Neden bu topraklardan Dünya markası çıkmaz?

Mesleki yaşamımı değiştiren , okuduktan sonra tutkuyla pazarlama ve marka alanına yönelmemi sağlayan bu kitaptaki soruyu artık cevaplayabilirim. Bana göre bu ülkeden dünya markası çıkmaz! Bu topraklardan neden dünya markaları çıkmadığını açıklıyorum.

İşte sebepleri;

• Türk iş dünyasında operasyonel yönetim ve operasyonel süreçlere odaklanmış bir iş yapma tarzı vardır. Stratejik yönetim ve planlama bizim dokumuza uzaktır.
• Genel söylemin aksine Türk iş dünyası risk almaktan korkar. Çünkü bu riski minimize edecek bir yönetimsel donanımdan yoksundur. Marka inşaası bir yerde risk almaktır. Markanın tutmama ihtimali her zaman vardır. Ancak marka inşa süreçlerini çok iyi bilirseniz ve bu konuda kazanılmış deneyimleriniz varsa bu riski alabilirsiniz. Türk iş dünyası bu konuları bilmez ve deneyim sahibi değildir.
• Türk iş dünyası pazarlama bilgisi ve kültürü konusunda dünya ortalamasının çok altındadır. Binlerce işletmenin olduğu bu ülkede en iyi pazarlama kitapları bile birkaç bin adet basılır. Pazarlama ve marka eğitimleri katılımcı yetersizliğinden iptal edilir.
• Türk şirketleri benim “pazarlama yetmezliği” adını verdiğim bir hastalıktan muzdariptir. Özellikle patronlar tarafı pazarlama konusuna ilgisizdirler. Sadece operasyonel, kısa vadeli süreçlere odaklanırlar. Stratejik pazarlamayı, çağdaş pazarlama ve marka tekniklerini bilenler azınlıktadır.
• Türk şirketlerinde yönetim kademeleri pazarlama bilgisi, donanımı ve deneyimleri ile değil kişisel becerileri ve yetkinlikleri ile iş yaparlar. Pazarlama bilgisi ve deneyimi yüksek yöneticiler zaten buna önem veren şirketlerin bünyesinde yer alırlar. Özellikle yerli şirketlerimizde çağdaş pazarlamayı bilen üst ve orta düzey yönetici sayısı çok azdır.
• Türk iş dünyası entelektüel sermayeyi önemsemez. Deneyim ve bilginin karşılığını vermez. Çalışanlarını motive edemez. Bu nedenle sıra dışı fikirler ve işler çıkmaz.
• Türk iş dünyası garanticidir. Daha önce denenmiş, sonucu garanti işleri tercih eder. Yeni ürün ve yeni iş fikirlerine uzak durur.
• Türk iş dünyası rekabet etmeyi bilmez. Rakipleri ile nasıl rekabet edeceği konusunda hiçbir fikri yoktur? (Daha iyi ürün ve daha çok reklam dışında ) Hangi Pazar koşullarında nasıl bir rekabet stratejisi izleneceğini bilen sayısı gerçekten çok azdır.
• Amerikalı iş adamları gurulara (gerekli-gereksiz) günlük 5000 $ öderken Türk iş dünyası satış ekibi için 1000 TL eğitim bütçesini çok görür. Bu nedenle Amerika’da bir guru enflasyonu varken ülkemizde eğitimciler işsizdir.
• Sanayi ülkesi olmamıza rağmen Türk iş dünyası hala tüccar zihniyetini aşamamıştır. İşi sadece alma-satma olarak görür.
• İş planı, büyüme planı, pazarlama planı gibi planlar Türk iş dünyası için hala pilavdır.
• Türk iş dünyası ucuz, tecrübesiz ve işi daha keşfetme aşamasında olan insan kaynağını deneyimli , bilgili, işini değişik boyutlarda tecrübe ederek pişmiş insan kaynağına tercih eder.
• Türk iş dünyası P&G’nin tüm üst düzey yöneticilerinin neden marka müdürleri arasından çıktığına dair hala bir fikri yoktur. Bu nedenle bir pazarlama araştırmasının ne olduğunu ve nasıl kullanılacağını bilen sayısı üst düzeylerde çok azdır. Üstelik gaflete düşüp böyle bir öneride bulunursanız aforoz bile edilebilirsiniz.

Bu topraklardan dünya markası çıkarılacaksa eğer ortalama her şirkette çağdaş pazarlama ve marka tekniklerine hakim ve deneyimlemiş bir orta ve üst düzey yönetici kuşağının olması şarttır. Pazarlama yetmezliği devam ettiği sürece dünya markaları çıkaramayız.

Bugün “Google” varsa Sun Microsystems’ın CEO’sunun Larry Page ve Sergey Brin’e yazdığı 100.000$ lık çek (şirketin ilk sermayesi) sayesinde vardır. Ve google bugün bir dünya markası. Sizce benzeri bir örnek ülkemizden çıkar mı?