Sanal Dünyada Gerçek Ticaret Olur mu?

Bir önceki yazımda internetin yeni bir dünya yarattığından bahsetmiştim. Bu yeni dünya her ne kadar bir ekran görüntüsünden ibaret olsa da günümüzde içinde bulunduğumuz fiziksel dünyadan çok bir farkı kalmadı.

Peki bu Sanal Dünyada kimler var?

En başta Devlet var (e-devlet) var. Bankalar var, işyerleri var (.com), Alışveriş merkezleri var (pazaryerleri), cafeler, parklar, eğlence mekanları var (sosyal medya), hastaneler var, okullar var, bilet satan acenteler var. Daha sayamadığımız birçok şey mutlaka vardır. Bunun yanında fiziksel dünyada olup da sanal dünyada olmayan 3 şey sayalım desek eminim hepimiz zorlanırız. Bu durumda fiziksel temas gerektiren işlemler dışında her şeyin sanal dünyada yapılabildiğini söyleyebiliriz.

Diğer taraftan Ticaret Bakanlığı tarafından yayınlanan Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (ETBS) raporunda sanal dünyadaki ticaretin her yıl artarak büyüdüğü görülmektedir. 2023 yılına ait verilere göre ülkemizdeki sanal ticaretin toplam ticarete oranı %19’dur. Yani kabaca her 5 ticari işlemin 1 tanesi sanal dünyada gerçekleşmektedir.

Görünen tablo artık ticaretimizi sanal bir dünyanın varlığını kabul ederek yapmamız gerektiğini söylüyor.

Sanal Dünyada işyerimizi açtık mı?

Sanal dünyada işyerimizi açmak atacağımız ilk adım olmalıdır. Buradaki detaylar için ilk yazımı okuyabilirsiniz.

Ticaretimiz sanal ortamdan sipariş edilebilen bir ürün ya da hizmet ise mutlaka bir sanal posumuz da olmalıdır. Fiziksel işyerimizde pos cihazımız varsa sanal işyerimizde neden olmasın.

Fiziksel dünyada bir adresi ararken genellikle taksicilere veya o bölgede yaşan insanlara sorarız. Sanal dünyada adres arama motorlarına soruluyor. Dolayısıyla arama motorlarının sizi arayanları doğru yönlendirmesi için tüm arama motorlarına adresinizin doğru girilmesi gerekmektedir. Adres bilgileri içinde çalışma saatleriniz ve iletişim bilgilerinizin de olması oldukça önemlidir.

Sanal Dünyada Başarılı Ticaretin İpuçları

Sanal işyerimizi açtık, pos cihazımızı aktif ettik, adresimizi arama motorlarına girdik. Artık müşterilerimizi karşılamaya hazırız. Fakat bir problem var. Sanal işyerimizin açıldığını kimse bilmiyor. Burada yapmamız gerekenler bulunduğumuz sektöre, ürüne ve rekabet yoğunluğuna göre farklılık göstermektedir. Ancak hangi sektör ya da iş kolu olursa olsun sanal dünyadaki temel amaç mevcut müşterileri rakiplere kaptırmadan, yeni pazarlara ve yeni müşterilere ulaşmaktır. Dolayısıyla öncelikle mevcut müşterilerimizi sanal dünyadaki işyerimizden haberdar etmek birinci öncelik olmalıdır. Bu nokta genellikle gözden kaçırılır. İnternet yine bir araca dönüşür ve sadece yeni müşterilere odaklanır. Bu yüzden birçok firma hemen bir pazaryerine girer ve kendini yoğun bir rekabetin içinde bulur.

E-ticaret yapan fakat başarısız olan işletmelerin genel problemi burasıdır. Oysa mevcut müşteriler işletmemizin en kıymetli varlıklarıdır. Onların da sanal dünyada gezindiği unutulmamalıdır. Fiziksel dünyada çok iyi iletişim kurduğumuz müşterilerimiz sanal dünyada rakiplerimizin işyerine girebilir ve orada kalabilir. Bu yüzden sanal işyerimiz önce mevcut müşterilerimize odaklanmalı ve onları sanal dünyada da mutlu etmek için kurgulanmalıdır.

Kolay olan herkes için kolaydır ve bir rekabet avantajı kazandırmaz.

Sanal dünyada yeni müşterilere ulaşmanın birden çok yolu vardır. Tıpkı fiziksel dünyada olduğu gibi ücretli reklam vermek bunların en kolay ve fakat maliyetli olanıdır. Pazaryerleri de yeni müşterilere ulaşmanın en çok tercih edilen yollarından biridir. Fakat unutulmamalıdır ki kolay olan herkes için kolaydır ve bir rekabet avantajı kazandırmaz.

Bunun yerine uzun vadeli doğru stratejiler kurgulayarak sanal dünyada bilinir bir işyerine sahip olunabilir. Bunu biraz açıklamak isterim.

Öncelikle sanal dünyada sahip olmak istediğimiz dijital varlıklarımıza karar verilmelidir

Web sitemiz temel işyerimiz olsun. Diğer varlıklarımız neler olmalıdır?

Bunun için mevcut ve potansiyel müşterilerimizin sanal dünyadaki tercihlerini, hareketlerini dikkatlice analiz etmeliyiz. Ortalama bir müşterimizi gözümüzün önüne getirerek onun sanal dünyadaki avatarını (personasını) oluşturmalıyız. Bu kişi hangi sosyal medya mecralarını kullanır, günün hangi saatlerinde aktiftir, hangi iletişim metotlarını tercih eder, hangi ödeme yöntemlerini güvenli bulur, hayalleri ve hedefleri nelerdir gibi soruların yanıtlarına göre ulaşmak istediğimiz hedef müşteri profilini tanımlamalıyız. Bu tanıma göre işletmemizin dijital varlıklarına karar vermeliyiz. Bu karar işletmemizin hangi dijital platformlarda, hangi içerikler ile müşterilerin dikkatini çekeceğini ve beğenisini kazanacağını belirler. Burada yapılan en yaygın hata her platformda olmaya çalışmaktır. Böyle bir tercih içeriklerin kalitesini düşürdüğü gibi işletmenin doğru hedefe odaklanmasını engeller.

Sanal ticaretimize bilinçli yatırım; insan ve bütçe

Web sitesi ile yer alınacak diğer dijital platformlara da karar verdikten sonra en önemli aşamaya gelinir. O da değer sunan içeriklerdir. Hedef müşterilerimiz tarafından izlemeye, okumaya, paylaşmaya ve takip etmeye değecek içerikler üretmektir. Artık her şey nettir ve işte tam bu noktada sanal dünyadaki ticaretimiz için bütçe ve insan kaynağı ihtiyacı doğmaktadır.

Başlığımıza geri dönecek olursak, sanal bir dünyada gerçek bir ticaret mümkündür. Bunun için işletme sahiplerinin fiziksel dünyada işleri için gösterdikleri ilgiliyi, koydukları sermayeyi ve yönetim becerilerini sanal dünyadaki varlıkları için de uygulamaları gerekmektedir. Sektöre ve ürünlerin niteliğine bağlı olarak sanal dünyadaki işyerinin yönetimi ciddiye alınmalı, konusunda uzman personeller ve mümkünse danışmanlar ile çalışılmalıdır.

Kaynakça: ETBİS,2023