesi istenir.
Süresi içerisinde verilmeyen savunma dikkate alınmaz. Hakkında soruşturma yapılan gerçek veya tüzel kişinin
haklı gerekçeler göstermesi halinde bu süre bir kereye mahsus olmak üzere ve en çok bir katına kadar
uzatılabilir.
Hakkında soruşturma yapılan gerçek veya tüzel kişinin süresi içinde Kuruma intikal eden yazılı
savunmasıyla ilgili olarak, soruşturmayı yapmakla görevlendirilen Kurum personelinin varsa ek görüşü alınır. Ek
görüş, Daire Başkanı tarafından hakkında soruşturma yapılan gerçek veya tüzel kişiye tebliğ edilir. İlgili kişi
onbeş gün içinde bu görüşe cevap verebilir.
Daire Başkanı; düzenlenen soruşturma raporu, hakkında soruşturma yapılan gerçek veya tüzel kişinin
yazılı savunması, bu savunmayla ilgili soruşturmayı yapmakla görevlendirilen Kurum personelinin varsa ek
görüşü ve ek görüşe ilişkin ilgili kişinin varsa savunması ile bunların tümü üzerindeki kendi görüşünden oluşan
soruşturma dosyasını Başkanlığa sunar.
Başkan, soruşturma dosyasını Kurul gündemine öncelikle alır.
Kurul Kararı
Madde 24- Kurul, soruşturma konusu üzerinde yapacağı inceleme neticesinde kararını verir.
Soruşturma raporunda ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık tespit edilmiş olması ve bu tespitin Kurul
tarafından da sabit görülmesi halinde, ilgili kanunlarda öngörülen ceza ve yaptırımların
uygulanması kararlaştırılır.
Ön Araştırma ve SoruĢturma Prosedürüne Gerek Olmayan Haller
Madde 25- Petrol piyasasında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerin ilgili mevzuat hükümlerine
aykırı faaliyet ve işlemlerinden bu Yönetmelikte düzenlenen ön araştırma ve soruşturma prosedürüne gerek
olmayacak derecede açık olduğu Kurul tarafından belirlenenler için, Daire Başkanlığı vasıtasıyla ilgili gerçek
veya tüzel kişiye onbeş günden az olmamak üzere uygun bir süre verilerek yazılı savunması alınır. Daire
Başkanı, ilgili gerçek veya tüzel kişinin yazılı savunmasını, kendi görüşüyle birlikte Başkanlığa sunar. Başkan,
konuyu Kurul gündemine öncelikle alır.
Kurul, yazılı savunma ve konuya ilişkin Daire Başkanlığı görüşünü inceleyerek kararını verir. İlgili
mevzuat hükümlerine aykırılığın Kurul tarafından sabit görülmesi halinde, ilgili kanunlarda öngörülen ceza ve
yaptırımların uygulanmasını kararlaştırır.
Doğrudan Para Cezası Uygulanabilecek Haller
Madde 26- (Değişik:RG-22/2/2012-28212) Kaçak petrol ikmali dolayısı ile ilgili kişiler hakkında mahkemece verilen mahkumiyet veya müsadere
kararlarının kesinleşmesi halinde, herhangi bir ön araştırma veya soruşturma yapmaya ya da savunma almaya
gerek olmaksızın doğrudan idari para cezası uygulanır.
Denetim Raporlarının SoruĢturma Raporu Gibi Değerlendirilebileceği Haller
Madde 27- İkinci ve Üçüncü Bölümlerde yer alan hükümler çerçevesinde yapılan denetimler
neticesinde düzenlenen denetim raporlarında tespit edilen ilgili mevzuat hükümlerine aykırılıkların Kurul
tarafından, ayrıca bir soruşturma yapılmasına gerek olmayacak derecede açık ve yeterli görülmesi halinde; ilgili
denetim raporunun soruşturma raporu gibi değerlendirilmesi kararlaştırılabilir. Bu durumda, Yönetmeliğin 23 ve
24 üncü maddelerinde yer alan hükümler çerçevesinde işlem yapılır.
Kararların Tebliği ve Para Cezalarının Tahsili
Madde 28- (Değişik: RG-31/10/2008-27040)
Kurul Karar örneği, hakkında soruşturma yapılan ilgili gerçek veya tüzel kişiye tebliğ edilir. İdari para
cezalarının süresi içerisinde ödenmemesi halinde, cezanın ilgili vergi dairesi aracılığı ile tahsili sağlanır.
Kurul kararlarına karşı kararın tebliğinden itibaren süresi içinde Danıştaya başvurulabilir.
Kurulca kamuya açıklanması uygun görülen kararlar, ilgili tarafın ticari nitelikli sırlarını ifşa etmeyecek
şekilde kamuya duyurulur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Sürelerin BaĢlama Tarihi
Madde 29- Süreler, ilgili gerçek veya tüzel kişiye tebliğ tarihinden itibaren başlar.
Tebligat
Madde 30- Kurumca, bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin olarak yapılacak her türlü tebligat
hakkında 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır. Ancak, ilanen yapılacak tebligatlar Resmi Gazete’de
yayımlanır.
Adli ve İdari Makamlara BaĢvuru
Madde 31- Kurul, resen ya da yapılmakta olan denetim, ön araştırma veya soruşturmanın herhangi bir
safhasında elde edilen bulgular neticesinde, ilgili mevzuat hükümlerine açıkça bir aykırılık tespit etmesi halinde,
dava açmak da dahil olmak üzere her türlü adli ve idari makama başvuru kararı alabilir. Bu tür kararlar ilgili
mercilere bildirilir.
Ayrıca Kurum, piyasa faaliyetlerine ilişkin olarak açılmış veya açılacak kamu davalarına müdahil
olabilir. Bu konularla ilgili olarak suç duyurusunda bulunabileceği gibi mevzuatın uygulanması açısından, adli
ve mülki makamlardan yaptırım talebinde bulunabilir.
Yönetmelikte Hüküm Bulunmayan Haller
Madde 32- Petrol piyasasında yapılan gözetim ve denetimlere ilişkin olarak bu Yönetmelikte hüküm
bulunmayan hallerde, sırasıyla petrol piyasasına ilişkin diğer mevzuat ile 13/11/2001 tarihli ve 2001/3529 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik
hükümleri uygulanır.
GEÇİCİ MADDE 1 – (Ek: RG-07/01/2007-26396) (Değişik:RG-29/12/2007-26741)1
Bu Yönetmeliğin uygulanmasında, akaryakıt (ihrakiye dahil) türleri için, ilgili standardında yer alan
deney yöntemlerinden, sayıca en az % 40 oranında akreditasyon alan laboratuvarlar, 1/7/2008 tarihine kadar
ilgili akaryakıt türü için akredite laboratuvar olarak addedilir.
GEÇİCİ MADDE 2 – (Ek:RG-22/2/2012-28212)
Bu maddenin yürürlük tarihinden önce laboratuvara teslim edilip analizi yapılamayan numuneler için 16
ncı maddenin sekizinci fıkrasındaki süreler bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren başlar.
Yürürlük
Madde 33- Bu Yönetmelik 20/12/2004 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 34- Bu Yönetmelik hükümlerini Başkan yürütür.
________________
(1) Bu değişiklik 1/1/2008 tarihinde yürürlüğe girer.
EK-1: ULUSAL MARKER TESPİT TUTANAĞI
Tutanak Seri No
Lisans No
Akaryakıt Sahibinin Adı/Ticari Unvanı
Akaryakıt Sahibinin Adresi
Kontrolün Yapıldığı Yer (Pompa, tank, tanker, boru hattı vb)
Akaryakıtın Cinsi/Türü
Kontrolün Yapıldığı Tarih/Saat
Kontrol Cihaz No
Kontrol Sonuçları
Diğer Bilgiler
Kontrolü Yapan Kurumun Adı
Yukarıda cinsi ve muhteviyatı belirtilen akaryakıt üzerinde, akaryakıt sahibinin, yetkilisinin,
vekilinin veya ilgili personelinin huzurunda seyyar kontrol cihazı ile ulusal marker kontrolü yapılarak,
yukarıda yer alan sonuçlar elde edilmiĢtir. Durumu tespit eden iĢ bu tutanak üç nüsha olarak
düzenlenmiĢ olup, bir nüshası ilgiliye verilmiĢtir.
………………; …/…/….
Denetimle Görevli Personelin Adı-Soyadı,
Görevi/Unvanı, T.C. Kimlik Nosu, Ġmzası
Denetlenen Gerçek veya Tüzel KiĢinin/
Yetkilisinin/Vekilinin/Personelinin Adı-Soyadı,
T.C. Kimlik Nosu, Ġmzası, KaĢesi
NOT: Seyyar kontrol cihazından alınan rapor taraflarca imzalanarak bu tutanağa eklenir.
Resmi MüĢahit (Varsa)
Adı ve Soyadı/Görevi/Unvanı/Ġmzası
EK-2: NUMUNE ALMA TUTANAĞI
Tutanak Seri No
Lisans No
Numune Alınan Gerçek veya Tüzel KiĢinin
Adı/Ticaret Unvanı
Numune Alınan Yerin Adresi/TaĢıt Plakası/ Gemi
Sicil No/Tank Numarası/Vagon No
Numunenin Alındığı Yer (Pompa, tank, tanker, boru
hattı vb)
Numunenin Alındığı Tarih/Saat
Alınan Numunenin Cinsi/Türü
Alınan Numune Miktarı
Numunesi Alınan Ürünün Toplam Miktarı
Numune Alma Gerekçesi
Numune Etiket Seri No
Numuneyi Alan Kurumun Adı
Yukarıda cinsi ve muhteviyatı belirtilen akaryakıt/madeni yağdan sahibi, yetkilisi, vekili veya
ilgili personeli huzurunda üç takım numune alınarak, mührü bozulmadan açılmayacak Ģekilde
mühürlenmiĢtir. Durumu tespit eden iĢ bu tutanak üç nüsha olarak düzenlenmiĢ olup, bir nüshası ile
numunelerden bir adeti ilgiliye verilmiĢtir.
………………; …/…/….
Denetimle Görevli Personelin Adı-Soyadı,
Görevi/Unvanı, T.C. Kimlik Nosu, Ġmzası
Denetlenen Gerçek veya Tüzel KiĢinin/
Yetkilisinin/Vekilinin/Personelinin Adı-Soyadı,
T.C. Kimlik Nosu, İmzası, Kaşesi
Resmi Müşahit (Varsa)
Adı ve Soyadı/Görevi/Unvanı/İmzası
EK-3: NUMUNE ETİKETİ
Numune Etiket Seri No
Lisans No
Numune Alınan Gerçek veya Tüzel Kişinin
Adı/Ticari Unvanı
Numune Alınan Gerçek veya Tüzel Kişinin Adresi
Numunenin Alındığı Tarih/Saat
Numunenin Alındığı Yer (Pompa, tank, tanker,
boru hattı vb)
Alınan Numunenin Cinsi/Türü
Numune Alma Tutanağı Seri No
Numuneyi Alan Kurumun Adı
Denetimle Görevli Personelin Adı-Soyadı,
Görevi/Unvanı, T.C. Kimlik Nosu, İmzası
Denetlenen Gerçek veya Tüzel Kişinin/
Yetkilisinin/Vekilinin Adı-Soyadı, T.C. Kimlik Nosu,
İmzası, Kaşesi
EK-4: NUMUNE TESLĠM TUTANAĞI
Tutanak Seri No
Lisans No
Numune Alınan Gerçek veya Tüzel KiĢinin
Adı/Ticari Unvanı
Numune Alınan Gerçek veya Tüzel KiĢinin Adresi
Numunenin Alındığı Tarih/Saat
Numunenin Alındığı Yer (Pompa, tank, tanker,
boru hattı vb)
Numuneyi Teslim Alan Laboratuvarın Adı
Numunenin Laboratuvara Teslim Edildiği Tarih
Teslim Edilen Numunenin Cinsi ve Türü
Teslim Edilen Numune Sayısı
ġahit Numune Teslimi (Var/Yok)
İstenen Analizin Cinsi (*)
Numune Etiket Seri No
Yukarıda cinsi ve muhteviyatı yer alan, tetkik edilerek önceden açılmamış olduğu anlaşılan ve
standartlara uygun kaplarda teslim edilen akaryakıt/madeni yağ numuneleri, analiz edilmek üzere üç
nüsha olarak tanzim edilmiş işbu tutanakla teslim alınmıştır.
Numuneyi Teslim Edenin Adı-Soyadı,
Görevi/Unvanı, T.C. Kimlik Nosu, İmzası
Numuneyi Teslim Alanın Adı-Soyadı, Görevi/Unvanı,
T.C. Kimlik Nosu, Ġmzası
(*)Analiz cinsi belirtilmemiş veya analiz listesi eklenmemiş ise, Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik
Kriterler Hakkında Yönetmelikte öngörülen analizler yapılır.
EK-5: MÜHÜRLEME TUTANAĞI
Tutanak Seri No
Lisans No
Tesisin/İşletmenin Adı/Unvanı
Tesis/İşletme Adresi
Tesis/İşletme Sahibinin/Yetkilisinin Adı
Gerçek veya Tüzel KiĢinin Vergi Dairesi ve Nosu
Mühürlemenin Yapıldığı Tarih-Saat
Mühürleme Nedeni
Mühürleme Süresi
Mühürlenen Donanım (Tank/tanker/pompa/boru
hattı vb.)
Mühürlemeyi Yapan Kurumun Adı
Yukarıda adı, unvanı ve adresi yer alan tesis veya işletme, yukarıda belirtilen nedenlerle
sahibi, yetkilisi, vekili veya ilgili personeli huzurunda mühürlenmiştir. Durumu tespit eden iş bu tutanak
üç nüsha olarak düzenlenmiş olup, bir nüshası ilgiliye verilmiştir. ………………….; …/…/…..
Denetimle Görevli Personelin Adı-Soyadı,
Görevi/Unvanı, T.C. Kimlik Nosu, İmzası
Tesis veya ĠĢletme Sahibinin/
Yetkilisinin/Vekilinin/Personelinin Adı-Soyadı,
T.C. Kimlik Nosu, imzası, Kaşesi
Resmi MüĢahit (Varsa)
Adı ve Soyadı/Görevi/Unvanı/Ġmzası
