Lojistik Sanatı

Merhaba, bildiğiniz gibi en basit tanımıyla, pazarlama; mevcut veya yeni "ürünler / hizmetler" ortaya koyarak, insanları, buna ihtiyaçları olduğuna ikna etmek ve çeşitli ikna teknikleriyle, onları marka elçileri haline getirip, bu ihtiyaca inanmalarının devamını sağlamaktır.

Dikkat ederseniz, ticaret ve sanayi dünyamıza esprili yaklaşımlarla en alt seviyeden 1970'li yıllarda giren ve bugün için en yüksek noktaya ulaşan "Pazarlama" kavramı'nın önemini, artık tartışmamaktayız.

Pazarlama fonksiyonları arasına da; üretim + reklam + halkla ilişkiler + satış + satış sonrası hizmetler + kurumsal iletişim + müşteri ilişkileri yönetimi ve sınırsız müşteri memnuniyeti kavramlarına ilaveten, kurumsal sosyal sorumluluk + sosyal medya kavramları ile birlikte... 2000'li yıllardan sonra, basit anlamda "Depolama ve Nakliyat"ın yerine girmeye başlayan "Lojistik"in önemini ise, artık tartışıyoruz.

İş hayatımızda daima karşı karşıya kaldığımız değişen ve gelişen müşteri isteklerinin, en doğru şekilde karşılanabilmesi için, maliyetleri azaltmak, verimliliği arttırmak, hızlı - etkin ve güvenli bir tedarik zinciri oluşturmak, "rekabet ilkeleri" çerçevesinde üretim - depolama ve dağıtım kanallarının gelişimini sağlamak, artık işletmelerimizin sürdürülebilir yaşamında bir işletme sanatı olarak "olmazsa olmaz" hale gelmekte... Hatta "geldi de geçiyor" bile!..

Tedarik zinciri, nakliye, depolama ve dağıtım organizasyonunun günümüzdeki orjinal adı olan Lojistik, 2. Dünya Savaşı süresince ön plana çıkan askeri ve stratejik bir terim olmakla birlikte, genellikle iş dünyasında, paydaşların ve müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere, her türlü hammadde, ürün veya hizmetin, ortaya çıktığı başlangıç noktasından başlayarak, tüketilmek üzere bulunduğu son noktaya kadar olan, tedarik zinciri içindeki hareketinin, etkili ve verimli bir biçimde planlanması, üretim noktalarına nakliyesi, hassas bir şekilde stok/depolanması, üretim sonrası tekrar satış noktalarına transferi ve satış süresince kontrol altında tutulması hizmetleriyle, tüm bu hizmetlerin gerektirdiği şekilde "Hava, Deniz ve Karayolu Taşımacılığı" organizasyonudur. (Hatalı ürün değişimi, son kullanma tarihi sonrası iadeler ve imha dahil.)

Öncelikle şunu belirtmek isterim ki, "Lojistik" yukarıda açıklanan anlamıyla, artık ulusal ve uluslararası iş dünyamızın pazarlama fonksiyonları içinde çok özel ve önemli bir yer tutmakta.

Halen üniversitelerimizde 20 ye yakın lisans, 50 civarında da ön lisans olmak üzere yaklaşık 70 tane lojistik bölümü bulunmakla birlikte, genellikle yatırım başlangıcında çok detaylı düşünülmediği için, "Lojistik Yönetimi" her zaman kurumsal eğitimlerimiz içinde yer almakta.

Ben de bu konu ile ilgili hem konuya ilgi çekmek, hem de özellikle şirketlere özel "Lojistik" eğitimlerimizde tercih ettiğim "soru - cevap analizleri"ne altyapı oluşturmak için bir makale hazırlayıp, sosyal medya’da ve yazılarımı düzenli yayınlayan dijital dergilerde yayınlayarak, sizlerle paylaşmak istedim. (Ayrıca; vaktinizi ayırıp, okuyarak gösterdiğiniz sıcak ilgi için de, özellikle Siz'e, teşekkürlerimi sunmak istiyorum!..)
Aslında "Lojistik" çok detaylı ve çok geniş içeriklere sahip bir konu olduğundan, her iş kolu için belirli standart çerçevelerle olaya bakış açısı, her zaman istenen neticeleri vermeyebilir.
Bu nedenle işe başlamadan önce yapılacak iş planında, lojistiğe özel olarak yer ayırmakta çok
büyük yarar var, diye düşünüyorum.

Bir bütün olarak ele aldığımızda, Lojistik ve Lojistik Yönetimi'nin;

• Yerel ve Bölgesel Konum...
• Hizmet veya Ürün Akış Tablosu...
• Mevcut Durum Fizibilite Çalışmaları...
• Varsa - İthalat ve İhracat Yol Haritaları...
• Satınalma Stratejileri ve Alternatif Planlar...
• Hedeflerle İlgili Kapasite ve Yatırım Analizleri...
• ERP Kurumsal Kaynak Planlaması ve 5 S Uygulama...
• Malzeme İhtiyaçları ve Tedariği Zamanlama Planları...
• Organizasyon Şeması + Görev Tanımları + Swot Analizi...
• Tedarik Zinciri ve Depo Yönetimi (Hammadde ve Üretim)...
• Dağıtım Kanalları + Satış Noktaları ve Satış Sonrası Stok Yönetimi...
• Müşteri İlişkileri Yönetimi + Süreç İyileştirme ve Yeniden Yapılandırma...
• Satış Sonrası Hizmetler - Servis ve Bakım Uygulamaları - Müşteri Memnuniyeti...
• Lojistik ve Tedarik Zinciri Entegrasyonunda Yazılım ve Sürdürülebilir Bilişim Sistemleri...
• ISO Toplam Kalite ve Risk Yönetimi Standartları ile Kurumsal Sosyal Sorumluluk Prensipleri...
• Lojistik Bütçesi - Stok ve Ulaşım Maliyetleri - Satış Fiyatı ve Maliyet Analizleri - Etik Rekabet...

gibi fonksiyonları... içerdiğini görmekteyiz!..

Ama daha önce de belirttiğim gibi, konuyu; işinize özel olarak, çok iyi düşünmek ve de planlamak gerekiyor.

Burada önemli olan yapılan her türlü yatırım + üretim ve tanıtım çalışmaları sonrasında, ürün veya hizmeti, satış noktalarında müşteriyle buluşturmak ve bu buluşma neticesinde satışınızı gerçekleştirmektir.

Sizlerinde çok iyi bildiği gibi, artık günümüzde sadece satışı gerçekleştirip parayı almakla da iş bitmiyor. Pazarlama.01 + Pazarlama.02 + Pazarlama.03 evrelerinden sonra, "Tüketici"nin kral olduğu Pazarlama.04 çağını yaşamaktayız ve bu çağ'lar tarihteki çağ'lar gibi uzun süreli değil. Bu nedenle; doğru yerde, doğru ürünle, doğru zamanda, doğru miktarda ve doğru yaklaşımla bulunmak... adına, enteresan bir sanat dalı olarak lojistiğin önemi bir kez daha öne çıkıyor.

Ayrıca, bir çok iş alanında olduğu gibi; kargo hizmetleri, personel servisleri, filo kiralama, yurtiçi ve yurtdışı iş seyahatleri de lojistik yönetimine dahil edildiğinde "Dış kaynak kullanımı" da dahil, lojistiğin çok ciddi bir organizasyon olduğunu görmekteyiz.

Bir de buna; hammadde, yarı mamul ve mamul ürünler için ithalat ve ihracat hizmetleri dahil, serbest bölge ve gümrükleme antrepolarını da içine alabilen, bizde de yeni yeni kurulmaya başlayan "Lojistik Köyleri", konu'nun kurumsal iletişim ve vizyon açısından önemini, bir kez daha tüm detaylarıyla ortaya koymakta...

100 Milyar $ lık "Lojistik Pazarı"mız ile Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan; 2013 yılı ihracatımızın 150 Milyar $, ithalatımızın da 250 Milyar $ olduğu gerçeğinden hareketle, 2023 yılında 500 Milyar $ ihracat hedefimiz için de çok önemli bir şekilde yer alacak olan, Lojistik Köyleri, 1990'lı yıllarda Amerika ve Avrupa'dan dünyaya yayılmıştır. Lojistik köy, hem ulusal hem de uluslararası geçişlerde; taşımacılık, dağıtım, depolama, gümrükleme, ihracat, ithalat ve transit işlemler, alt yapı hizmetleri, sigorta ve bankacılık, danışmanlık ve üretim gibi birçok lojistik faaliyetin bir arada gerçekleştirildiği, "Hava - Deniz - Demiryolu" taşımacılığı'nı da içinde barındırabilen veya ulaşım ihtiyaçlarına göre havaalanı, liman ve sanayi bölgelerine yakın ve de metropol'lere çok uzak olmayan noktalarda kurulan, özel merkezlerdir.

İş dünyamızda konuya bir bütün olarak bakabileceğimiz gibi, bazı sektörlere yönelik çok özel lojistik uygulamaları da görmekteyiz. Buna son bir örnek olarak; özellikle ilaç sektörümüz için, T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından Mart 2013 de Avrupa Birliği ve ISO Kalite Standartlarına göre yeniden hazırlanan "EU GDP İyi Dağıtım Uygulamaları ve İlaç'ta Soğuk Zincir" yönetmeliğini gösterebiliriz. Bilindiği üzere ilaç ürünlerinin, üretilmeden önceki Ar-Ge aşamasından, son kullanıcıya ulaşıncaya kadar, hangi aşamalardan geçeceği çok dikkatli planlanmak zorundadır. Tedarik zinciri, gümrükleme, üreticiler, dağıtım kanalları, eczaneler, hastaneler, ilacın hastaya ulaşmadan önce uğradığı adreslerdir. Sıcaklık ve zaman'a duyarlı ürünlerin eczanelerde yerini alması ile birlikte; özel depolama, dağıtım, saklama ve taşıma gibi kavramlar, insan sağlığı açısından çok daha fazla önem kazanmaya başladı. Bu nedenle'de AB ülkelerince uygulamaya alınan, ilaç sektörü ile ilgili özel uluslararası lojistik kuralları, bizde de uygulanmaya başladı.

Son olarak da; lojistik'le ilgili kavramlar içerisinde, atık yönetimi ve geri dönüşüm noktaları'na yönelik "Ters Lojistik" ile, karbon ayak izleri ve ekolojik etkileri düzenli olarak ölçümlenebilen sürdürülebilir bir yaşam adına "Yeşil Lojistik" de, hiç bir zaman unutulmamalı diyor ve sizlere en derin sevgi ve saygılarımı sunuyorum.

Tüm makale ve e-kitaplar için...https://tr.scribd.com/alirizadeger