Yönetim Bilgi (Bilişim) Sistemi

Yönetim Bilişim Sistemi olarak da anılır.

Bir işletmede işlerin yürümesi ve yürütümesi ile ilgili programlı rapor sağlayan ve günümüzde özellikle bankacılık sektöründe vazgeçilmez hale gelen yönetim bilgi sistemlerinin kullanılımı yaygınlaşmaktadır. İyi bir yönetim bilgi sistemi şirketlerin başarısında büyük rol oynamaktadır.

Yönetim Bilgi Sistemi İşlevleri

Bilgi; verinin anlamlı ve yararlı bir hale getirilmiş şeklidir. Bilgi sistemi, işletmelerde kontrol ve karar vermeyi destekleme amacıyla bilginin,

• saklanması,
• korunması,
• işlenmesi,
• dağıtılması

işlevlerini içeren bir yapı oluşturmaktır.

Yönetim; başkaları aracılığı ile işlerin yürütülmesidir. Bir bakıma değişen durumlarla ilgilenmek olarak da adlandırılabilir.

Yönetimin İşlevleri

• planlama,
• yöneltme,
• organize etme,
• karar verme,
• denetim

olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımlardan yola çıkarsak, yönetim bilgi sistemleri için; yönetim fonksiyonlarının gerçekleştirilebilmesi amacıyla bilgisayar ortamında bilginin uygun bir şekilde kullanılması ve geliştirilmesi diyebiliriz.

Yönetim bilgi sistemleri, veri işleme sistemleri aracılığı ile sahip olunan hareket verisini, yani operasyon sırasında gerçekleşen işlemleri kullanarak işletmenin temel işlemleri ile ilgili raporlar üretir. Bu raporlar özet haldedir ve çevrimiçi (online) olarak teslim edilir. Günlük, haftalık, aylık, yıllık olarak hazırlanabilir. Bazı yönetim bilgi sistemleri anlık raporlar da hazırlayabilmektedir.

Yönetim bilgi sistemleri esnek değildir ve çok az miktarda analitik yeteneğe sahiptir. Ayrıca yönetim bilgi sistemleri teknik yaklaşımların yanında davranışsal yaklaşımlarla da ilgilidir.

Yönetim Bilgi Sisteminin Etkilendiği Yaklaşımlar

• yönetim bilimi,
• bilgisayar bilimi,
• yöneylem araştırması,
• sosyoloji,
• ekonomi,
• psikoloji

İşletmelerde yönetici ve personeller için bir yardımcı olarak kullanılan yönetim bilgi sistemi, karar verme sürecinde etkili olmaktadır. Basitçe anlatmaya çalışırsak; çalışanlar yaptıkları iş ile ilgili ya da işletme ile ilgili her bilgiyi hafızalarında tutamazlar. Bu durumda devreye giren yönetim bilgi sistemleri, bu bilgileri programlı bir şekilde raporlama özelliğine sahiptir. Çalışanların kişisel hafızası yerine kurumsal hafızanın konulmasıdır. Başka bir yoruma göre yönetim bilgi sistemlerini, işlerin akışında düzenin sağlanması olarak da tanımlayabiliriz.

Yönetim Bilgi Sistemi Oluşturma Aşamaları

• Strateji planı,
• Bilgi ihtiyaç planı,
• Bilgi sistem taslağı,
• Gerçekleştirme ve uyarlama

Yönetim bilgi sistemleri günümüzde işletmelere büyük ölçüde kolaylık sağladığı için önem arz eder. İşlerin yürümesi ve yürütülmesi konusunda büyük rol oynar. Rekabet avantajı sağlamasının yanında, ayakta kalmak için de gereklidir. Özellikle karar verme sürecinde yöneticilere yardımcı olan yönetim bilgi sistemleri, performans ve verimlilik artışına da etki ederek işletmenin yapılan işlerde başarısında da rol oynar.

Bunun yanında işletme için gerekli olan, bilgiyi sağlama ve saklama gibi işlevleri ile işletmeye değer katan faaliyetler bütünüdür. Ayrıca işletmenin karlılığını arttırması konusunda ve diğer işletme hedeflerinin gerçekleşmesine de katkı sağlar.

İşletmeler için çeşitli süreçlerde fayda sağlayan yönetim bilgi sistemlerinin uygulanmasında bazı zorluklarla karşılaşılmaktadır.

Yönetim Bilgi Sistemlerinde Uygulama Sorunları

• Eğitim eksikliği
• Yönetsel ve teknik sorunlar
• Yapılan iş ile ilgili bilgi yetersizliği
• İletişim sorunu (iletişim eksikliği)
• Yöneticinin istediği bilgiye doğru zamanda ulaşamaması
• Karar vermede belirsizlik