Gebze Organize Sanayi Bölgesi

 GOSB (Gebze Organize Sanayi Bölgesi), 1985 yılının sonuna doğru, Kocaeli ve civarında mantar gibi gelişen çarpık sanayileşmenin yol açtığı çevre kirliliğini önlemek, sanayiyi disipline edebilmek amacıyla kurulmuştur.

İlk iş olarak, ülkemizde GOSB’dan önce kurulmuş olan OSB"ler incelenmiş, finansman ve bürokrasi olmak üzere iki büyük sorun  saptanmıştır. Bu iki sorunu aşabilmek için,  Türkiye’de hiç uygulanmamış olan “sat-yap” modeli oluşturulmuştur.  GOSB, “her şeyin devletten beklenmemesi ilkesi” ile hareket edilerek, kredi kullanılmadan, tamamen katılımcıların finansmanı ile gerçekleştirilmiştir.

Mart 1986’da ilk müteşebbis heyet toplantısını yapan GOSB, 230 hektarlık I. etap arazisinin tapularını Ekim 1986’da almıştır. 1988 yılında başladığı alt yapı inşaatlarını da, 1989 yılında tamamlayarak, bu güne kadar en kısa sürede gerçekleşen OSB olmuştur.

Sanayici yatırım yaparken, yatırım yapacağı yerin alt yapısının ne zaman biteceğini bilmek zorundadır. Diğer OSB"lerin başladığı tarih ile biteceği tarih arasındaki belirsizlik, Bakanlığın kredi imkansızlıklarından ve bürokrasisinden  kaynaklanmakta idi. GOSB, bunu aşmış ve yeni bir model oluşturmuştur. Bunun sonucunda da, büyük yatırımcı talebiyle karşılaşılmıştır. Bu talep öyle noktalara ulaşmıştır ki, 13 rezerv parsel için, 3000 başvuru olmuştur. Dolayısıyla, rezerv parseller, o dönemde Bakanlığın muhalefetine rağmen, ihale yolu ile satılmıştır. Bu gün için, Kocaeli’nde kurulmakta olan 16 OSB"nin, kurulma nedenleri arasında, GOSB’a olan talep fazlalığı büyük etken olmuştur.

GOSB, kurulduğu yıllarda OSB Kanununun olmaması, OSB ile ilgili elle tutulur bir düzenlemenin bulunmaması nedeniyle, pek çok sıkıntı yaşamıştır. GOSB, yaşadığı sıkıntılar sonucunda, elde ettiği bilgi birikimini, yeni OSB"lerin yaşamaması için gerek OSB Kanunu’nun düzenlenmesi aşamasında, gerekse de daha sonraki aşamalarda, yetkililerle paylaşmış ve düzenlemelerde önemli bir rol oynamıştır.  

GOSB’un yönetim yapısı zaman içinde genişleyerek, bu günkü halini almıştır. Bu gün için  GOSB Müteşebbis Heyeti, Kocaeli Valiliği, İl Özel İdaresi, Kocaeli Sanayi Odası, İzmit Ticaret Odası, Gebze Ticaret Odası, GOSB Sanayiciler Derneği, Türkiye Bilişim Vakfı’ndan  oluşmaktadır.

GOSB’da bugün itibariyle, bir kısmı deneme üretiminde olmak üzere, 88 firma faaliyet göstermekte ve yaklaşık 9500 kişi istihdam edilmektedir.

Türkiye"nin devlet kredisi almadan gerçekleştirilen ilk organize sanayi bölgesi olan GOSB, sunduğu hizmetler ve modern alt yapısı ile gelişmiş ülkelerdeki endüstri parkları ile eş düzeydedir. Yabancı sermayenin tercih ettiği GOSB, Romanya"dan OSB kurma teklifi alarak, know how ihraç etmeye başlayacak olan, bünyesinde teknopark kurmuş olan ilk OSB"dir.

GOSB"un ilk etabı 2.300.000m2 olup, 1.720.000m2’lik Genişleme Alanı, 1.350.000m2"lik Tevsi II ve 5.000.000m2"lik Tevsi III olarak planlanmış toplam 10.370.000m2’lik bir alanı bulunmaktadır.

GOSB, yetişmiş insan gücüne ve pazara yakınlığı nedeniyle, kurulduğu günden bugüne kadar, cazibe merkezi haline gelmiştir. 

GOSB, Tem otoyolunun kuzeyinde, Gebze şehir merkezine 7km, İstanbul Kadıköy’e de, 55km mesafededir. Sabiha Gökçen Havalimanı, GOSB’a 15km, Derince Limanı ise, 34km uzaklıktadır. GOSB, Türkiye pazarının 2/3’ ünü  oluşturan Marmara Bölgesinin merkezindedir.

Sektörel Dağılım

GOSB’da makine-kimya-otomotiv yan sanayi, optik-elektrik-plastik, sınai ve tıbbi gazlar, gıda-ambalaj sektörlerinde ve GOSB Teknopark"ta bilişim sektöründe üretim yapılmaktadır.

GOSB katılımcılarından, 57"si Makina-Kimya-Otomotiv, 20"si Optik-Elektrik-Plastik, 7"si Gıda-Ambalaj, 1"i Sınai ve tıbbi gazlar sektörlerinde faaliyetlerini sürdürmektedir.

7.10.2002 tarih ve 2002 / 4885 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanan GOSB Teknopark - Teknoloji Geliştirme Bölgesinde ise 3 katılımcı firma faaliyet göstermektedir.

Rakamlarla GOSB

GOSB’da toplam 230 parsel bulunmaktadır.

Faaliyette bulunan firmalarda,  toplam 9.100 kişi çalışmaktadır. Tevsii II ve Tevsii III alanlarında yer alan firmalar üretime geçtiğinde, bu rakamın 45.000 kişiye ulaşacağı tahmin edilmektedir.

1992 yılında, GOSB’da toplam yatırım tutarı 144.500.000.-USD iken, 2000 yılında 1.000.000.000.-USD ve 2004 yılında 1.311.000.000.-USD olarak gerçekleşmiştir. Bu rakamın 2010 yılında 2.000.000.000.-USD’a çıkacağı öngörülmektedir.

GOSB’da yapılan toplam ihracat tutarı, 1992 yılında 10.900.000.-USD iken, 2000 yılında 500.000.000.-USD ve 2004 yılında 877.000.000.-USD olarak gerçekleşmiştir. 2010 yılında bu rakamın 1.500.000.000.-USD olması hedeflenmektedir.

GOSB´un Devam Eden Projeleri

GOSB, her zaman hedeflerine ulaşmak için yenilikleri ve ilkleri de beraber gerçekleştirmiştir. Bunun yanısıra GOSB modelinden, yani sanayicinin gücüyle sanayiyi organize etme modelinden, Türkiye ve dünyadaki diğer organize sanayi bölgelerinin de faydalanması için, bilgi ve tecrübelerini paylaşmak üzere yeni atılımlarda bulunmaktadır.

GOSB"un devam eden projeleri;

1- QIZ (Nitelikli Organize Sanayi Bölgesi)

2- Romanya"da Endüstri Parkı

3- Genişleme Alanı Alt Yapı İnşaatları

4- Tevsi Alanlar

1- QIZ: QIZ (Nitelikli Organize Sanayi Bölgesi) Amerikan Hükümeti"nin Türkiye"ye ekonomik katkı sağlaması ve İsrail ile iş birliği yapılarak, Ortadoğu"daki bölgesel dengenin korunmasına yönelik teklif ettiği, nitelikli organize sanayi bölgelerinde üretilen ürünlerin Amerikan pazarına, gümrük vergisiz olarak ihracatını sağlayacak olan projede, GOSB, Amerikan Büyükelçiliği yetkilileri ve İsrailli yetkililer tarafından aday gösterilmiştir. Konuya ilişkin Türk Hükümetinin GOSB"u aday göstermesi beklenmekte ve pilot proje olarak GOSB"un, QIZ olması çalışmaları sürdürülmektedir.

QIZ ile ilgili daha detaylı bilgilere www.gosbqiz.com adresinden ulaşabilirsiniz.

2- Romanya"da Endüstri Parkı: Yaklaşık bir yıl önce, GOSB’a  Romanya’da organize sanayi bölgesi kurması için teklif gelmiş, bu teklif sonucu başlatılan görüşmeler çerçevesinde Romanya’da, Romanya Başbakanı ile görüşülerek, kurulacak endüstri parkı hakkında  bir toplantı yapılmıştır. Romanya"da Ploieste Bölgesinde yapılması planlanan Endüstri Parkı için Romanya Hükümetinin Endüstri Parkları ve Enerji konularında yasal düzenlemeler yapması beklenmektedir.

3- Genişleme Alanı Alt Yapı İnşaatları: GOSB Genişleme Alanı Alt Yapı İnşaatları halen devam etmektedir. 

4- Tevsi Alanlar: Tevsi II ve Tevsi III alanlarına ait çalışmalar devam etmektedir.

Kaynak: Gebze Organize Sanayi Bölgesi www.gosb.com.tr