Kanun No. 5201 Kabul Tarihi : 29.6.2004
Amaç
MADDE 1.Bu Kanunun amacı, harp araç ve gereçleri ile silâh, mühimmat ve patlayıcı madde üreten
sanayi kuruluşlarının kurulması, işletilmesi ve yükümlülükleri ile denetimine ilişkin esas ve usulleri
düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2. Bu Kanun, her türlü harp araç ve gereçleri ile silâh, mühimmat ve bunlara ait yedek
parçalarla patlayıcı maddeleri üretmek üzere kurulan veya işletilen kamu kurum ve kuruluşları ile
gerçek ve tüzel kişilere ait kuruluşları kapsar.
İzin
MADDE 3.Harp araç ve gereçleri ile silâh, mühimmat ve bunlara ait yedek parçalar ve patlayıcı
maddeleri üretecek kuruluşların kurulması ve işletilmesi, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının görüşü alınmak
suretiyle Millî Savunma Bakanlığının iznine bağlıdır.
Üretim tesislerinin nerelerde kurulacağı ve depolarıyla satış yerlerinin nerelerde bulunacağına ilişkin
yatırımcı kurum ve kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişilerin teklifi, İçişleri ve Çevre ve Orman
bakanlıklarının uygun görüşü alındıktan sonra Millî Savunma Bakanlığınca onaylanır.
Yıllık listelerde belirlenen silâhlar ile bunlara ait mühimmat ve yedek parçaların iç pazara üretici veya
dağıtıcı firmalarca sunulmasına, Genelkurmay Başkanlığı ve İçişleri Bakanlığının olumlu görüşleri
alındıktan sonra Millî Savunma Bakanlığınca izin verilebilir.
Tespit ve ilân
MADDE 4.Denetime tabi harp araç ve gereçleri ile silâh, mühimmat ve bunlara ait yedek parçalar ve
patlayıcı maddelere ilişkin liste, her yıl ocak ayında veya gerektiğinde yılı içerisinde, Dışişleri Bakanlığı,
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı ile ihtiyaç duyulan kamu kurum ve
kuruluşlarının görüşleri alındıktan sonra, Millî Savunma Bakanlığı tarafından tespit ve ilan olunur.
Ancak, herhangi bir nedenle tespit ve ilan yapılmamış ise, en son yayımlanan liste esas alınır.
Sanayi kuruluşlarının yükümlülükleri
MADDE 5.Bu Kanun kapsamındaki sanayi kuruluşları;
a) Kuruldukları tarihten itibaren; kurucularını, sermayelerini, kuruluşun bilgisi dahilindeki
sermayedarlarını, yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile şirketi temsil ve ilzama yetkili kişilerin
kimliklerini, üretecekleri maddelerin cinsleri ile senelik üretim miktarlarını ve personel adedini, bu
bilgilerde oluşacak değişiklikleri, değişiklik tarihinden itibaren bir ay içerisinde,
b) İmal ettikleri harp araç ve gereçleri, silâh, mühimmat ve patlayıcı madde cinsleri ile stoklarını ve
üretim tesislerinde kendi denetim ve sorumlulukları altında imâl edecekleri veya üçüncü şahıslara imâl
ettirecekleri el yapımı silâhlar ile bunlara ait mühimmat ve yedek parçalarını her yıl ocak ayı içerisinde,
c) Aldıkları siparişlerin cins ve miktarları ile sipariş verenlerin kimliklerini, bir ay içerisinde,
Millî Savunma Bakanlığına bildirmek zorundadır.
Millî Savunma Bakanlığı, bu Kanun kapsamına giren kuruluşların sivil amaca yönelik üretimleri hariç
olmak üzere, ulusal savunma ihtiyaçları dışındaki siparişlerin kabul edilip edilmeyeceği hususundaki
kararını, ülke güvenliği ve ekonomisi ile kamu yararı açısından Genelkurmay Başkanlığı, Dışişleri
Bakanlığı ve gerektiğinde diğer ilgili bakanlıkların da görüşlerini alarak inceledikten sonra, en geç bir ay
içerisinde ilgili kuruluşa bildirmek zorundadır. Bildirimin yapılmaması halinde, sipariş talebi kabul
edilmiş sayılır.
Denetim
MADDE 6.Bu Kanun kapsamındaki sanayi kuruluşları, bu Kanunda belirtilen hususlar yönünden Millî
Savunma Bakanlığının denetimine tabidir.
Uluslararası andlaşmaların denetime ve sanayi güvenliğine ilişkin hükümleri saklıdır.
İhraç veya yurt dışına çıkarma
MADDE 7.Yıllık listelerde belirlenen her türlü harp araç ve gereçleri ile silâh, mühimmat ve bunlara ait
yedek parçalarla patlayıcı maddelerin ihracı veya yurt dışına çıkarılmasına, Genelkurmay Başkanlığı ve
Dışişleri Bakanlığının görüşleri de alındıktan sonra Millî Savunma Bakanlığınca izin verilebilir.
Yıllık listelerde yer almaması nedeniyle izne gerek görülmeden dış satış bağlantısı yapılmış veya
listelerde yer aldığı için ilgili mercilerden dış sipariş kabulüyle ilgili izin verilmiş malların, sonradan
belirlenen şartlar dolayısıyla müşterisine teslimine mâni olunması halinde, satıcının maruz kalacağı
zarar ve ziyan, Bakanlar Kurulu kararı ile Hazine tarafından ilgili kuruluşa ödenir.
Yıllık listelerde yer verilmemekle birlikte, canlıların toplu imhasına yönelik tasarlanan nükleer, biyolojik
ve kimyasal silâhlardan oluşan kitle imha silâhlarının ve bunları fırlatma vasıtalarının geliştirilmesinde
kullanılabileceğinden şüphe duyulabilecek malzeme ve teknolojinin ihracatı da aşağıda belirtilen
durumlarda Millî Savunma Bakanlığının iznine tâbi tutulur:
a) Söz konusu malzeme ve teknolojinin, kitle imha silâhları ve bunları fırlatma vasıtalarını geliştirdiği ve
bunların bir son kullanıcıya ihracının söz konusu olmasına ilişkin şüphenin iletilmesi veya şüphe
duyulması halinde.
b) İhracatçı firma tarafından, ihracata konu olan malzemenin tamamı veya parçasının kitle imha
silâhları ve bunları fırlatma vasıtalarının geliştirilmesinde kullanılabileceğinden kuşku duyulduğu
yönünde beyanda bulunulması.
c) Ulusal ve uluslararası güvenliğin tehlikeye düşebileceği ve insan haklarının ihlâline yol açabilecek
durumlar.
Ceza hükümleri
MADDE 8.Bu Kanunun;
a) 3 üncü maddesi hükümlerine aykırı hareket edenler, iki aydan bir yıla kadar hapis ve dörtmilyar
liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezası ile,
b) 5 inci maddesi hükümlerine uymayanlar, bir aydan altı aya kadar hapis ve ikimilyar liradan aşağı
olmamak üzere ağır para cezası ile,
c) 7 nci maddesi hükümlerine aykırı hareket edenler, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve sekizmilyar
liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezası ile,
Cezalandırılırlar.
3 üncü madde hükmüne uyulmaksızın kurulan tesislerin kapatılması ve her türlü malzemenin satımının
ve sevkinin yasaklanması, Millî Savunma Bakanlığınca yetkili ve görevli mahkemeden istenebilir.
Mahkeme, bu talebi onbeş gün içerisinde inceler ve karara bağlar.
Yönetmelik
MADDE 9.Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin esas ve usuller, Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl
içerisinde Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulacak yönetmelikle belirlenir.
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 10. 3.1.1940 tarihli ve 3763 sayılı Türkiye'de Harp Silâh ve Mühimmatı Yapan Hususi Sanayi
Müesseselerinin Kontrolü Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1. 9 uncu maddede öngörülen yönetmelik yürürlüğe girinceye kadar, Türkiye'de
Harp Silâh ve Mühimmatı Yapan Hususi Sanayi Müesseselerinin Kontrolü Hakkında Nizamnamenin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
GEÇİCİ MADDE 2. Bu Kanun kapsamındaki sanayi kuruluşları, bu Kanun uyarınca çıkarılacak
yönetmeliğin yürürlüğe konulmasından itibaren altı ay içerisinde 3 üncü ve 5 inci maddeler ile
yönetmelikte öngörülen işlemleri tamamlamak zorundadırlar. Bu işlemleri tamamlamayanlar hakkında
8 inci madde hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 11. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12. — Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
