Kanun no : 580
Kabul Tarihi: 08/04/1965
Yayımladığı Resmi Gazete Tarihi: 17/04/1965
Yayımladığı Resmi Gazete Sayısı: 11978
KURULUŞ:
Madde 1 - Kamu Kurumu niteliğinde tüzel kişiliği haiz, bütün işlemlerinde özel hukuk
hükümlerine tabi ve merkezi Ankara’da olmak üzere Milli Prodüktivite Merkezi kurulmuştur.
Milli Prodüktivite Merkezi, (MPM) remzi ile de ifade olunur.
Kurumun gelir ve giderle ilgili bütün işlemleri muhasebei umumiye, artırma, eksiltme ve ihale
kanunlarına ve Sayıştayın vize ve denetimine tabi değildir.
MPM, 12/05/1964 tarihli ve 468 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi gereğince Yüksek Denetleme
Kurulu tarafından denetlenir.
GÖREVLERİ:
Madde 2 - MPM nin görevleri şunlardır:
a) Yurt ekonomisinin prodüktivite esaslarına uygun olarak gelişmesine yarayacak tedbirleri
araştırmak, bu tedbirlerin uygulamaya konulmasını sağlıyacak çalışmalarda bulunmak;
b) Resmi ve Özel Sektörlerdeki müessese ve işyerlerinde verimi artıracak ve israfı önleyecek
metodları tesbit etmek ve bunların uygulama imkanlarını araştırmak, uygulamayı izleyerek
gerekli tavsiyelerde bulunmak;
c) Prodüktivite ile ilgili teknik yardımları sağlamak, gerekli eğitim ve istişare çalışmalarında
bulunmak;
d) Çeşitli vasıtalarla verimi artırıcı bilgileri ve modern metodları yaymak;
e) Devlet daireleri, resmi ve özel sektör iş yerleri, işçi ve işveren teşekkülleri, meslek
teşekkülleri, bilumum eğitim ve öğretim kurumları, üniversiteler ve başka bilim kurumları ve
yabancı memleketlerde aynı maksatla kurulmuş teşekküller ile temas ve işbirliği sağlamak;
f) Milli prodüktiviteyi ölçmek hususunda gerekli çalışmaları ve bu konu ile ilgili kurum ve kurullar
ile işbirliği yapmak ve sonuçlarını yabancı memleketlerin sonuçları ile karşılaştırmak, bunları
belirli zamanlarda yayınlamak;
g) Prodüktivite ile ilgili dernekler kurulmasını teşvik etmek, kurulan dernekler ile temas ve işbirliği sağlamak.
ORGANLARI:
Madde 3 - MPM nin organları şunlardır:
a) Genel Kurul
b) Yönetim Kurulu
c) Denetleme Kurulu
d) Danışma Kurulları
GENEL KURUL:
Madde 4 - Genel Kurul, MPM nin en üst yetki organı olup temsilci ve tabii üyelerden meydana
gelir.
A) Temsilci üyeler:
a) Üniversitelerin prodüktivite ile ilgili kürsülerinden ve enstitülerinden prodüktivite ile ilgili başka
bilim ve eğitim kurumlarından;
b) Başbakanlık, Milli Savunma, Maliye, Milli Eğitim, Bayındırlık, Ticaret, Gümrük ve Tekel,
Tarım, Ulaştırma, Çalışma, Sanayi, Enerji ve Tabii Kaynaklar, İmar ve İskan, Köy İşleri
Bakanlıkları Temsilcileri, bu Bakanlıklara bağlı veya denetlemelerine tabi teşekküller arasından;
c) Türkiye Ticaret Odası, Sanayi Odaları ve Ticaret Borsaları Birliğinden, MPM gelirlerine katılan
Oda ve Borsalardan, Ziraat Odalarından, Türk Mühendis ve Mimar Odaları birliğinden, Türkiye
Esnaf ve Sanatkarları Teşkilatı Konfederasyonundan, Veteriner Odalarından;
d) Üye sayısı bakımından en çok temsil kabiliyetini haiz ve en üst işçi teşekkülünden;
e) Üye adedi itibariyle en çok temsil kabiliyetini haiz ve en üst işveren teşekkülünden;
istenecek temsilcilerden meydana gelir.
MPM nin ilk Genel Kuruluna gelecek temsilci üyelerin sayısı ve temsil edecekleri teşekkül ve
makamlar bu kanuna ekli listede gösterilmiştir. Genel Kurul, sonraki toplantıları için gelecek
temsilci üyelerin sayısını ve temsil edecekleri teşekkül ve makamları tesbit etmek yetkisine
sahiptir.
B) Tabii üyeler:
a) Bu maddenin (A) bendinin (b) fıkrasında yazılı bakanlıkların prodüktivite ile ilgili dairelerinin
amirleri,
b) Genel Kurulun toplandığı tarihte faaliyette bulunan Danışma Kurullarının başkanları, c) Prodüktivite derneklerinin başkanları,
d) MPM nin eski başkanları,
e) Genel Sekreter.
GENEL KURULUN TOPLANMA ZAMANI VE YERİ:
Madde 5 - Genel Kurul, yılda bir defa, ilan olunan günde üyelerin çoğunluğu ile toplanır.
Toplantı gününde çoğunluk olmazsa ertesi günü gelen üyelerle toplantı yapılır.
GENEL KURULUN GÖREVLERİ:
Madde 6 - Genel Kurulun görevleri şunlardır:
a) (Değişik bent: 07/02/1990 - 3612/51 md.) Yönetim Kurulu tarafından sunulacak bütçeyi ve
hizmet karşılığında alınacak ücret tarifesini ve Başbakanın tasvibine sunulacak personel
kadrosunu tasdik etmek;
b) Yönetim Kurulunun yıllık çalışma ve mali raporlarını görüşüp karara bağlamak;
c) Yönetim Kurulu asıl ve yedek üyelerini seçmek;
d) Denetleme Kurulu raporlarını incelemek;
e) Yönetim ve denetleme kurullarını ibra etmek yahut ibra için tamamlayıcı inceleme
yapılmasına veya haklarında gereken işleme karar vermek;
f) Danışma kurullarını seçmek;
g) MPM ihtiyaçları için gayrimenkul inşa edilmesine, satın alınmasına veya bunların satılmasına
karar vermek;
h) Hazırlanacak yönetmelikleri ve değişikliklerini kabul etmek;
ı) Başka hususlarda gereken kararlar almak.
YÖNETİM KURULU:
Madde 7 - Yönetim Kurulu MPM nin yürütme organıdır. Genel Kurul içinden bir yıl için seçilen ve
her yıl yarısı değişen altı üyeden teşekkül eder. Ancak Hükümet işçi ve işveren gruplarından en
az birer temsilcinin Yönetim Kuruluna girmesi şarttır. Yönetim Kuruluna gösterilecek adayların
prodüktivite mevzuu ile ilgili olmalarına dikkat olunur. Asıl üyeler ile birlikte aynı sayıda ve aynı
usullerle yedek üyeler de seçilir.
Genel Sekreter Yönetim Kurulunun tabii üyesidir.
MPM ni Yönetim Kurulunca her yıl kendi aralarından seçilen başkan temsil eder. Görev süresi bitenler yeniden seçilebilirler.
İlk seçimden bir sene sonra ayrılacak üyeler kura ile belli olur.
YÖNETİM KURULUNUN YETKİ VE GÖREVLERİ:
Madde 8 - Yönetim Kurulunun yetki ve görevleri şunlardır:
a) Bu kanunun ve bu kanuna göre düzenlenecek yönetmeliklerin ve Genel Kurul kararlarının
verdiği yetki dairesinde MPM nin görevlerini gereği gibi yerine getirmek;
b) MPM nin yıllık faaliyet programı ile faaliyet raporunu ve mali raporunu hazırlamak ve Genel
Kurula sunmak;
c) MPM nin yıllık bütçesini hazırlayıp Genel Kurulun tasdikına sunmak;
d) (Değişik bent: 07/02/1990 - 3612/52 md.) Personel kadrosunu hazırlamak ve Genel Kurulun
tasdikinden sonra Başbakanın tasvibine sunmak;
e) Yapılacak hizmetler karşılığı alınacak ücretleri tesbit etmek veya tarifeler yapmak ve bunları
Genel Kurulun tasdikına sunduktan sonra uygulamak; tarifede bulunmıyan hizmetler için fiyat
tesbiti yapmak;
f) Gelirleri toplamak ve bunları bütçe gereğince ve yönetmeliğe göre harcamak;
g) Genel Kurulu toplantıya çağırmak;
h) MPM nin bütün faaliyetlerini düzenlemek ve bunların en iyi şekilde uygulanması için gereken
tedbirleri ve kararları almak;
ı) Prodüktivitenin artırılması konusunda teklif ve tavsiyelerde bulunmak ve prodüktiviteye etki
yapacak mevzuat hakkında mütalaa vermek;
j) Genel sekreterleri ve gereken görevlileri tayin etmek gerektiğinde görevlerine son vermek.
DENETLEME KURULU:
Madde 9 - MPM nin hesapları ve bunlara ilişkin işlemleri Genel Kuruldaki Maliye, Ticaret ve
Sanayi Bakanlıklarının temsilci üyelerinden kurulan üç kişilik bir denetleme kurulu tarafından
denetlenir.
DENETLEME KURULUNUN YETKİ VE GÖREVLERİ:
Madde 10 - Denetleme Kurulu, MPM nin hesaplarını ve bunlara ilişkin işlemlerini denetlemeye
yetkili olup görevleri şunlardır:
a) MPM nin gelirlerinin kanuna ve bu kanuna göre düzenlenecek yönetmelik esaslarına göre
tahakkuk ve tahsil edilip edilmediğini kontrol etmek;
b) MPM nin giderlerinin bütçedeki esaslara, Genel Kurul ve Yönetim Kurulu kararlarına uygunluklarını araştırmak;
c) Defterleri ve kayıtları incelemek;
d) MPM nin bir yıllık hesapları ve bunlarla ilgili işlemleri hakkında Genel Kurula rapor vermek.
DANIŞMA KURULLARI:
Madde 11 - Merkez çalışmasının gerektiği alanlarda çalışmak üzere Genel Kurul veya zaruri
hallerde Yönetim Kurulu kararları ile çalışma süreleri belli edilerek kurulan danışma kurulları
bilimsel inceleme ve danışma organlarıdır. Görev ve yetkileri de ayrıca kararlarda belirtilir.
GENEL SEKRETER:
Madde 12 - MPM nin işleri, Yönetim Kurulunca kendi üyeleri dışından seçilerek atanan bir
Genel Sekreter tarafından yürütülür.
Genel Sekreterin yüksek öğrenimini yapmış olması ve yabancı dil bilmesi şarttır.
GELİRLERİ:
Madde 13 - Milli Prodüktivite Merkezinin gelirleri şunlardır:
a) Her yıl Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenek;
b) (...) işveren ve işçi sendikaları birliklerinin, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Teşkilatı
Konfederasyonun bir evvelki yılda sağlanan fiili gelirlerinin yüzde ikisi oranında müteakip yılın
bütçelerine koyacakları ve o
yılın Haziran ve Ekim aylarında iki eşit taksitle ödeyecekleri aidatlar;
c) İktisadi Devlet Teşekküllerinin idare ve murakabesi hakkında kanuna tabi teşekkül ve
ortaklıklarla bakanlıkların teftiş ve denetlenmesi altındaki birlik kurum ve ofislerin, katma bütçeli
dairelerin her yıl
bütçelerine koyacakları 5 000 lira kesin aidat ile bir evvelki yılın bilançosuna göre tahakkuk eden
safi karların binde birine tekabül eden orantılı aidatlar;
d) MPM nin istek üzerine yapacağı hizmetler karşılığı olarak gerçek ve tüzel kişilerden, tesbit
olunacak esaslara göre alınacak ücretler;
e) Yayın gelirleri;
f) Her türlü yardım, bağış faiz ve başka gelirleri.
Zamanında ödenmiyen gelirler %10 zamla tahsil olunur.
GAYRİMENKUL VE MENKUL MALLAR:
Madde 14 - MPM nin bu kanunda belirtilen kamu hizmetlerini ifa edebilmesi için gerekli olduğu Sanayi Bakanlığınca belirtilecek arazi ve arsalarla binalardan Hazine mülkiyetinde bulunanlar
Maliye Bakanlığının tasvibi ile bedelsiz olarak MPM ne devir ve temlik edilebilirler.
7367 sayılı Kanun ile belediyelere devredilmiş olan aynı nitelikteki arazi ve arsalar için de
yukardaki fıkra hükmü uygulanır.
Madde 15 - MPM nin malları Devlet malı sayılır. Bu mallarla para ve para hükmündeki evrak ve
senetleri aleyhine cürüm işleyen personel bu cürümlerinden ötürü Devlet memurları gibi ceza
görür.
YÖNETMELİKLER:
Madde 16 - MPM nin Genel Kurulunun, Yönetim Kurulunun, Denetleme Kurulunun ve Danışma
Kurullarının toplanma esas ve usulleri, bütçesinin düzenlenmesi, gelirlerinin toplanması ve
harcanması şekli, toplantıya katılan Yönetim ve Denetleme Kurulu üyelerine, Danışma kurulları
üyelerine verilecek huzur haklarının (Beher toplantı günü için 50 lirayı ve aylık toplamı da 500
lirayı geçmemek şartiyle) miktarı, bu kanunun uygulanmasını gerektiren diğer konular Yönetim
Kurulunca hazırlanıp Genel Kurul tarafından kabul edilecek yönetmeliklerde belirtilir.
GEÇİCİ HÜKÜMLER:
Geçici Madde 1 - Hali hazırda faaliyette bulunan Bakanlıklararası Prodüktivite Komitesinin hak
ve vecibeleri, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren MPM ne intikal eder.
İlk Genel Kurul toplantısına kadar Bakanlıklararası Prodüktivite Komitesi bu Kanunda yazılı
Yönetim Kurulu görevlerini yerine getirir.
Geçici Madde 2 - Bu kanuna göre kurulan ve ilişik listede yazılı üyelerden teşekkül eden Genel
Kurul, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç iki ay içinde Bakanlıklararası
Prodüktivite Komitesi Başkanı tarafından toplantıya çağırılır.
Geçici Madde 3 - Bu kanunda yazılı gelirlerin toplanmasına kadar yapılacak giderler için
Sümerbank emrinde bulunan 1 956 157 12 liralık Merinos Fonundan 500 000 lira faizsiz olarak
kullanılmak ve en geç iki yıl sonra iade edilmek üzere MPM emrine verilir.
Geçici Madde 4 - 16 ncı maddede yapılması öngörülen yönetmelikler, ilk Genel Kurulun
toplandığı tarihten itibaren üç ay içinde yapılıp Genel Kurulun tasvibine sunulur.
SON HÜKÜMLER:
Madde 17 - Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 18 - Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
EK LİSTE
Temsilci üyeler
A) GRUBU:
1. Ankara Üniversitesi 2
2. Atatürk Üniversitesi 1 3. İstanbul Üniversitesi 2
4. İstanbul Teknik Üniversitesi 3
5. Ege Üniversitesi 1
6. Karadeniz Teknik Üniversitesi 4
7. Orta - Doğu Teknik Üniversitesi 4
8. İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi 4
9. Bilimsel Kurumlar
a) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Enstitüsü 1
b) İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü 1
c) İstanbul Teknik Üniversitesi Elektro Teknik Kurumu 1
d) İ.T. Üniversitesi Isı Tekniği ve Ekonomi Araştırma Kurumu 1
e) İ.T. Üniversitesi Ziraat Makinaları Muayene ve Araştırma Merkezi 1
f) İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Teknik Haberleşme Merkezi 1
g) İstanbul Teknik Üniversitesi Yapı Araştırma Kurumu 1
h) Tarım Bakanlığı Ormancılık Araştırma Merkezi 1
i) Robert Koleji Araştırma Merkezi 1
j) Türk Standartlar Enstitüsü 1
k) Türkiye Orta - Doğu Amme İdaresi Enstitüsü 2
l) Türkiye İhracatı Geliştirme Merkezi 1
m) Türkiye ve Orta - Doğu Çalışma Enstitüsü 1
n) Türkiye Bilimsel ve Teknik Kurumu 1
o) Türkiye Ekonomi Kurumu 1
37
B) GRUBU:
1. Bakanlıklar:
a) Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı 1
b) Yüksek Denetleme Kurulu 1
c) Milli Savunma Bakanlığı 1
d) Maliye Bakanlığı 2
e) Milli Eğitim Bakanlığı 1
f) Bayındırlık Bakanlığı 1
g) Ticaret Bakanlığı 1
h) Gümrük ve Tekel Bakanlığı 1
i) Tarım Bakanlığı 1
j) Ulaştırma Bakanlığı 1
k) Çalışma Bakanlığı 1
l) Sanayi Bakanlığı 1
m) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 1
n) Köy İşleri Bakanlığı 1
2. Teşekküller:
a) DDY İşletme Genel Müdürlüğü 1
b) Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 1
c) Etibank Genel Müdürlüğü 1
d) Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğü 1
e) Karayolları Genel Müdürlüğü 1
f) Maden Tetkik ve Arama E. Gn. Müdürlüğü 1 g) Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu Gn. Müdürlüğü 1
h) PTT İşletme Genel Müdürlüğü 1
i) Sümerbank Genel Müdürlüğü 1
j) Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü 1
k) Türkiye Çimento Sanayii T.A.Ş. Genel Müdürlüğü 1
l) Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu 1
m) Türkiye Selüloz ve Kağıt Fabrikaları 1
n) Türkiye Petrollerl A.0. Genel Müdürlüğü 1
o) Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. 1
ö) Tekel Genel Müdürlüğü 1
p) İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü 1
r) Denizcilik Bankası T.A.Ş. Genel Müdürlüğü 1
s) Devlet Üretme Çiftlikleri Genel Müdürlüğü 1
ş) Orman Genel Müdürlüğü 1
t) Petrol Ofisi Genel Müdürlüğü 1
u) Zirai Donatım Kurumu Genel Müdürlüğü 1
37
C) GRUBU:
1. Türkiye Ticaret Odaları, Sanayi Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği 4
2. Ticaret Odaları:
a) İstanbul Ticaret Odası 1
b) İzmir Ticaret Odası 1
3. Sanayi odaları:
a) İstanbul Sanayi Odası 2
b) Ege Bölgesi Sanayi Odası 2
4. Ticaret ve Sanayi Odaları:
a) Adana Ticaret ve Sanayi Odası 1
b) Ankara Ticaret ve Sanayi Odası 1
c) Bursa Ticaret ve Sanayi Odası 1
d) Eskişehir Ticaret ve Sanayi Odası 1
e) Gaziantep Ticaret ve Sanayi Odası 1
f) İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası 1
g) Konya Ticaret ve Sanayi Odası 1
h) Mersin Ticaret ve Sanayi Odası 1
i) Samsun Ticaret ve Sanayi Odası 1
5. Ticaret borsaları:
a) Adana Ticaret Borsası 1
b) Ankara Ticaret Borsası 1
c) Bursa Ticaret Borsası 1
d) İstanbul Ticaret Borsası 1
e) İzmir Ticaret Borsası 1
6. Veteriner odaları 1 7. Türk Mühendis ve Mimar Odaları 5
8. Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Teşkilatı Konfederasyonu 4
9. Ziraat odaları 1
D) GRUBU:
1. İşveren teşekkülleri
a) İşveren Sendikaları Konfederasyonu 35
(Çalışma Bakanlığınca tanzim edilen ve sendikaların iş kolları yönetmeliğinde gösterilen iş
kollarından birer temsilci katılmak suretiyle)
E) GRUBU:
1. İşçi Teşekkülleri:
a) İşçi Sendikaları Konfederasyonu 35
(Çalışma Bakanlığınca tanzim edilen ve sendikaların iş kolları yönetmeliğinde gösterilen iş
kollarından birer temsilci katılmak suretiyle),
II - Kanunun, 4 üncü maddesinin (B) bendinin (a) fıkrasında yazılı tabii üyeler:
1. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarı
2. Maliye Bakanlığı Hazine Genel Müdürü ve İktisadi İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri
3. Milli Savunma Bakanlığı Kara Kuvvetleri Ordu Donatım Dairesi Başkanı
4. Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürü
5. Tarım Bakanlığı Ziraat İşleri Genel Müdürü
6. Tarım Bakanlığı Toprak Su İşleri Genel Müdürü
7. Sanayi Bakanlığı Sanayi Dairesi Reisi
8. Sanayi Bakanlığı Maden Dairesi Reisi
9. Sanayi Bakanlığı Küçük Sanatlar Dairesi Reisi
10. Tarım Bakanlığı Veteriner Genel Müdürü
11. Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürü
