Resmi Gazete Tarihi: 30.12.2006 Resmi Gazete Sayısı: 26392 (4.Mük.)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Yönetmelik kapsamına giren muhtemel patlayıcı ortamda
kullanılan teçhizatın ve koruyucu sistemlerin güvenli olarak piyasaya arzı için gerekli emniyet kuralları ile
uygunluk değerlendirme prosedürlerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılacak teçhizat ve koruyucu
sistemleri kapsar.
(2) Ayrıca, muhtemel patlayıcı ortamlar dışındaki amaçlar için kullanılan, ancak patlama tehlikelerine
karşı teçhizatın ve koruyucu sistemlerin emniyetli çalışması için gerekli olan veya buna katkı sağlayan
emniyet cihazları, kumanda cihazları ve ayarlama donanımları da bu Yönetmelik kapsamındadır.
(3) Bu Yönetmelik aşağıdakileri kapsamaz:
a) Tıbbi bir ortamda kullanılan tıbbi cihazlar,
b) Patlama tehlikesinin sadece patlayıcı maddelerin veya kararsız kimyasal maddelerin bulunmasından
kaynaklandığı yerde bulunan teçhizat ve koruyucu sistemler,
c) Muhtemel patlayıcı ortamların yalnızca kazayla gaz sızıntısı sonucu nadiren oluşabileceği ev ortamı
ve ticari olmayan ortamlarda kullanılan teçhizatlar,
ç) Kişisel Koruyucu Donanım ile İlgili Yönetmelik (89/686/AT) kapsamındaki kişisel koruyucu
teçhizatlar,
d) Üzerindeki teçhizatlarla birlikte açık denizde seyreden gemiler ve kıyıdan uzaktaki seyyar üniteler,
e) Ulaşım vasıtaları; yalnızca yolcuların havayolu, karayolu, demiryolu veya su vasıtası ile taşınmasına
yönelik taşıtlar ve bunların römorkları ile malların havayolu, karayolu, demiryolu veya su vasıtası ile
taşınması için tasarlanmış olan nakil vasıtaları. Muhtemel patlayıcı bir ortamda kullanılacak taşıtlar, bu
Yönetmelik kapsamından hariç tutulmaz.
f) Ulusal savunma açısından gerekli olan silah, mühimmat ve savaş malzemeleri.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik;
a) 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına
Dair Kanun’a dayanılarak ve
b) Avrupa Birliğinin 94/9/EC direktifine paralel olarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Aksam: Teçhizatın ve koruyucu sistemlerin emniyetli çalışması için gerekli olan ancak bağımsız
olarak işlevi olmayan herhangi bir parçayı,
b) Amaca uygun kullanım: Ek I’de açıklanan teçhizat grup ve kategorisi ile teçhizat, koruyucu sistemler
ve cihazların emniyetli çalışabilmeleri için gerekli olan ve imalatçı tarafından sağlanan tüm bilgilere uygun
olarak bu Yönetmeliğin atıfta bulunduğu Teçhizat, koruyucu sistemler ve cihazların kullanımını, c) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
ç) Komisyon: Avrupa Birliği Komisyonunu,
d) Koruyucu Sistemler: Yeni başlamış patlamaları derhal durdurmak ve/veya patlama alevlerinin ve
patlama basınçlarının etki alanlarını sınırlamak için düşünülmüş olan, bağımsız sistemler olarak kullanılmak
üzere ayrı olarak piyasaya arz edilebilen, yukarıda tanımlanan ekipmanların aksamları dışındaki cihazları,
e) Muhtemel patlayıcı ortam: Konumu ve işletme şartları nedeniyle patlayıcı hale gelebilen ortamı,
f) Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılacak teçhizat ve koruyucu sistemler: Bu Yönetmelikte
“teçhizat” olarak ifade edilecektir. Ayrı ayrı veya birlikte, enerjinin üretilmesi, aktarılması, depolanması,
ölçülmesi, kontrolü ve dönüştürülmesi için ve/veya malzemenin işlenmesi için kullanılacak olan ve muhtemel
tutuşma kaynakları ile patlamaya yol açabilecek makineler, donanım, sabit veya seyyar cihazlar, kumanda
aksamları ile cihazları ve algılama veya koruma sistemlerini,
g) Müsteşarlık: Başbakanlık, Dış Ticaret Müsteşarlığını,
ğ) Patlayıcı ortamlar: Atmosfer şartları altında, tutuşma oluştuktan sonra yanmanın tüm yanmamış
karışıma yayıldığı gaz, buhar, sis veya toz halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışımını,
h) Teçhizat grupları ve kategorileri: Gerekli koruma seviyesini tanımlayan teçhizat grup ve kategorileri
Ek I’de açıklanmış olup;
1) I. Grup teçhizat: Madenlerin yeraltı bölümlerinde kullanılacak teçhizatlar için geçerli olanları ve bu
tip madenlerin grizu gazı ve/veya yanıcı tozlar tarafından muhtemel tehlike oluşturabilecek yerüstü
tesislerinde kullanılan parçaları,
2) II. Grup teçhizat: Patlayıcı ortamlar tarafından tehlikeye uğraması muhtemel diğer yerlerde
kullanılacak teçhizatlar için geçerli olanları,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler ve Standartlar
Genel Hükümler
MADDE 5 – (1) Teçhizat, emniyet cihazları, kumanda cihazları ve ayarlama donanımları, aksamlar ve
koruyucu sistemler aşağıda belirtilen şartları yerine getirir.
a) Kullanım amaçları göz önünde bulundurularak, bu Yönetmeliğin Ek II’sinde belirtilen ve uygulanacak
olan temel sağlık ve emniyet gereklerini karşılar.
b) Beraberinde Ek X’da belirtilen AT uygunluk beyanı bulunan ve 8 inci maddede öngörülen CE
uygunluk işaretini taşıyan cihazların ve beraberinde 7 nci maddenin (c) bendinde belirtilen yazılı uygunluk
onayı bulunan aksamların bu Yönetmeliğin Üçüncü Bölümünde yer alan ilgili uygunluk değerlendirme
prosedürleri de dahil olmak üzere bu Yönetmeliğin tüm hükümlerine uygun olduğu kabul edilir.
c) Teçhizat ve koruyucu sistemler özellikli bir patlayıcı ortam için tasarımlanabilir. Bu durumda, bu
teçhizat ve koruyucu sistemler buna göre işaretlenmelidir.
ç) Bakanlık, kişilerin ve özellikle de işçilerin bu Yönetmelik kapsamındaki teçhizat, koruyucu sistem ve
cihazları kullanırken korunmalarını teminen lüzumlu gördüğü gerekleri koyabilir. Ancak bu durum, söz konusu
teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazların bu Yönetmelikte öngörülmeyen bir yolla değiştirilmesi anlamına
gelmez.
d)Avrupa Toplulukları Resmi Gazetesi’nde referansı yayımlanan, uyumlaştırılmış bir standarda karşılık
gelen ulusal bir standardın temel sağlık ve emniyet gereklerinden bir ve daha fazlasını kapsaması halinde, bu
Yönetmeliğin 2 nci maddesinde yer alan ve bu standarda uygun olarak imal edilmiş teçhizat, koruyucu
sistem, cihaz ve aksamların ilgili sağlık ve emniyet gereklerine uygun olduğu kabul edilir. Bakanlık
uyumlaştırılmış standartlara karşılık gelen ulusal standartların referanslarını Resmi Gazete’de yayımlar.
Uyumlaştırılmış standartların bulunmaması durumunda, ilgili ulusal standartlara uygun olarak üretilmiş olan
bu Yönetmelik kapsamındaki teçhizat, koruyucu sistem ve cihazların veya aksamların bu Yönetmeliğin ilgili
temel sağlık ve emniyet gereklerine uyduğu kabul edilir. e) Bakanlık uyumlaştırılmış standartların hazırlanması ve izlenmesi işleminde ulusal seviyede sosyal
tarafların katılımını sağlayacak gerekli tedbirleri alır.
Standartlar
MADDE 6- (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren teçhizat, koruyucu sistemler ve cihazlarla ilgili atıfta
bulunulan uyumlaştırılmış Avrupa standartları ve Türk Standartları Enstitüsünce belirlenen uyumlaştırılmış
Avrupa standartlarına karşılık gelen ulusal standartların isimleri ve referans numaraları ile değişiklikler ilgili
olduğu yönetmeliğe atıfta bulunmak suretiyle Bakanlıkça Resmi Gazete’de yayımlanır.
(2) Ulusal standartların mevcut olmadığı durumlarda, Bakanlık bu Yönetmeliğe ek olarak çıkartılacak
tebliğ aracılığı ile Türk Standartları Enstitüsünce hazırlanan standartların isimleri ve numaralarını Resmi
Gazete’de yayımlar ve bu standartların isimleri, numaraları ve metinlerini Komisyona iletilmek üzere
Müsteşarlığa bildirir.
(3) Komisyonun ulusal standartların 5 inci maddede belirtilen ilgili gerekleri tam olarak karşılamadığını
veya ulusal standartların söz konusu gerekleri artık karşılamadığını bildirmesi halinde bu standartların
uygulamadan tamamen ve ya kısmen çekilmesi hususundaki Komisyon görüşü Bakanlık tarafından
değerlendirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygunluk Değerlendirme Prosedürleri, CE Uygunluk İşareti
CE Uygunluk İşaretinin Haksız İliştirilmesi
Uygunluk değerlendirme prosedürleri
MADDE 7- (1) Uygunluk değerlendirme prosedürlerine ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Gerektiğinde bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen cihazlar da dahil olmak
üzere, teçhizatın uygunluğunun değerlendirilmesi ile ilgili prosedürler aşağıdaki gibidir.
1) I. ve II. Grup Teçhizat, M1 ve 1 kategorisindeki teçhizat;
İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde belirtilen CE
uygunluk işaretini iliştirmek için Ek III’te belirtilen AT Tip İnceleme prosedürüne ek olarak;
Ek IV’te belirtilen Üretim Kalite Güvencesine ilişkin prosedürü veya
Ek V’te belirtilen Ürün Doğrulamasına ilişkin prosedürü takip eder.
2) I ve II. Grup Teçhizat, M2 ve 2 kategorisindeki teçhizat;
İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, bu grup ve kategorilerdeki içten yanmalı motor ve
elektrikli teçhizat bakımından CE uygunluk işaretini iliştirilebilmek için Ek III’te belirtilen AT Tip İnceleme
prosedürüne ek olarak;
Ek VI’da belirtilen Tipe Uygunluk ile ilgili prosedürü veya
Ek VII’de belirtilen Ürün Kalite Güvencesi ile ilgili prosedürü takip eder.
Bu grup ve kategorilerdeki diğer teçhizat bakımından imalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili
temsilcisi CE uygunluk işaretini iliştirebilmek için Ek VIII’de belirtilen İç Üretim Kontrolü ile ilgili prosedürü
takip eder ve Ek VIII’in 3 üncü paragrafında öngörülen dosyayı onaylanmış kuruluşa verir. Onaylanmış
kuruluş bu dosyayı aldığını en kısa zamanda bildirir ve dosyayı muhafaza eder.
3) II. Grup Teçhizat, 3 kategorisindeki teçhizat;
İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, CE uygunluk işaretini iliştirmek için Ek VIII’de belirtilen
İç Üretim Kontrolü ile ilgili prosedürü takip eder.
4) I ve II. Grup Teçhizat; İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, CE uygunluk işaretini iliştirilebilmek için bu bendin (1),
(2) ve (3) nolu alt bentlerinde belirtilen prosedürlere ek olarak, Ek IX’da belirtilen AT birim doğrulaması ile ilgili
prosedürü de izleyebilir.
b) Bağımsız koruyucu sistemlerin uygunluk değerlendirmesi için bu maddenin (a) bendinin (1) veya (4)
numaralı alt bendlerinin hükümleri uygulanır.
c) Bu maddenin (a) bendinde belirtilen prosedürler, CE uygunluk işaretinin iliştirilmesi hariç, bu
Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanan aksamlara da uygulanacaktır. İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik
yetkili temsilcisi tarafından nihai teçhizat veya koruyucu sistemler için geçerli temel gereklere uyum
sağlanmasına yardımcı olmak üzere, aksamların bu Yönetmeliğin hükümlerine uygun olduğunu, uygulamasını ve
özelliklerini ifade eden, teçhizat veya koruyucu sistemlere nasıl dahil edileceğini açıklayan bir yazılı beyan
düzenlenir.
ç) Ayrıca, imalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi CE uygunluk işaretini iliştirmek için, Ek II’nin
1.2.7 numaralı paragrafında belirtilen emniyet hususları ile ilgili olarak Ek VIII’de belirtilen İç Üretim Kontrolü
ile ilgili prosedürü izleyebilir.
d) Önceki bentlere rağmen, Bakanlık, haklı bir talep üzerine bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin ikinci
fıkrasında belirtilen ve yukarıdaki bentlerde belirtilen prosedürlerin uygulanmadığı ve kullanımı koruma amaçlı
olan teçhizatın, koruyucu sistemlerin ve her bir cihazın piyasaya arzına ve hizmete sunulmasına izin verebilir.
e) Yukarıda bahsedilen prosedürlerle ilgili belge ve yazışmalar Türkçe veya ilgili onaylanmış kuruluşun
kabul edeceği bir dilde yapılır.
f) Teçhizat, koruyucu sistemler ve cihazlar, 8 inci maddede belirtilen CE uygunluk işaretinin iliştirilmesini
öngören diğer hususları kapsayan başka yönetmeliklere tabi olması halinde, bu işaret teçhizat, koruyucu
sistemler ve cihazların söz konusu başka yönetmeliklerin hükümlerine uygun kabul edildiğini de belirtecektir.
(2) Ancak, bu yönetmeliklerden bir ve daha fazlasının imalatçıya, bir geçiş dönemi içinde, hangi
düzenlemelerin geçerli olacağını seçmesine izin vermesi halinde, CE uygunluk işareti yalnızca, imalatçının
uyguladığı yönetmeliklere uygunluğu gösterecektir. Bu durumda, yönetmeliklerin öngördüğü ve teçhizat,
koruyucu sistemler ve cihazların beraberinde bulunan belgelerde, uyarılarda veya talimatlarda söz konusu
yönetmeliklerin Resmi Gazete’de yayımlandığı şekilde ayrıntıları verilmelidir.
CE uygunluk işareti
MADDE 8 – (1) CE uygunluk işareti CE harflerinden oluşur. Kullanılacak işaretleme şekli Ek X’da
gösterilmiştir. CE uygunluk işaretinin iliştirilmesinde ve kullanılmasında 2001/3530 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararıyla yürürlüğe konulan “CE” Uygunluk İşaretinin Ürüne İliştirilmesi ve Kullanılmasına Dair Yönetmelik
hükümleri geçerlidir.
CE Uygunluk İşaretinin Haksız İliştirilmesi
MADDE 9- (1) Bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla;
a) CE uygunluk işaretinin uygunsuz olarak iliştirilmiş olduğunun Bakanlık tarafından tespit edilmesi
durumunda, imalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi CE uygunluk işareti ile ilgili hükümlere
uygunluğunun sağlanması ve Bakanlık tarafından getirilen şartlar dahilinde ihlalin sona erdirilmesi ile
yükümlüdür.
b) Uygunsuzluğun devam etmesi halinde, Bakanlık söz konusu ürünün piyasaya arzını kısıtlamak ya da
yasaklamak veya bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde belirtilen prosedürlere uygun olarak piyasadan
çekilmesini sağlamak için uygun bütün tedbirleri alır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Onaylanmış Kuruluş
Onaylanmış Kuruluş MADDE 10- (1) Bakanlık tarafından görevlendirilecek onaylanmış kuruluşlar, Ek XI’de belirtilen
asgari gerekleri sağlamak zorundadır. Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamındaki uygunluk değerlendirme
işlemlerinde faaliyet gösterecek onaylanmış kuruluşların tespitini, atamasını, bildirimini ve statülerinin
kaldırılmasını 2001/3531 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Uygunluk Değerlendirme
Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelikte belirtilen hükümler çerçevesinde gerçekleştirir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Piyasaya Arz, Piyasa Gözetimi ve Denetimi ile Genel Hükümlere Uygunsuzluk
Piyasaya arz
MADDE 11- (1) Bu Yönetmeliğe uygun olarak imal edilmiş teçhizat, koruyucu sistem ve cihazların
piyasaya arzına ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Bu Yönetmeliğe uygun teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazların piyasaya arzı ve hizmete
sunulması yasaklanmaz, kısıtlanmaz ve engellenmez.
b) Beraberinde 7 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen yazılı bir uygunluk beyanı
bulunan, bu Yönetmeliğin amacı dahilindeki teçhizat veya koruyucu sistemlere dahil edilmesi niyetlenen
aksamların piyasaya arzı yasaklanmaz, kısıtlanmaz ve engellenmez.
c) Bakanlık, bu Yönetmelikte belirtilen teçhizat, koruyucu sistemler ve cihazların, ancak gerektiği
gibi monte edilip bakımının yapılması ve amacına uygun olarak kullanıldığında insanların, evcil hayvanların
veya eşyaların sağlık ve emniyetini tehlikeye düşürmemeleri halinde, piyasaya sürülebilmeleri ve hizmete
sunulabilmeleri için gerekli tüm tedbirleri alır.
ç) Teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazların uygun olmadığını açıkça gösteren bir işaret
bulunması, imalatçısı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi tarafından uygun hale getirilinceye kadar
satışa sunulmamaları kaydıyla, ticaret fuarları, sergiler, tanıtımlar ve benzeri yerlerde yapılan bu Yönetmelik
hükümlerine uygun olmayan, teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazların gösterimini Bakanlık engellemez.
Tanıtım esnasında kişilerin korunmasını sağlamak için yeterli güvenlik önlemleri alınmalıdır.
Piyasa Gözetimi ve Denetimi
MADDE 12 - (1) Bakanlık, cihazların piyasa gözetimi ve denetimini 2001/3529 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararıyla yürürlüğe konulan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelikte ve 9/5/2003 tarihli
ve 25103 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tarafından Gerçekleştirilecek Piyasa
Gözetimi ve Denetimine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte belirtilen hükümler çerçevesinde
gerçekleştirir. Denetim sonuçlarının olumsuz olması halinde, bu Yönetmeliğin 18 inci maddesi hükümleri
uygulanır.
Genel hükümlere uygunsuzluk
MADDE 13 - (1) Bakanlık, CE uygunluk işareti taşıyan ve amacına uygun olarak kullanılan bu
Yönetmelik kapsamındaki teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazların; kişilerin, evcil hayvanların veya
eşyaların emniyetini tehlikeye düşürdüğünü tespit etmesi durumunda, bu teçhizat veya koruyucu
sistemlerin piyasadan çekilmesi, piyasaya arzı, hizmete sunulması veya kullanılmasının yasaklanması
ya da serbest dolaşımının kısıtlanması için uygun bütün tedbirleri alır.
(2) Bakanlık alınan böyle bir tedbiri, kararının gerekçelerini ve özellikle de uygunsuzluğun
aşağıdakilerden kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirterek Müsteşarlık aracılığı ile ivedilikle
Komisyona bildirir.
a) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen temel gereklerin sağlanmaması,
b) 6 ncı maddede belirtilen standartların yanlış uygulanması,
c) 6 ncı maddede belirtilen standartlardaki eksiklikler.
(3) Uygun olmayan teçhizat veya bir koruyucu sistemin CE uygunluk işareti taşıması halinde,
Bakanlık işareti iliştirenler hakkında gerekli işlemi yapar ve bu durumu Müsteşarlık aracılığı ile
Komisyona ve diğer üye ülkelere bildirir. Çeşitli ve Son Hükümler
ALTINCI BÖLÜM
Bildirim
MADDE 14 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu, Müsteşarlık aracılığı ile
Komisyona ve Avrupa Birliği üyesi ülkelere bildirilir.
Kararların bildirilmesi
MADDE 15 - (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki teçhizat, bir koruyucu sistem veya bir cihazın piyasaya
arzını ve/veya hizmete sunulmasını kısıtlayan veya yasaklayan ya da piyasadan çekilmesini öngören bu
Yönetmeliğe uygun olarak alınan herhangi bir kararın dayandığı kesin gerekçeler belirtilir. Böyle bir karar ilgili
tarafa derhal bildirilir, aynı zamanda yürürlükte bulunan mevcut yasalar dahilinde başvurabileceği yasal yolları
ve süreleri hususunda bilgilendirilir.
Gizlilik
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında yer alan tüm tarafların görevlerini yaparken
edindikleri tüm bilgilerle ilgili olarak gizlilik hükmüne riayet etmeleri zorunludur. Bu hüküm, Bakanlığın ve
Onaylanmış Kuruluşların bilgi alışverişi ve uyarıların dağıtılması ile ilgili yükümlülüklerini etkilemez.
Aykırı davranışlara uygulanacak hükümler
MADDE 17 - (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara 4703 sayılı Ürünlere İlişkin
Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun ve bu Kanun çerçevesinde Dış Ticaret
Müsteşarlığı tarafından yayımlanan mevzuat hükümleri uygulanır.
Düzenlemeler
MADDE 18 - (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili gerekli mevzuat düzenlemeleri yapmaya
yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 19 - (1) 27/10/2002 tarihli ve 24919 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Muhtemel Patlayıcı
Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler İle İlgili Yönetmelik (94/9/AT), yürürlükten kaldırılmıştır.
Daha önce diğer düzenlemelerde söz konusu Yönetmeliğe yapılan atıflar, bu Yönetmeliğe yapılmış kabul edilir.
Yürürlük
MADDE 20 - (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.
Ek I
TEÇHİZAT GRUPLARININ KATEGORİLER HALİNDE SINIFLANDIRILMASINI BELİRLEYEN KRİTERLER
1. I. Grup Teçhizat
(a) M1 kategorisi, imalatçı tarafından belirlenen işletme parametrelerine uygun çalışabilecek ve yüksek
seviyede koruma sağlayabilecek şekilde tasarlanmış ve gerektiğinde buna yönelik olarak ilave özel koruma
araçları ile teçhiz edilmiş teçhizatı kapsar.
Bu kategorideki teçhizatın, madenlerin yeraltı bölümlerinde ve bu madenlerin grizu ve/veya yanıcı toz tehlikesi
altındaki yerüstü bölümlerinde kullanılması amaçlanmıştır.
Bu kategorideki teçhizatın, patlayıcı bir ortam mevcutken nadir gerçekleşen olaylarda bile çalışır durumda
kalması gerekir ve aşağıdaki gibi koruma araçları ile karakterize edilir: - Bir koruma aracı arıza yaptığında en azından bağımsız ikinci bir araç gerekli koruma seviyesini sağlar veya
- Gerekli koruma seviyesi birbirinden bağımsız olarak iki arıza olması durumunda sağlanır.
Bu kategorideki teçhizat Ek II’nin 2.0.1 numaralı paragrafında belirtilen ilave şartlara uygun olmalıdır.
(b) M2 kategorisi, imalatçı tarafından belirlenen işletme parametrelerine uygun çalışabilecek ve yüksek
seviyede koruma sağlayabilecek şekilde tasarlanmış teçhizatı kapsar.
Bu kategorideki teçhizatın, madenlerin yeraltı bölümlerinde ve bu madenlerin grizu ve/veya yanıcı toz
tehlikesine maruz kalabilecek yerüstü bölümlerinde kullanılması amaçlanmıştır.
Bu teçhizat bir patlayıcı ortam olduğu takdirde enerji kesilmesi içindir.
Bu kategorideki teçhizatla ilgili koruma aracı normal çalışma esnasında ve aynı zamanda daha ağır çalışma
koşulları olduğu takdirde, özellikle de kötü muamele ve değişen ortam koşullarından kaynaklanan koşullar
altında gerekli koruma seviyesini sağlar.
Bu kategorideki teçhizat, Ek II’nin 2.0.2 numaralı paragrafında belirtilen ilave şartlara uygun olmalıdır.
2. II. Grup Teçhizat
(a) 1 Kategorisi, imalatçı tarafından belirlenen işletme parametrelerine uygun olarak çalışabilecek ve yüksek
seviyede bir koruma sağlayabilecek şekilde tasarlanmış teçhizatı kapsar.
Bu kategorideki teçhizat, hava ve gaz, buhar veya sis ya da hava/toz karışımlarından kaynaklanan patlayıcı
ortamların uzun bir süreyle sürekli olarak veya sık sık mevcut olduğu alanlarda kullanılır.
Bu kategorideki teçhizat, gerekli koruma seviyesini teçhizatla ilgili istisnai olaylarda bile sağlamalıdır. Bu teçhizat
aşağıdaki koruma araçları ile karakterize edilir:
- Bir koruma aracının arızalanması durumunda en azından bağımsız ikinci bir koruma aracı gerekli koruma
seviyesini sağlar veya
- Gerekli koruma seviyesi iki arızanın birbirinden bağımsız olarak ortaya çıkması durumunda sağlanır.
Bu kategorideki teçhizat Ek II’nin 2.1 numaralı paragrafında belirtilen ilave şartlara uygun olmalıdır.
(b) 2 Kategorisi, imalatçı tarafından belirlenen işletme parametrelerine uygun olarak çalışabilecek ve yüksek
seviyede bir koruma sağlayabilecek şekilde tasarlanmış teçhizatı kapsar.
Bu kategorideki teçhizat gaz, buhar, sis veya hava/toz karışımlarının yol açtığı patlayıcı ortamların nadiren
oluşabileceği alanlarda kullanılır.
Bu kategorideki teçhizat ile ilgili koruma araçları sık sık oluşan bozulmalarda veya normal olarak dikkate
alınması gereken teçhizat arızalarında bile gerekli koruma seviyesini sağlar.
Bu kategorideki teçhizat Ek II’nin 2.2 numaralı paragrafında belirtilen ilave şartlara uygun olmalıdır.
(c) 3 Kategorisi, imalatçı tarafından belirlenen işletme parametrelerine uygun olarak çalışabilecek ve normal
seviyede bir koruma sağlayabilecek şekilde tasarlanmış teçhizatı kapsar.
Bu kategorideki teçhizat, gaz, buhar, sis veya hava/toz karışımlarından kaynaklanan patlayıcı ortamların oluşma
ihtimali olmayan veya seyrek olarak ve yalnızca kısa süreyle oluştuğu alanlarda kullanılır.
Bu kategorideki teçhizat gerekli koruma seviyesini, normal çalışma esnasında sağlar.
Bu kategorideki teçhizat, Ek II’nin 2.3 numaralı paragrafında belirtilen ilave şartlara uygun olmalıdır.
Ek II MUHTEMEL PATLAYICI ORTAMLARDA KULLANILACAK TEÇHİZAT VE KORUYUCU SİSTEMLERİN TASARIM VE
YAPIMI İLE İLGİLİ TEMEL SAĞLIK VE EMNİYET GEREKLERİ
Ön gözlemler
A. Hızla değişebilen teknolojik bilgi mümkün olduğunca dikkate alınmalı ve hemen kullanılmalıdır.
B. Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen cihazlar için temel gerekler, sadece patlama
riskleri açısından emniyetli ve güvenilir çalışmaları için gerekli olmaları halinde geçerlidir.
1. TEÇHİZAT VE KORUYUCU SİSTEMLERE AİT ORTAK GEREKLER
1.0. Genel Gerekler
1.0.1. Entegre patlama emniyetinin ilkeleri
Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılacak teçhizat ve koruyucu sistemler entegre patlama emniyeti açısından
tasarlanmalıdır.
Bu bağlamda, imalatçı:
- Her şeyden önce mümkün olduğu kadar teçhizatın ve koruyucu sistemlerin kendi kendine üretebileceği veya
ortaya çıkarabileceği patlayıcı ortamların oluşmasını engelleyecek,
- Her bir elektrikli ve elektriksiz ateşleme kaynağının yapısını dikkate alarak patlayıcı ortamların ateşlenmesini
önleyecek,
- Kişileri ve duruma göre evcil hayvanları veya eşyaları doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyebilecek patlamanın
oluşması halinde bunu derhal durduracak ve/veya patlama alevlerinin ve patlama basınçlarının yayılım
uzaklığını yeterli emniyet seviyesine kadar sınırlayacak,
tedbirleri almalıdır.
1.0.2. Teçhizat ve koruyucu sistemler, tehlikeli durumları mümkün olduğunca ortadan kaldırmak için olası
işletme hataları gerektiği şekilde analiz edildikten sonra tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
Makul olarak beklenebilecek herhangi bir yanlış kullanım dikkate alınmalıdır.
1.0.3. Özel kontrol ve bakım şartları
Özel kontrol ve bakım şartlarına tâbi teçhizat ve koruyucu sistemler bu şartlar göz önünde bulundurularak
tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
1.0.4. Çevre şartları
Teçhizat ve koruyucu sistemler fiili veya öngörülebilen çevre şartlarının üstesinden gelebilecek şekilde
tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
1.0.5. İşaretleme
Tüm teçhizat ve koruyucu sistemler aşağıdaki asgari detaylara sahip, okunaklı ve silinmeyecek bir şekilde
işaretlenmelidir;
- İmalatçının adı ve adresi,
- CE işareti (Ek X, Bölüm A’ya bakınız),
- Seri veya tip işaretlemesi,
- Varsa, seri numarası, - İmal yılı,
- Teçhizat grup ve kategorisinin simgesi ardından patlamaya karşı korunma özel işareti
- II. Grup Teçhizat için, “G” harfi (gaz, buhar veya sisten kaynaklanan patlayıcı ortamlarla ilgili) ve/veya “D” harfi
(tozdan kaynaklanan patlayıcı ortamlarla ilgili).
Ayrıca, gerektiğinde emniyetli kullanımı için zorunlu tüm bilgiler teçhizat üzerine işaretlenmelidir.
1.0.6. Talimatlar
(a) Tüm teçhizat ve koruyucu sistemlerle birlikte talimatlar bulunmalıdır, bu talimatlar en az aşağıdaki ayrıntıları
içermelidir:
- Seri numarası hariç (bu Ekin 1.0.5 numaralı paragrafına bakınız), bakımı kolaylaştıracak uygun ilave bilgiler
(örneğin; ithalatçının, tamircinin, vs. adresi) ile birlikte teçhizat veya koruyucu sistemler üzerinde işaretli
bulunan bilgilerin tekrarı,
- Emniyet için talimatlar:
- Hizmete sunma,
- Kullanım,
- Montaj ve demontaj,
- Bakım (servis ve geçici tamir),
- İşletme tesisatı,
- Ayar,
- Gerektiğinde, basınç emniyet tertibatlarının ön tarafındaki tehlike alanlarının gösterilmesi,
- Gerektiğinde, eğitim talimatları,
- Herhangi bir şüphe halinde belli bir kategorideki bir teçhizatın veya bir koruyucu sistemin istenen alanda
beklenen işletme koşulları altında emniyetli bir şekilde kullanılıp kullanılamayacağına dair karar alınmasını
sağlayan detaylar,
- Elektrik ve basınç parametreleri, maksimum yüzey sıcaklıkları ve diğer kritik değerler,
- Gerektiğinde, tecrübeyle ortaya çıkabileceği anlaşılan olası yanlış kullanım detaylarını içeren özel kullanım
şartları,
- Gerektiğinde, teçhizat veya koruyucu sisteme takılabilecek araçların asgari özellikleri.
(b) Talimatlar, imalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi tarafından Türkçe hazırlanmalıdır.
Hizmete sunulurken, tüm teçhizat ve koruyucu sistemlerin beraberinde orijinal dilinde ve kullanılacağı ülkenin
diline çevrilmiş talimatlar bulunmalıdır.
Bu çeviri, imalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi tarafından veya teçhizat veya koruyucu sistemleri
söz konusu dil bölgesine sokan kişi tarafından yapılmalıdır.
Bu şarttan ayrı olarak, imalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisince görevlendirilen uzman personel
tarafından kullanılacak bakım talimatları, bu personel tarafından anlaşılan bir Topluluk dilinde hazırlanabilir.
(c) Talimatlar, özellikle emniyetle ilgili olmak üzere, tüm faydalı talimatlarla birlikte, hizmete sunma, bakım,
muayene, düzgün çalışma kontrolü, gerektiğinde teçhizatın veya koruyucu sistemin onarımı için gerekli çizim ve
şemaları içermelidir.
(d) Teçhizat veya koruyucu sistemi açıklayan literatür emniyet konularıyla ilgili talimatlara ters düşmemelidir.
1.1. Malzemelerin seçimi
1.1.1. Teçhizat ve koruyucu sistemlerin yapımında kullanılan malzemeler, öngörülebilen işletme gerilimleri
dikkate alınarak, patlamaya yol açmamalıdır.
1.1.2. İmalatçı tarafından belirtilen işletme şartlarının sınırları dâhilinde kullanılan malzemelerle muhtemel
patlayıcı ortamın bileşenleri arasında patlamaya karşı koruma özelliğini bozabilecek bir reaksiyon
oluşmamalıdır.
1.1.3. Malzemeler, özelliklerinde tahmin edilebilen değişiklikler ve diğer malzemelerle uyumu sağlanan
korumanın azalmasına yol açmayacak şekilde seçilmelidir; özellikle, malzemenin korozyon ve aşınma direnci,
elektrik iletkenliği, mekanik mukavemeti, yaşlanma direnci ve sıcaklık değişimlerinin etkileri yeterince dikkate
alınmalıdır.
1.2. Tasarım ve Yapım
1.2.1. Teçhizat ve koruyucu sistemler, öngörülen ömürleri boyunca emniyetli bir şekilde çalıştırılabilmesi için,
patlamaya karşı koruma hakkındaki teknolojik bilgi gerektiği şekilde dikkate alınarak tasarlanmalı ve imal
edilmelidir.
1.2.2. Teçhizata ve koruyucu sistemlere dahil edilecek veya teçhizatta yedek parça olarak kullanılacak parçalar,
imalatçının talimatlarına uygun olarak monte edildiğinde, patlamaya karşı koruma amacı doğrultusunda
emniyetli çalışacak şekilde tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
1.2.3. Muhafazalı yapılar ve kaçakların önlenmesi: Yanıcı gaz veya toz yayabilecek teçhizatlar mümkünse
yalnızca muhafazalı yapıda olmalıdır.
Teçhizatın açıklıklar veya sızdıran contalar içermesi halinde, oluşan gaz veya tozlar mümkün olduğunca
teçhizatın dış kısmında patlayıcı ortam oluşturamayacak şekilde tasarlanmalıdır.
Malzemelerin sokulduğu veya alındığı noktalar mümkün olduğunca, doldurma veya boşaltma sırasında yanıcı
malzemelerin açığa çıkmasını sınırlayacak şekilde tasarlanmalı ve teçhiz edilmelidir.
1.2.4. Toz birikintileri
Toza maruz alanlarda kullanılacak teçhizat ve koruyucu sistemler yüzeylerinde biriken tozlar tutuşmayacak
şekilde tasarlanmalıdır.
Genel olarak, toz birikmesi mümkünse sınırlanmalıdır. Teçhizat ve koruyucu sistemler kolayca
temizlenebilmelidir.
Teçhizat parçalarının yüzey sıcaklıkları biriken tozun tutuşma sıcaklığının oldukça altında tutulmalıdır.
Biriken tozun kalınlığı dikkate alınmalı ve mümkünse ısı oluşumunu önlemek için sıcaklığı sınırlayacak tedbirler
alınmalıdır.
1.2.5. İlave koruma araçları
Belli tiplerde harici gerilmelere maruz kalabilecek teçhizat ve koruyucu sistemler gerektiğinde ilave koruma
araçları ile teçhiz edilmelidir.
Teçhizat, patlamaya karşı korumayı olumsuz yönde etkilemeden, ilgili gerilmelere dayanmalıdır.
1.2.6. Emniyet deliği
Teçhizat ve koruyucu sistemler patlamaya karşı korumanın bir parçasını oluşturan bir muhafaza veya kilitli bir
konteynır içinde ise, bu muhafaza veya konteynır sadece özel bir araç veya uygun koruma tedbirleri ile
açılabilmelidir.
1.2.7. Diğer tehlikelere karşı koruma
Teçhizat ve koruyucu sistemler:
(a) Fiziksel yaralanma veya doğrudan ya da dolaylı temas yoluyla ortaya çıkabilecek diğer zararları önleyecek,
(b) Erişilebilen parçalarda tehlikeye yol açabilecek yüzey sıcaklıklarının veya radyasyonun oluşmamasını
sağlayacak,
(c) Tecrübe ile ortaya çıkan elektriksel olmayan tehlikeleri ortadan kaldıracak,
(d) Öngörülebilen aşırı yük şartlarının tehlikeli durumlara yol açmamasını sağlayacak,
şekilde tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
Teçhizat ve koruyucu sistemler için, bu paragrafta belirtilen riskler tamamen veya kısmen Avrupa Birliği
Direktiflerine dayanan diğer yönetmeliklerin kapsamında olması halinde, bu özel yönetmeliklerin böyle teçhizat
ve koruyucu sistemler ve böyle riskler üzerine uygulandığı takdirde bu Yönetmelik uygulanmaz veya
uygulanması sona erer.
1.2.8. Teçhizatın aşırı yüklenmesi
Teçhizatın tehlikeli bir şekilde aşırı yüklenmesi, aşırı akım kesicileri, sıcaklık sınırlayıcıları, diferansiyel basınç
anahtarları, debimetreler, zaman röleleri, aşırı hız monitörleri ve/veya benzer tipte izleme cihazları gibi
bütünleşmiş ölçüm, regülasyon ve kumanda cihazları ile tasarım aşamasında önlenmelidir.
1.2.9. Aleve dayanıklı muhafaza sistemleri
Bir muhafazanın içine patlayıcı bir ortamı oluşturabilecek parçalar yerleştirilmesi halinde muhafazanın, patlayıcı
bir karışımın dahili olarak patlaması sırasında oluşan basınca dayanmasını sağlayacak, muhafazayı çevreleyen
patlayıcı ortama patlamanın sirayetini önleyecek tedbirler alınmalıdır.
1.3. Muhtemel tutuşma kaynakları
1.3.1. Farklı tutuşma kaynaklarından ortaya çıkan tehlikeler:
Kıvılcım, alev, elektrik arkı, yüksek yüzey sıcaklıkları, akustik enerji, optik radyasyon, elektromanyetik dalga ve
diğer tutuşma kaynakları gibi muhtemel tutuşma kaynakları oluşmamalıdır.
1.3.2. Statik elektrikten kaynaklanan tehlikeler:
Tehlikeli deşarjlarda ortaya çıkarabilecek elektrostatik yükler uygun tedbirlerle önlenmelidir.
1.3.3. Endüksiyon elektriği ve kaçak akımlardan kaynaklanan tehlikeler:
İletken teçhizat parçalarında, tutuşma yaratabilecek örneğin tehlikeli korozyona, yüzeylerin aşırı ısınmasına
veya kıvılcımlara yol açabilecek endüksiyon elektriği ve kaçak akımlar önlenmelidir.
1.3.4. Aşırı ısınmadan kaynaklanan tehlikeler:
Örneğin, dönerken veya yabancı madde girmesiyle birbiri ile temas halindeki malzeme veya parçalar arasındaki
sürtünme veya çarpmadan kaynaklanan aşırı ısınma mümkünse tasarım aşamasında önlenmelidir.
1.3.5. Basınç dengeleme işlemlerinden kaynaklanan tehlikeler: Teçhizat ve koruyucu sistemler, kendilerinden kaynaklanan basınç dengelemeleri tutuşmaya yol açabilecek şok
dalgaları veya baskılar oluşturmayacak şekilde tasarlanmalı veya bütünleşmiş ölçü, kumanda ve regülâsyon
cihazları ile teçhiz edilmelidir.
1.4. Dış etkilerden kaynaklanan tehlikeler
1.4.1. Teçhizat ve koruyucu sistemler, imalatçı tarafından belirlenen çalışma şartları sınırları dikkate alınarak,
kendilerinden beklenen fonksiyonu değişen çevre şartlarında ve yabancı dış gerilimlerde, nem, titreşim,
kirlenme ve diğer dış etkiler mevcutken dahi tamamen emniyetli olarak yerine getirebilecek şekilde
tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
1.4.2. Kullanılan teçhizat parçaları, tasarlanan mekanik ve ısıl gerilmelere uygun olmalı ve mevcut veya
öngörülebilen girişken maddelerin etkilerine dayanabilmelidir.
1.5. Emniyetle ilgili cihazlar hususunda gerekler
1.5.1. Emniyet cihazları çalışma için gerekli herhangi bir ölçü ve/veya kumanda cihazlarından bağımsız olarak
çalışmalıdır.
Mümkün olduğunca, bir emniyet cihazının arızalandığı, tehlikeli bir durumun ortaya çıkma ihtimalinin çok düşük
olmasını sağlayacak uygun teknik araçlarla yeterince hızlı bir şekilde tespit edilmelidir.
Arızaya karşı emniyetli olma ilkesi genel olarak uygulanır.
Emniyetle ilgili anahtarlama genel olarak, ilgili kumanda devrelerini, ara bir yazılım komutu olmadan, doğrudan
çalıştırmalıdır.
1.5.2. Bir emniyet cihazının arızalanması halinde, teçhizat ve/veya koruyucu sistemler mümkünse emniyete
alınmalıdır.
1.5.3. Emniyet cihazlarının acil durdurma kumandaları mümkünse, sıfırlama kilitleri ile teçhiz edilmelidir. Yeni
bir başlatma komutu, normal çalışmada yalnızca, sıfırlama kilitleri sıfırlandıktan sonra devreye girebilir.
1.5.4. Kumanda ve ekran üniteleri:
Kumanda ve ekran üniteleri kullanıldığında, bunlar, patlama tehlikesi konusunda mümkün olan en üst seviyede
çalışma emniyeti sağlamak için ergonomi ilkelerine uygun olarak tasarlanmalıdır.
1.5.5. Patlamaya karşı korumaya ait ölçme işlevine sahip cihazlarla ilgili gerekler:
Patlayıcı ortamlarda kullanılan teçhizat ile ilgili olduğu kadarıyla, ölçme işlevine sahip cihazlar öngörülen çalışma
şartları ve özel kullanım gereklerine dayanabilecek şekilde tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
1.5.6. Gerektiğinde, ölçme işlevine sahip cihazların gösterge değerinin doğruluğu ve hizmete uygunluğu kontrol
edilebilmelidir.
1.5.7. Ölçme işlevine sahip cihazların tasarımı özellikle tesisatın çalışma şartları ve ölçme sistemindeki olası
sapmalar dikkate alınarak, alarm eşiği, kaydedilecek ortamların patlama ve/veya tutuşma sınırlarının yeterince
dışında kalmasını sağlayan bir emniyet faktörü içermelidir.
1.5.8. Yazılımdan kaynaklanan tehlikeler
Yazılım kontrollü teçhizatın, koruyucu sistemlerin ve emniyet cihazlarının tasarımında, programdaki hatalardan
kaynaklanan tehlikelere özel bir dikkat gösterilmelidir.
1.6. Sistemle ilgili emniyet gereklerinin dahil edilmesi
1.6.1. Emniyeti azaltmaması kaydıyla, istenen çalışma şartlarından sapma gösteren otomatik işlemler içinde yer
alan teçhizat ve koruyucu sistemleri durdurmak için manüel durdurma mümkün olmalıdır.
1.6.2. Acil durumda sistemi çalıştığı zaman biriken enerji mümkün olduğunca hızlı ve emniyetli bir şekilde
dağıtılmalı veya bundan böyle tehlike oluşturmayacak şekilde izole edilmelidir.
Bu, elektrokimyasal olarak depolanan enerji için geçerli değildir.
1.6.3. Enerji kesilmesinden kaynaklanan tehlikeler
Teçhizat ve koruyucu sistemlerin, enerji kesilmesi durumunda ilave tehlikeler yayması halinde bu tehlikeler
tesisatın geri kalan bölümünden bağımsız olarak emniyetli çalışma durumunda tutulabilmelidir.
1.6.4. Bağlantılardan kaynaklanan tehlikeler
Teçhizat ve koruyucu sistemlerde uygun kablo ve tesisat girişleri bulunmalıdır.
Teçhizat ve koruyucu sistemler diğer teçhizat ve koruyucu sistemlerle birlikte kullanılacağı zaman ara yüz
emniyetli olmalıdır.
1.6.5. Uyarı cihazlarının teçhizatın parçaları olarak yerleştirilmesi
Teçhizat veya koruyucu sistemlerde patlayıcı ortamların oluşmasını izlemek için uyarı cihazları bulunması
halinde, bunların uygun yerlere konmasını sağlayacak gerekli talimatlar verilmelidir.
2. TEÇHİZATLA İLGİLİ İLAVE GEREKLER
2.0. I. Grup Teçhizatın M kategorisindeki teçhizatla ilgili gerekler
2.0.1. I. Grup Teçhizatın M1 kategorisindeki teçhizatla ilgili gerekler
2.0.1.1. Teçhizat, tutuşma kaynakları teçhizatla ilgili nadiren gerçekleşen olaylarda bile aktif hale geçmeyecek
şekilde tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
Teçhizat, aşağıdaki koruma araçları ile teçhiz edilmelidir:
- Bir koruma aracının arızalanması halinde en azından bağımsız ikinci bir araç gerekli koruma seviyesini sağlar,
veya
- Birbirinden bağımsız olarak iki arıza çıkması halinde gerekli koruma seviyesi sağlanır.
Gerektiğinde bu teçhizat özel ilave koruma araçları ile teçhiz edilmelidir.
Mevcut bir patlayıcı ortam çalışır durumda kalmalıdır.
2.0.1.2. Gerektiğinde teçhizat, içine toz girmeyecek şekilde imal edilmelidir.
2.0.1.3. Asılı tozların tutuşmasını önlemek için, teçhizat parçalarının yüzey sıcaklıkları öngörülebilen hava/toz
karışımlarının tutuşma sıcaklığının yeterince altında tutulmalıdır.
2.0.1.4. Teçhizat, açılması tutuşma kaynağı olabilen teçhizat parçalarının yalnızca aktif olmayan veya yapısal
olarak emniyetli şartlar altında iken açılacak şekilde tasarlanmalıdır. Teçhizatı devre dışı bırakmak mümkün
değilse, imalatçı teçhizatın açılan bölümüne bir uyarı etiketi iliştirmelidir.
Gerekirse, teçhizatta uygun ek kilit sistemleri bulunmalıdır.
2.0.2. I. Grup Teçhizatın M2 kategorisindeki teçhizata uygulanabilen gerekler
2.0.2.1. Teçhizatta tutuşma kaynaklarının normal çalışma esnasında özellikle kaba muamele ve değişen çevre
şartlarından kaynaklanan daha ağır çalışma şartları altında bile harekete geçmemesini sağlayan koruma
araçlarıyla teçhiz edilmelidir.
Teçhizatın bir patlayıcı ortam olduğu takdirde enerjisinin kesilmesi amaçlanır.
2.0.2.2. Teçhizat, açılması tutuşma kaynağı olabilen teçhizat parçalarının yalnızca aktif olmayan şartlar altında
veya uygun kilitleme sistemleri vasıtasıyla açılacak şekilde tasarlanmalıdır. Teçhizatı devre dışı bırakmak
mümkün değilse, imalatçı teçhizatın açılan bölümüne bir uyarı etiketi iliştirmelidir.
2.0.2.3. Tozdan kaynaklanan patlama tehlikeleri konusunda, M1 kategorisine uygulanabilen gerekler
uygulanmalıdır.
2.1. II. Grup Teçhizatın 1 kategorisindeki teçhizata uygulanabilen gerekler
2.1.1. Gaz, buhar veya sisin sebep olduğu patlayıcı ortamlar
2.1.1.1. Teçhizat, tutuşma kaynakları teçhizat ile ilgili nadir olaylarda bile harekete geçmeyecek şekilde
tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
Teçhizat aşağıdaki koruma araçları ile teçhiz edilmelidir:
- Bir koruma aracının arızalanması halinde en azından bağımsız ikinci bir araç gerekli koruma seviyesini sağlar
veya
- Birbirinden bağımsız olarak iki arıza çıkması halinde gerekli koruma seviyesi sağlanır.
2.1.1.2. Isınabilecek yüzeylere sahip teçhizat için en kararsız durumlarda dahi belirtilen maksimum yüzey
sıcaklığının aşılmamasını sağlayacak tedbirler alınmalıdır
Isınmadan ve kimyasal reaksiyonlardan kaynaklanan sıcaklık yükselmeleri de dikkate alınmalıdır.
2.1.1.3. Teçhizat, açılması tutuşma kaynağı olabilen teçhizat parçaları yalnızca aktif değilken veya yapısal olarak
emniyetli şartlar altında iken açılabilecek şekilde tasarlanmalıdır. Teçhizatı devre dışı bırakmak mümkün değilse,
imalatçı teçhizatın açılan bölümüne bir uyarı etiketi iliştirmelidir.
Gerekirse, teçhizat uygun ek kilit sistemleri ile teçhiz edilmelidir.
2.1.2. Hava/toz karışımlarının sebep olduğu patlayıcı ortamlar
2.1.2.1. Teçhizat, hava/toz karışımları, teçhizatla ilgili nadir olaylarda bile tutuşmayacak şekilde tasarlanmalı ve
imal edilmelidir.
Teçhizat aşağıdaki koruma araçları ile teçhiz edilmelidir:
- Bir koruma aracının arızalanması halinde en azından bağımsız ikinci bir araç gerekli koruma seviyesini sağlar
veya
- Birbirinden bağımsız olarak iki arıza çıkması halinde gerekli koruma seviyesi sağlanır.
2.1.2.2. Gerektiğinde teçhizat, tozun yalnızca özel olarak belirlenen noktalardan teçhizata girip çıkabileceği
şekilde tasarlanmalıdır.
Bu şartı, kablo delikleri ve bağlantı parçaları da sağlamalıdır.
2.1.2.3. Asılı tozların tutuşmasını önlemek için, teçhizat parçalarının yüzey sıcaklıkları öngörülen hava/toz
karışımlarının tutuşma sıcaklığının oldukça altında tutulmalıdır.
2.1.2.4. Teçhizat parçalarının emniyetli bir şekilde açılması konusunda bu Ekin 2.1.1.3 numaralı paragrafının
gerekleri uygulanır.
2.2. II. Grup Teçhizatın 2 kategorisi için gerekler
2.2.1. Gaz, buhar veya sisin sebep olduğu patlayıcı ortamlar
2.2.1.1. Teçhizat, sıkça ortaya çıkan bozukluklar ve teçhizat işletme arızalarında bile, normal olarak dikkate
alınması gereken tutuşma kaynaklarının meydana gelmesini önleyecek şekilde tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
2.2.1.2. Teçhizat parçaları, imalatçı tarafından öngörülen normal olmayan durumlardan kaynaklanan
tehlikelerde bile, belirtilen yüzey sıcaklıkları aşılmayacak şekilde tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
2.2.1.3. Teçhizat, açılması tutuşma kaynağı olabilen teçhizat parçalarının yalnızca aktif olmayan şartlar altında
veya uygun kilitleme sistemleri vasıtasıyla açılacak şekilde tasarlanmalıdır. Teçhizatı devre dışı bırakmak
mümkün değilse, imalatçı teçhizatın açılan bölümlerine bir uyarı etiketi iliştirmelidir.
2.2.2. Hava/toz karışımlarının sebep olduğu patlayıcı ortamlar
2.2.2.1. Teçhizat, sıkça oluşan bozulmalar veya normal olarak dikkate alınması gereken teçhizat arızalarında
dahi hava/toz karışımlarının tutuşması engellenecek şekilde tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
2.2.2.2. Yüzey sıcaklıkları konusunda bu Ekin 2.1.2. 3 numaralı paragrafının gerekleri uygulanır
2.2.2.3. Toza karşı koruma konusunda bu Ekin 2.1.2. 2 numaralı paragrafının gerekleri uygulanır
2.2.2.4. Teçhizat parçalarının emniyetli bir şekilde açılması konusunda bu Ekin 2.2.1.3 numaralı paragrafının
gerekleri uygulanır
2.3. II. Grup Teçhizatın, 3 kategorisindeki teçhizata uygulanabilen gerekler
2.3.1. Gaz, buhar veya sisin sebep olduğu patlayıcı ortamlar
2.3.1.1. Teçhizat, normal çalışma sırasında ortaya çıkabilecek öngörülebilen tutuşma kaynaklarını önleyecek
şekilde tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
2.3.1.2. Yüzey sıcaklıkları amaçlanan çalışma şartlarında belirtilen maksimum yüzey sıcaklıklarını aşmamalıdır.
İstisnai durumlardaki yüksek sıcaklıklara yalnızca imalatçının özel ilave koruyucu tedbirler belirlemesi halinde
izin verilebilir.
2.3.2. Hava/toz karışımlarının sebep olduğu patlayıcı ortamlar
2.3.2.1. Hava/toz karışımları, normal çalışma sırasında öngörülen tutuşma kaynakları tarafından
tutuşturulamayacak şekilde tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
2.3.2.2. Yüzey sıcaklıkları konusunda bu Ekin 2.1.2. 3 numaralı paragrafının gerekleri uygulanır
2.3.2.3. Teçhizat, kablo girişleri ve bağlantı parçaları dâhil, toz, tane boyutunu dikkate alarak, hava ile patlayıcı
karışım oluşturmayacak ve teçhizat içinde tehlikeli birikimler oluşturmayacak şekilde imal edilmelidir.
3. KORUYUCU SİSTEMLERLE İLGİLİ İLAVE GEREKLER
3.0. Genel Gerekler
3.0.1. Koruyucu sistemler, patlama etkilerini yeterli emniyet seviyesine indirecek şekilde boyutlandırılmalıdır.
3.0.2. Koruyucu sistemler, patlamaların tehlikeli zincirleme reaksiyonlardan veya sıçramalardan yayılmasını
önleyecek şekilde veya yeni başlamış patlamalar ateşleyici haline gelmeyecek şekilde tasarlanmalıdır.
3.0.3. Enerji kesilmesi durumunda koruyucu sistemler tehlikeli durumu engellemeye yetecek süreyle
çalışabilecek kapasitelerini muhafaza etmelidir.
3.0.4. Koruyucu sistemler dış müdahaleler nedeniyle arızalanmamalıdır.
3.1. Planlama ve tasarım
3.1.1. Malzemelerin özellikleri
Malzemelerin özellikleri konusunda planlama aşamasında dikkate alınacak maksimum basınç ve sıcaklık, uç
çalışma şartları altında oluşan bir patlama sırasında beklenen basınç ve alevin tahmin edilen ısıtma etkisidir.
3.1.2. Patlamalara mukavemet gösterecek veya bastıracak şekilde tasarlanmış koruyucu sistemler, üretilen şok
dalgalarına, sistem bütünlüğünü kaybetmeden dayanabilmelidir.
3.1.3. Koruyucu sistemlere bağlı aksesuarlar beklenen maksimum patlama basıncına, çalışma kapasitelerini
kaybetmeden dayanabilmelidir.
3.1.4. Çevre teçhizatındaki ve bağlı olan boru tesisatındaki basınçların yol açtığı reaksiyonlar koruyucu
sistemlerin planlama ve tasarımında dikkate alınmalıdır.
3.1.5. Basınç tahliye sistemleri:
Koruyucu sistemler üzerindeki gerilmelerin yapısal mukavemetini aşma ihtimali varsa, tasarımda çevredeki
insanları tehlikeye düşürmeyecek uygun basınç tahliye tertibatları için gerekli önlemler alınmalıdır.
3.1.6. Patlamayı bastırma sistemleri
Patlamayı bastırma sistemleri, maksimum basınç artış oranı ve maksimum patlama basıncı gerektiği şekilde
dikkate alınarak, bir olay vukuunda yeni başlamış bir patlamaya mümkün olan en erken aşamada tepki verecek
ve en etkili şekilde durduracak şekilde planlanmalı ve tasarlanmalıdır.
3.1.7. Patlama dekuplaj sistemleri
Yeni başlamış patlamalarda, teçhizatın bağlantısını uygun tertibatlarla mümkün olan en hızlı şekilde kesmek için
düşünülmüş dekuplaj sistemleri iç tutuşmanın iletilmesine karşı sağlam kalacak ve çalışma şartları altında
mekanik mukavemetini koruyacak şekilde planlanmalı ve tasarlanmalıdır.
3.1.8. Koruyucu sistemler, emniyetli çalışmayan teçhizat parçalara malzeme beslemesinin ve enerji girişinin
kesilmesi ve bu parçaların durdurulması için uygun bir alarm eşiğine sahip bir devreye entegre edilebilmelidir.
Ek III
AT TİP İNCELEMESİ MODÜLÜ
1. Bu modül, bir Onaylanmış Kuruluşun üretimin tanıtıcı bir numunesinin bu Yönetmeliğin uygulanabilen ilgili
hükümlerini karşıladığını tahkik ve tasdik etmek için izlediği prosedürün bir bölümünü açıklar.
2. AT tip incelemesi için müracaat imalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilci tarafından seçilen
Onaylanmış Kuruluşa yapılır.
Başvuruda aşağıdakiler bulunmalıdır:
İmalatçının adı ve adresi ile müracaat Türkiye’de yerleşik yetkili temsilci tarafından yapılmışsa, ayrıca onun adı
ve adresi,
- Aynı müracaatın başka herhangi bir Onaylanmış Kuruluşa yapılmadığına dair yazılı bir beyan,
- Bu Ekin madde 3’de belirtilen teknik dosya.
Başvuru sahibi, başvuru konusu üretimi temsil eden ve bundan böyle “tip” olarak anılacak olan bir numuneyi
Onaylanmış Kuruluşa verir. Onaylanmış Kuruluş, test programını gerçekleştirmek için gerekirse başka
numuneler de isteyebilir.
3. Teknik dosya, ürünün bu Yönetmeliğin gereklerine uygunluğunu ortaya koyacak şekilde hazırlanır. Teknik
dosya, uygunluk değerlendirmesinin amacı bakımından gerekli olduğu kadarıyla ürünün tasarımı, üretimi ve
çalışmasına ilişkin bilgileri ve aşağıdaki hususları kapsar:
- Genel bir tip açıklaması,
- Parçaların, aksamların, devrelerin, vs. tasarım ve imalat resimleri ile yerleşim planları,
- Söz konusu resim ve yerleşim planları ile ürünün çalışmasının anlaşılması için gerekli tarif ve açıklamalar,
- Tamamen veya kısmen uygulanan, bu yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen standartların bir listesi ve söz
konusu standartların uygulanmadığı durumlarda bu Yönetmeliğin temel gereklerini karşılamak için kullanılan
çözümlerin açıklamaları,
- Yapılan tasarım hesaplarının, gerçekleştirilen incelemelerin vs. sonuçları,
- Test raporları.
4. Onaylanmış Kuruluş;
4.1. Teknik dosyayı inceler, tipin teknik belgelere uygun olarak imal edildiğini kontrol eder ve bu Yönetmeliğin 6
ncı maddesinde belirtilen standartların ilgili hükümlerine göre tasarlanmış olan öğeleri ve bu standartların ilgili
hükümleri uygulanmadan tasarlanmış olan parçaları tespit eder.
4.2. Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen standartların uygulanmadığı durumlarda, imalatçı tarafından
benimsenen çözümlerin bu Yönetmeliğin temel gereklerini karşılayıp karşılamadığını kontrol etmek için uygun
incelemeleri ve gerekli testleri yapar veya yaptırır.
4.3. İmalatçı ilgili standartları uygulamaya karar verdiği zaman, bunların gerçekten uygulanıp uygulanmadığını
kontrol etmek için uygun inceleme ve gerekli testleri yapar veya yaptırır.
4.4. Müracaat sahibi ile birlikte, incelemelerin ve gerekli testlerin nerede yapılacağına karar verir.
5. Tipin bu Yönetmeliğin hükümlerini karşılaması halinde, Onaylanmış Kuruluş başvuru sahibine bir AT tip
inceleme belgesi verir. Bu belgede imalatçının adı ve adresi, inceleme sonuçları ve onaylanmış tipin
tanımlanmasına ait gerekli bilgiler bulunur.
Teknik dosyanın önemli bölümlerinin bir listesi AT Tip İnceleme Belgesine eklenecek ve bir nüshası onaylanmış
kuruluş tarafından muhafaza edilir.
İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisine AT Tip İnceleme Belgesinin verilmesinin reddedilmesi
halinde, Onaylanmış Kuruluş bu şekildeki ret için ayrıntılı gerekçeyi sağlayacaktır. İtiraz işlemi için gerekli önlem
alınır.
6. Başvuru sahibi, AT tip inceleme belgesi ile ilgili teknik belgeleri muhafaza eden Onaylanmış Kuruluşa
onaylanmış teçhizat veya koruyucu sistemlerdeki tüm değişiklikleri bildirir ve bu değişiklikler, ürünün temel
gereklere uygunluğunu veya öngörülen kullanım şartlarını etkileyebilecek yapıda ise ayrıca onaylanması gerekir.
Bu ilave onay, orijinal AT Tip İnceleme Belgesine ek şeklinde verilir.
7. Her bir Onaylanmış Kuruluş verdiği AT Tip İnceleme Belgesine ve ek onaylar ile bunların geri çekilmesine
ilişkin yaptığı işlemler hakkında diğer onaylanmış kuruluşları bilgilendirir.
8. Diğer onaylanmış kuruluşlar, AT tip inceleme belgelerinin ve/veya ilavelerinin kopyalarını temin edebilirler.
Belgelerin ekleri diğer onaylanmış kuruluşların kullanımına açık tutulur.
9. İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi teknik belgelerle birlikte AT tip inceleme belgelerinin ve
ilavelerinin kopyalarını en son teçhizat veya koruyucu sistemlerin imal edildiği tarihten sonra en az 10 yıl
muhafaza eder.
İmalatçının veya yetkili temsilcisinin Türkiye’de yerleşik bulunmaması halinde, teknik belgeleri muhafaza etme
yükümlülüğü ürünü piyasaya arz eden kişiye aittir.
Ek IV
ÜRETİM KALİTE GÜVENCESİ MODÜLÜ
1. Bu modül, bu Ekin 2 numaralı paragrafında belirtilen yükümlülükleri yerine getiren imalatçının söz konusu
ürünün AT tip inceleme belgesinde belirtilen tipe uygun olmasını ve bu Yönetmeliğin ilgili şartlarını yerine
getirmesini sağlamak ve bunu beyan etmek için izlediği prosedürü açıklar. İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik
yetkili temsilcisi teçhizatın her bir parçasına CE uygunluk işaretini iliştirir ve bir uygunluk beyanı düzenler. CE
uygunluk işaretinin yanında bu Ekin 4 numaralı paragrafında belirtilen, AT izlemesinden sorumlu Onaylanmış
Kuruluşun tanıtım numarası bulunur.
2. İmalatçı, bu Ekin 3 numaralı paragrafında belirtildiği gibi, üretim, son teçhizat muayenesi ve testi için
onaylanmış bir kalite sistemi uygulayacak ve bu Ekin 4 numaralı paragrafında belirtilen izlemeye tabi olur.
3. Kalite Sistemi
3.1. İmalatçı, söz konusu teçhizat için, seçtiği bir Onaylanmış Kuruluşa kalite sisteminin değerlendirilmesi için
başvuruda bulunmalıdır.
Başvuruda aşağıdakiler bulunur:
- Öngörülen ürün kategorisi hakkında ilgili tüm bilgiler,
- Kalite sistemi ile ilgili belgeler,
- Onaylanmış tip hakkında teknik belgeler ve AT tip inceleme belgesinin bir kopyası.
3.2. Kalite sistemi teçhizatın AT tip inceleme belgesinde belirtilen tipe ve teçhizata uygulanacak olan
Yönetmeliğin gereklerine uygunluğunu sağlar.
İmalatçı tarafından belirlenen tüm öğeler, şartlar ve hükümler, yazılı olarak politika, prosedür ve talimatlar
sistematik ve sıralı bir şekilde belgelenir. Kalite sistem belgeleri kalite programlarının, planlarının el kitaplarının
ve kayıtlarının tutarlı bir şekilde yorumlanmasını sağlamalıdır.
Kalite sistem belgeleri özellikle, teçhizat kalitesi hususunda, kalite hedefleri ve organizasyon yapısı, yönetim
kademesinin ürün kalitesi konusundaki yetki ve sorumlulukları hakkında yeterli açıklamayı içermelidir,
- İmalat, kalite kontrol ve kalite güvence teknikleri, kullanılacak üretim biçimi ve sistematik faaliyetler,
- İmalattan önce, imalat sırasında ve imalattan sonra yapılacak incelemeler ve testler, bunların ne sıklıkta
yapılacağı,
- Muayene raporları ve test verileri, kalibrasyon verileri, ilgili personelin vasıfları ile ilgili raporlar gibi kalite
kayıtları,
- Gerekli teçhizat kalitesine ulaşma ve kalite sisteminin etkili çalışmasını izleme araçları.
3.3. Onaylanmış Kuruluş kalite sisteminin bu Ekin 3.2 numaralı paragrafında belirtilen şartları sağlayıp
sağlamadığını değerlendirecektir. Onaylanmış Kuruluş ilgili uyumlaştırılmış standartları uygulayan kalite
sistemlerinin bu şartlara uygun olduğunu kabul edecektir. Denetim ekibinde ilgili teçhizat teknolojisinin
değerlendirilmesinde deneyimli en az bir üye bulunacaktır. Değerlendirme işlemi imalatçının tesislerinin
denetim amacıyla ziyaret edilmesini kapsar. Karar imalatçıya bildirilir. Bildirimde, inceleme sonuçları ve
gerekçeli değerlendirme kararı bulunur.
3.4. İmalatçı onaylanan kalite sisteminden kaynaklanan yükümlülükleri yerine getirmeyi ve sistemi yeterli ve
verimli tutmayı taahhüt eder.
İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi kalite sistemini onaylayan Onaylanmış Kuruluşa kalite
sisteminde düşünülen herhangi bir geliştirmeyi bildirir.
Onaylanmış Kuruluş öngörülen değişiklikleri değerlendirir ve değiştirilen kalite sisteminin bu Ekin 3.2 numaralı
paragrafında belirtilen şartları karşılayıp karşılamadığına veya tekrar değerlendirme gerekip gerekmediğine
karar verir.
Onaylanmış Kuruluş kararını imalatçıya bildirir. Bildirimde, inceleme sonuçları ve gerekçeli değerlendirme kararı
bulunur.
4. Onaylanmış Kuruluşun sorumluluğunda gözetim
4.1. Gözetimin amacı imalatçının onaylanmış kalite sisteminden kaynaklanan yükümlülükleri yerine getirmesini
sağlamaktır.
4.2. İmalatçı denetim amacıyla Onaylanmış Kuruluşun imalat, muayene, test ve depolama tesislerine girmesine
izin verecek ve gerekli tüm bilgileri ve özellikle de muayene raporları ve test bilgileri, kalibrasyon verileri, ilgili
personelin vasıfları ile ilgili raporlar gibi kalite kayıtlarından oluşan kalite sistem belgelerini verir.
4.3. Onaylanmış Kuruluş imalatçının kalite sistemini muhafaza etmesini ve uygulamasını sağlamak için periyodik
denetimler yapacak ve denetim raporunu imalatçıya verir.
4.4. Ayrıca, Onaylanmış Kuruluş imalatçıya beklenmedik ziyaretler düzenleyebilir. Bu ziyaretlerde Onaylanmış
Kuruluş gerekirse, kalite sisteminin düzgün işleyip işlemediğini kontrol etmek için testler yapabilir veya
yaptırabilir. Onaylanmış Kuruluş imalatçıya ziyaret raporu ve herhangi bir test yapılmış ise test raporunu verir.
5. İmalatçı en son teçhizat parçası imal edildikten sonra en az 10 yıl süreyle aşağıdakileri ulusal makamların
denetimine açık tutar:
- Bu Ekin 3.1 numaralı paragrafında ikinci fıkranın ikinci satırında belirtilen belgeler,
- Bu Ekin 3.4 numaralı paragrafında ikinci fıkrasında belirtilen geliştirme,
- Bu Ekin 3.4 numaralı paragrafında son fıkrasında, bu Ekin 4.3 ve 4.4 numaralı paragraflarında belirtilen,
Onaylanmış Kuruluşun verdiği karar ve raporlar.
6. Her bir Onaylanmış Kuruluş verilen veya geri alınan kalite sistem onayları ile ilgili bilgileri diğer Onaylanmış
Kuruluşlara gönderir.
Ek V
ÜRÜN DOĞRULAMA MODÜLÜ
1. Bu modül bir imalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisinin bu Ekin 3 numaralı paragrafının
hükümlerine tabi teçhizatın AT tip inceleme belgesinde belirtilen tipe uygun olduğunu ve Yönetmeliğin ilgili
gereklerini yerine getirdiğini kontrol etmek için izlediği prosedürü açıklar.
2. İmalatçı, imalat işleminin teçhizatın AT tip inceleme belgesinde belirtilen tipe ve Yönetmeliğin ilgili şartlarına
uygun olmasını sağlamak için gerekli tüm tedbirleri alır. İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, CE
uygunluk işaretini her bir teçhizat parçasına iliştirir ve bir uygunluk beyanı düzenler.
3. Onaylanmış Kuruluş, bu Ekin 4 numaralı paragrafında belirtildiği şekilde her bir ürünü test ve muayene
ederek bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinde belirtilen teçhizatın, koruyucu sistemin veya cihazın Yönetmeliğin
ilgili gereklerine uygunluğunu kontrol etmek için uygun incelemeleri ve testleri yapar.
İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, uygunluk beyanının bir kopyasını en son teçhizat parçası imal
edildikten sonra en az 10 yıl süreyle muhafaza eder.
4. Her bir teçhizat parçasının incelenmesi ve test yoluyla doğrulanması
4.1. AT tip inceleme belgesinde belirtilen tipe ve bu Yönetmeliğin ilgili gereklerine uygunluğunu doğrulamak
için, tüm teçhizat teker teker incelenecek ve bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen ilgili standart(lar)da
yer alan uygun testler veya eşdeğer testler yapılır.
4.2. Onaylanmış Kuruluş, her bir onaylanmış teçhizat parçasına tanıtım numarasını iliştirecek veya iliştirilmesini
sağlayacak ve yapılan testlere uygunluk belgesi düzenler.
4.3. İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, Onaylanmış Kuruluşun düzenlediği uygunluk belgesi talep
edildiğinde verebilmeyi sağlar. Ek VI
TİPE UYGUNLUK MODÜLÜ
1. Bu modül, prosedürün; imalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisinin söz konusu teçhizatın AT tip
inceleme belgesinde belirtilen tipe uygun olmasını ve Yönetmeliğin ilgili şartlarını karşılamasını sağlamak ve
bunu beyan etmek için izlediği bölümünü açıklar. İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, CE uygunluk
işaretini her bir teçhizat parçasına iliştirir ve yazılı bir uygunluk beyanı düzenler.
2. İmalatçı, imalat işleminin imal edilen teçhizatın AT tip inceleme belgesinde belirtilen tipe ve bu Yönetmeliğin
ilgili gereklerine uygunluğunu sağlaması için gerekli tüm tedbirleri alır.
3. İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi uygunluk bildiriminin bir kopyasını en son teçhizat parçası
imal edildikten sonra en az 10 yıl süreyle muhafaza eder. Ne imalatçının ne de yetkili temsilcisinin Türkiye’de
yerleşik olmaması durumunda, teknik belgeleri muhafaza etme yükümlülüğü teçhizat veya koruyucu sistemleri
piyasaya arz eden kişiye aittir.
İmal edilen her bir teçhizat parçası için, ürünün patlamaya karşı koruma yönleri ile ilgili testler imalatçı
tarafından veya onun adına yapılır. Testler, imalatçının seçtiği bir Onaylanmış Kuruluşun sorumluluğunda
yapılır.
İmalatçı, Onaylanmış Kuruluşun sorumluluğunda, imalat işlemi sırasında Onaylanmış Kuruluşun tanıtım
numarasını iliştirir.
Ek VII
ÜRÜN KALİTE GÜVENCESİ MODÜLÜ
1. Bu modül, bu Ekin 2 numaralı paragrafındaki yükümlülükleri yerine getiren imalatçının teçhizatın AT tip
inceleme belgesinde belirtilen tipe uygun olmasını sağlamak ve bu uygunluğu beyan etmek için izlediği
prosedürü açıklar. İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi her bir ürüne CE uygunluk işareti iliştirir ve
bir yazılı uygunluk beyanı düzenler. CE uygunluk işareti ile birlikte bu Ekin 4 ncü maddesinde belirtilen,
gözetimden sorumlu Onaylanmış Kuruluşun tanıtım numarası da bulunur.
2. İmalatçı, bu Ekin 3 numaralı paragrafında belirtildiği şekilde, teçhizatın son muayene ve testi için onaylanmış
bir kalite sistemi uygulayacak ve bu Ekin 4 numaralı paragrafında belirtilen gözetime tabi olur.
3. Kalite sistemi
3.1. İmalatçı, seçeceği bir Onaylanmış Kuruluşa teçhizat için kalite sisteminin değerlendirilmesi başvurusunda
bulunacaktır.
Başvuruda şunlar bulunacaktır,
- Öngörülen ürün kategorisi ile ilgili tüm bilgiler,
- Kalite sistemi ile ilgili belgeler,
- Onaylanmış tip hakkında teknik belgeler ve AT tip inceleme belgesinin bir kopyası.
3.2. Yönetmeliğin ilgili gereklerine uygunluğu kontrol etmek için, kalite sistemi dâhilinde her bir teçhizat parçası
incelenerek, bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen ilgili standart(lar)da yer alan uygun testler veya
eşdeğer testler yapılacaktır. İmalatçı tarafından kabul edilen tüm öğeler, şartlar ve hükümler, yazılı olarak
politika, prosedür ve talimatlar sistematik ve sıralı bir şekilde belgelenir. Bu kalite sistem belgeleri kalite
programlarının, planlarının el kitaplarının ve kayıtlarının tutarlı bir şekilde yorumlanmasını sağlamalıdır.
Bu belgelerde özellikle aşağıdakilerin yeterli bir açıklaması bulunmalıdır:
- Kalite hedefleri ve organizasyon yapısı, yönetim kademesinin ürün kalitesi konusundaki yetki ve
sorumlulukları,
- İmalattan sonra yapılacak muayene ve testler,
- Kalite sisteminin etkili işleyişinin izlenmesine yönelik araçlar,
- Muayene raporları ve test verileri, kalibrasyon verileri, ilgili personelin vasıfları ile ilgili raporlar gibi kalite
kayıtları.
3.3. Onaylanmış Kuruluş, kalite sisteminin bu Ekin 3.2 numaralı paragrafında belirtilen şartları sağlayıp
sağlamadığını değerlendirir. Onaylanmış Kuruluş ilgili uyumlaştırılmış standartları uygulayan kalite sistemlerinin
bu şartlara uygun olduğunu kabul eder. Denetim ekibinde ilgili teçhizat teknolojisinin değerlendirilmesinde
deneyimli en az bir üye bulunur. Değerlendirme işlemi, imalatçının tesislerinin denetim amacıyla ziyaret
edilmesini kapsar. Karar imalatçıya bildirilir. Bildirimde, inceleme sonuçları ve gerekçeli değerlendirme kararı
bulunur.
3.4. İmalatçı, onaylanan kalite sisteminden kaynaklanan yükümlülükleri yerine getirmeyi ve sistemi yeterli ve
verimli tutmayı taahhüt eder.
İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, kalite sistemini onaylayan Onaylanmış Kuruluşa kalite
sisteminde düşünülen herhangi bir geliştirmeyi bildirir.
Onaylanmış Kuruluş, öngörülen değişiklikleri değerlendirir ve değiştirilen kalite sisteminin bu Ekin 3.2 numaralı
paragrafında belirtilen şartları karşılayıp karşılamadığına veya tekrar değerlendirme gerekip gerekmediğine
karar verir.
Onaylanmış Kuruluş kararını imalatçıya bildirir. Bildirimde, inceleme sonuçları ve gerekçeli değerlendirme kararı
bulunur.
4. Onaylanmış Kuruluşun sorumluluğunda gözetim
4.1. Gözetimin amacı imalatçının onaylanmış kalite sisteminden kaynaklanan yükümlülükleri yerine getirmesini
sağlamaktır.
4.2. İmalatçı, denetim amacıyla Onaylanmış Kuruluşun muayene, test ve depolama tesislerine girmesine izin
verecek ve gerekli tüm bilgileri ve özellikle de:
- Kalite sistem belgelerini,
- Teknik belgeleri,
- Muayene raporları ve test verileri, kalibrasyon verileri, ilgili personelin vasıfları ile ilgili raporlar gibi kalite
kayıtlarından oluşan bilgileri
verir.
4.3. Onaylanmış Kuruluş, imalatçının kalite sistemini muhafaza etmesini ve uygulamasını sağlamak için
periyodik denetimler yapacak ve denetim raporunu imalatçıya verir.
4.4. Ayrıca, Onaylanmış Kuruluş imalatçıya beklenmedik ziyaretler düzenleyebilir. Bu ziyaretlerde Onaylanmış
Kuruluş gerekirse, kalite sisteminin düzgün işleyip işlemediğini kontrol etmek için testler yapabilir veya
yaptırabilir. Onaylanmış Kuruluş imalatçıya ziyaret raporu ve herhangi bir test yapılmış ise test raporu verir.
5. İmalatçı, en son teçhizat parçası imal edildikten sonra en az 10 yıl süreyle aşağıdakileri ulusal makamların
denetimine açık tutar:
- Bu Ekin bu Ekin 3.1 numaralı paragrafında ikinci fıkrasının ikinci satırında belirtilen belgeler,
- Bu Ekin 3.4 numaralı paragrafında ikinci fıkrasında belirtilen geliştirme,
- Bu Ekin 3.4 numaralı paragrafında son fıkrasında, bu Ekin 4.3 ve 4.4 numaralı paragraflarında belirtilen,
Onaylanmış Kuruluşun verdiği karar ve raporlar.
6. Her bir Onaylanmış Kuruluş, verilen veya geri alınan kalite sistem onayları ile ilgili bilgileri diğer Onaylanmış
Kuruluşlara gönderir.
Ek VIII
İÇ ÜRETİM KONTROLÜ MODÜLÜ
1. Bu modül, bu Ekin 2 numaralı paragrafında belirtilen yükümlülükleri yerine getiren imalatçı veya Türkiye’de
yerleşik yetkili temsilcisi teçhizatın bu Yönetmeliğin ilgili gereklerini karşılamasını sağlamak ve bu şartları
karşıladığını bildirmek için izlediği prosedürü açıklar. İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi CE
uygunluk işaretini her bir teçhizat parçasına iliştirecek ve yazılı bir uygunluk beyanı düzenler.
2. İmalatçı, bu Ekin 3 numaralı paragrafında açıklanan teknik belgeleri düzenler ve bu belgeleri imalatçı veya
yetkili temsilcisi en son teçhizat parçası üretildikten sonra en az 10 yıl süreyle ulusal makamların denetimine
açık tutar.
Hem imalatçının, hem de yetkili temsilcisinin Türkiye’de yerleşik olmaması halinde teknik belgeleri muhafaza
etme yükümlülüğü, teçhizatı piyasaya arz eden kişiye aittir.
3. Teknik belgeler, teçhizatın Yönetmeliğin ilgili gereklerine uygunluğunu sağlamalıdır. Bu belgelerde,
değerlendirme için gerekli olduğu ölçüde ürünün tasarım, imalat ve çalışmasını kapsar. Teknik belgelerde
aşağıdakiler bulunur:
- Teçhizatın genel bir açıklaması,
- Kavramsal tasarım ve imalat çizimleri ile aksamların şemaları, kısmi montaj, devreler vs.,
- Söz konusu resim ve şemaların ve teçhizatın çalışmasının anlaşılması için gerekli tarifi ve açıklamaları,
- Kısmen veya tamamen uygulanan standartların listesi ve standartların uygulanmadığı durumlarda
Yönetmeliğin emniyet hususlarını sağlamak için uygulanan çözüm yollarının açıklaması,
- Yapılan tasarım hesaplarının, gerçekleştirilen incelemelerin vs. sonuçları;
- Test raporları.
4. İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, uygunluk beyanının bir kopyasını teknik belgelerle birlikte
muhafaza eder.
5. İmalatçı, imalat işleminin imal edilen ürünün bu Ekin 2 numaralı paragrafında belirtilen teknik belgelerle ve
Yönetmeliğin bu teçhizat ile ilgili gereklere uygun olmasının sağlanması için gerekli tüm tedbirleri alır.
Ek IX
BİRİM DOĞRULAMA MODÜLÜ
1. Bu modül imalatçının bu Ekin 2 numaralı paragrafında belirtilen belgeyi alan teçhizatın veya koruyucu
sistemin uygulandığı Yönetmeliğin gereklerine uygun olmasını sağlamak ve bu uygunluğu beyan etmek için
izlediği prosedürü açıklar. İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi teçhizat veya koruyucu sistemlere
CE uygunluk işaretini iliştirecek ve bir uygunluk beyanı düzenler.
2. Onaylanmış Kuruluş, Yönetmeliğin ilgili gereklerine uygunluğunu kontrol etmek için, her bir teçhizat veya
koruyucu sistemi inceler ve bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen ilgili standart(lar)da yer alan uygun
testleri veya bunların eşdeğeri olan testleri yapar.
Onaylanmış Kuruluş, onaylanmış teçhizat veya koruyucu sisteme kendi tanıtım numarasını iliştirir veya
iliştirilmesini sağlar ve yapılan testlerle ilgili bir uygunluk belgesi düzenler.
3. Teknik belgelerin amacı bu Yönetmeliğin gereklerine uygunluğunu değerlendirilmesini ve teçhizat veya
koruyucu sistemin tasarım, imalat ve çalışmasının anlaşılmasını sağlamaktır.
Belgelerde aşağıdakiler bulunur:
- Ürünün genel bir açıklaması,
- Kavramsal tasarım ve imalat çizimleri ile aksamların montaj şemaları, kısmi montajlar, devreler, vs., - Söz konusu çizimler ve montaj şemaları ile teçhizat veya koruyucu sistemin çalışmasının anlaşılması için gerekli
tarifler ve açıklamalar,
- Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen, kısmen veya tamamen uygulanan standartların listesi ve 6 ncı
maddede belirtilen standartların uygulanmadığı durumlarda Yönetmeliğin temel gereklerini sağlamak için
uygulanan çözüm yollarının açıklaması,
- Yapılan tasarım hesaplarının, gerçekleştirilen incelemelerin vs. sonuçları,
- Test raporları.
Ek X
CE UYGUNLUK İŞARETİ
A. CE uygunluk işareti aşağıdaki şekilde yer alan CE harflerinden oluşur:
İşaretin küçültülmesi ya da büyütülmesi halinde, yukarıdaki ölçekli resimde verilen oranlara uyulmalıdır.
CE uygunluk işaretinin çeşitli bileşenleri 5 mm’den az olmamak üzere hemen hemen aynı düşey boyutta
olmalıdır.
Küçük ölçekli teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazlar için bu asgari boyuttan vazgeçilebilir.
B. AT uygunluk beyanı içeriği.
AT uygunluk beyanında aşağıdakiler bulunmalıdır:
- İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisinin adı veya tanıtıcı işareti ve adresi,
- Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen teçhizat, koruyucu sistem veya cihazın açıklaması,
- Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen teçhizat, koruyucu sistem veya cihazın yerine
getirdiği ilgili tüm hükümler,
- Uygun olduğunda, Onaylanmış Kuruluşun adı, tanıtım numarası ve adresi ile AT tip inceleme belgesinin
numarası,
- Uygun olduğunda, uyumlaştırılmış standartlara yapılan atıflar,
- Uygun olduğunda, kullanılan standartlar ve teknik talimatnameler,
- Uygun olduğunda, uygulanan Avrupa Birliği Direktiflerine dayanan diğer Yönetmeliklere yapılan atıflar,
- İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi adına imzaya yetkili şahsın kimlik bilgileri.
Ek XI
ONAYLANMIŞ KURULUŞLAR İÇİN DİKKATE ALINACAK ASGARİ KRİTERLER
1. Kuruluş, kuruluşun yöneticisi ve doğrulama testlerinin yapılmasından sorumlu personeli, denetledikleri bu
Yönetmeliğin 2 nci maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazların tasarımcısı,
imalatçısı, satıcısı veya montajcısı veya bunlardan birinin Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi olmayacaktır. Bu
Yönetmeliğin 2 nci maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazların
tasarımında, imalinde, pazarlamasında veya bakımında doğrudan veya yetkili temsilcileri olarak yer
almayacaklardır. Bu hüküm, imalatçı ile kuruluş arasındaki teknik bilgi alışverişi imkânını engellemez.
2. Kuruluş ve denetleme personeli doğrulama testlerini en yüksek mesleki dürüstlük, teknik ehliyet içinde
yapacak ve özellikle maddi olmak üzere, kontrol sonuçları üzerinde çıkarı olan kişi veya kişi gruplarından
gelebilecek, test sonuçlarını etkileyebilecek tüm baskı, etkiden uzak olmalıdır.
3. Kuruluş, doğrulama ile ilgili idari ve teknik görevleri layıkıyla yerine getirebilmesi için gerekli personel ve
imkânları bulundurmalıdır. Kuruluş, aynı zamanda özel bir doğrulama için gerekli teçhizata da ulaşabilmelidir.
4. Denetlemeden sorumlu personel:
- Uygun teknik ve mesleki eğitime sahip olacaktır,
- Yapacakları testlerin gerekleri konusunda yeterli bilgiye ve bu testler konusunda yeterli deneyime sahip
olmalıdır,
- Testlerin yapıldığını belgelemek için gerekli belge, kayıt ve raporları hazırlayabilmelidir.
5. Denetleme yapan personelin tarafsızlığı garanti edilmelidir. Personelin liyakati yapılan test sayısına veya bu
testlerin sonuçlarına bağlı olmamalıdır.
6. Sorumluluk sigortası, ulusal yasaya göre devletin sorumluluğunda olmadıkça veya üye devlet testlerden
doğrudan sorumlu olmadıkça, kuruluş tarafından yapılmalıdır.
7. Kuruluş personeli, bu Yönetmelik kapsamındaki veya bu Yönetmeliğin uygulanmasını sağlayan bir ulusal yasa
hükmü kapsamındaki görevlerini yaparken, faaliyetlerin gerçekleştirildiği devletin yetkili idari makamları
önünde bilgi verilmesi hariç, elde ettikleri tüm bilgiler için mesleki gizlilik ilkesine sıkı sıkıya bağlı olmalıdır.
