E-lojistik Nedir? E-lojistikçi Kime Denir?

Bir mıh bir nal kurtarır,
Bir nal bir at kurtarır,
Bir at bir süvari kurtarır,
Bir süvari savaşı kaybetmeye engel olur.
Benjamin Franklin, 1790

E-Ticaret’ te başarılı olmak istiyorsanız “bir mıh” ı doğru zamanda, doğru yere ve yeteri kadar getirecek e-Lojistik sisteminizi kurun ya da yatırım yaparak kurduğunuz sitenizin internet çöplüğüne düşmesine hazırlıklı olun…

Yunanca bir kelimeden türeyen “Logistikos” Lojistik kelimesi mantık ve istatistik kelimelerinin birleşimiyle mantıklı hesap ya da becerikli hesaplama anlamına gelmektedir.

Lojistik Kavramı :

Çeşitli üniversitelerin hazırlamış olduğu sözlük, ansiklopedi ve Türk dil kurumunda Lojistik tanımları şu şekilde verilmiştir.

Oxford Üniversitesinin hazırladığı Oxford Advanced Learner’s Dictionary of English isimli sözlükte “İkmal, dağıtım, personel ve malzemenin değiştirilmesi mesela silahlı kuvvetler” şeklinde tanımlanmaktadır.

Çok yaygın olan Webster sözlüğünde, lojistik için iki tanım bulunmaktadır. Birinci tanım “Askeri bilimin satın alma, tedarik, bakım ve askeri malzeme, tesis ve personel ulaştırması ile ilgili daldır.”
İkinci tanım “Bir operasyonun detaylarının ele alınmasıdır.”

Ana Britanicada yapılan tanım ise ilk iki sözlükten biraz farklıdır. “İş dünyasında malzemelerin ve bazen insanların organize hareketleri, bu terim önceleri askeri bir terimken sonraları aşamalı olarak yayılarak iş dünyasındaki eylemleri de kapsamıştır.”

Cambridge sözlüğünde lojistiğin tanımı ise; “Bir organizasyonun başarılı ve etkili olabilmesi için karmaşık bir eylemin dikkatli organizasyonudur.”

Türk Dil Kurumu tarafından hazırlanan sözlükte lojistik; “Savaşta ya da askeri bir yürüyüşte yol, haberleşme, sağlık, ikmal gibi hizmetleri sağlayan strateji bölümü; lojistik (mantık)” şeklinde tanımlanmıştır. Aynı kurum tarafından yaklaşık on yıl sonra hazırlanan aynı sözlüğün internetteki versiyonunda lojistik; “Geri hizmet; geri hizmetle ilgili” şeklinde ifade edilmiştir.

Lojistik teriminin tanımı için taranan yabancı literatürde birbirinden farklı çok sayıda lojistik tanımına rastlanmaktadır. Bütün bu tanım ve araştırmalardan yola çıkarak ;

E-Lojistik :

Sipariş veren müşterinin istek, beklenti ve ihtiyaçlarını karşılamak üzere sipariş ürünlerinin tedarik edildiği ya da üretildiği noktadan, katma değerli paketleme hizmetlerini yaparak doğru ürünü doğru pakete koyarak nihai tüketicinin vermiş olduğu teslimat adresine söz verilen zamanda eksiksiz teslim eden, müşterinin istek ve beklentileri doğrultusunda cayma ve iade hakkını kullanan tüketicinin geri gönderdiği paketlerin ters lojistik süreçlerini yöneten faaliyetler bütünüdür.

E-Lojistik Prensipleri :

Standartlık : Malzemede, hizmetlerde ve usullerde uluslararası standartlara uyulması halinde ekonomik faydalar sağlanırken zamandan da tasarruf yapılır.
Ekonomik Olma : Kaynaklar ihtiyaçların tamamını karşılamak için yetersiz olduğundan kaynakların tahsis edilmesi ve önceliklerin belirlenmesinde gerek maliyet gerekse zaman açısından fayda sağlar.
Yeterlilik : Fazla stok yerine optimum stok üzerinde durulmalıdır. Sürdürülebilirlik ve karşılanabilirlik esas alınmalıdır.
Elastikiyet : Değişen durumlara ve konseptlere uyum sağlayabilecek bir yapılanma içinde olmalıdır.
Sadelik : Sadeliğin sağlanması neticesinde kaynakların etkin kullanımı sağlanır.
İzlenebilirlik ve Şeffaflık : Tüm operasyonların miktar, durum, zaman ve yer itibariyle en çekici biçimde izlenebilmesi; sorunların önceden veya en erken seviyede çözülmesi adına gereklidir.
Koordinasyon ve İşbirliği : Lojistik faaliyetlerde tüm taraflar işbirliği halinde olmaları halinde etkinlik artar.
Etkinlik : Başta maliyet olmak üzere tüm fonksiyonel operasyonların etkinliğinin sürekli sorgulanması ve süreçteki değer yaratmayan faaliyetlerin elimine edilmesi gerekir.
Güvenilirlik : Sisteme güven duyulmayan ortamlarda fazla emniyet stoku bulundurulması başta olmak üzere birçok gereksiz gayret oluşması önlenemez.
Öncelik : Hangi birimlerin, hangi malların veya hangi hizmetlerin öncelikli olması lojistik kanallarında olası yetersizlikte ara kademelerdeki karar vericilerin zaman kaybetmesine ve hata yapmasına engel olacaktır.
Otorite : Lojistik sistemde yetkiler net bir şekilde belirlenmeli, yetki aşımı veya yetki kullanılması gibi durumların önüne geçilmelidir.

E-Ticaret firmaları E-Lojistik faaliyetlerinin planlanması esnasında bu prensiplerin her birisine uyulduğunu kontrol etmesi satışların artması durumunda yaşanabilecek olası ticari kayıpların önüne geçecektir.

E-Lojistikçi Kimdir ?

Günümüzde yollarda seyahat ederken gördüğümüz kamyonların, tırların, kargo araçlarının üzerinde A.Lojistik, B.Lojistik gibi isimler görülmektedir. Evden eve eşya taşımacılığı yapan birçok işletme kendisini lojistikçi olarak tanımlamaktadır.

Kimler ya da hangi işletmeler lojistikçi olarak tanımlanmalıdır?

-Sadece ulaştırma faaliyetleri icra edenlere nakliyeci,
-Sadece depo ve depolarda elleçleme yaparak katma değerli paketleme hizmetleri verenlere ambarcı,
-Sadece bir yerden bir yere paket götüren firmalara kargocu,
-Sadece satın alma faaliyetleri icra edenlere tedarikçi denilmektedir.

Peki Lojistikçi kimdir ?

Bu faaliyetlerin en az üçünü birden icra eden işletmelere lojistikçi denilmektedir.

E-Lojistikçi :

Ürünleri tedarikçilerden ya da üreticilerden toplayarak depoya getiren, uygun depolama sistemi ve yazılımları kullanılarak ürünleri depo içerisindeki lokasyonlara adresleyen, tamamlanmış sipariş faturalarındaki ürünleri toplayarak katma değerli paketleme hizmetlerini yapan ve paketlenmiş ürünleri nihai tüketiciye ulaştırılması için kargo işletmelerine teslim eden, bütün bu süreçleri en uygun maliyetler ile yöneten firmalara e-lojistikçi denir.

Ayrıca; müşteri istek ve beklentileri doğrultusunda cayma hakkı kullanılan ve iade edilen paketlerin ters lojistik işlemlerini organize eder.

Günümüzde E-Ticaret firmalarının daha fazla gelişmesiyle e-lojistiğin önemi daha iyi anlaşılacak ve e-lojistikte dış kaynak kullanımı artacaktır.

E-Lojistik kavramı ve E-Ticarete etkisi henüz tam olarak anlaşılamadan e-lojistiği de içerisine alan E-Tedarik Zinciri Yönetimi E-Ticaret firmalarının vazgeçilmezi olacaktır.

E-Tedarik Zinciri Yönetimi, ilerleyen haftalarda yazı konularımızın arasında olacaktır.

Yararlanılan Kaynak :Yrd.Doç.Dr.M.Hakan Keskin / Lojistik ve Tedarik Zinciri Yönetimi