Üstünlük Taslama, Karşımda Durma, Yanımda Ol

Kapsayıcı iletişim ve profesyonel ilişkilerde sağlıklı duruşun anatomisi

Nedir Bu Üstünlük Taslama Meselesi?

İş hayatında ve özellikle sosyal medya ortamlarında sıkça karşılaştığımız bir durum var: Deneyim paylaşımı adı altında dolaylı ya da doğrudan karşısındakini küçümseyen, tek bir olaydan yola çıkıp tüm organizasyonu yaftalayan bir üslup.

Bu tutum genellikle “ben bilirim” tonuyla kendini gösterir ve bazen farkında olmadan yapılır. Ama sonuçta şunu doğurur:

• Karşı tarafı savunmaya iter,

• Açık iletişimi kapatır,

• Öğrenme ortamını zedeler.

Kapsayıcı Yaklaşım Nedir?

Kapsayıcı yaklaşım, bir kişinin ya da grubun katkısını küçümsemek yerine, onu sürece dahil etmeyi seçen iletişim tarzıdır. Özetle:

“Sen neden böyle yapıyorsun?” yerine
“Bu süreci nasıl birlikte daha iyi hâle getirebiliriz?” demektir.

Bu yaklaşım:

• İnsanları dışlamadan eleştiride bulunmayı sağlar,

• İşbirliği duygusunu güçlendirir,

• Kalıcı ve sürdürülebilir çözümler üretir.

Kaçınılması Gereken Tavırlar

İyi niyetle bile olsa, aşağıdaki tutumlar karşı tarafta direnç oluşturur:

• Üstten konuşmak: “Ben yıllardır bu işi yapıyorum…” gibi cümlelerle başlamak.

• Aşağılama içeren örnekler: “Geçen gün biri vardı, ürünün nerede olduğunu bile bilmiyordu…”

• Genellemeler: “Bu sektörde zaten kimse sistemden anlamıyor.”

• İroniyle karışık yargılayıcılık: “Yani şaşırmadım açıkçası...”

Bu ifadeler, ne kadar bilgi içerse de duvar örer. Bilgi değil, tepki üretir.

Sahip Olunması Faydalı Özellikler

Kapsayıcı ve yapıcı bir profesyonel duruş için şu beceriler son derece değerlidir:

• Bilişsel tevazu: Bilmediklerimizi kabul edebilmek, başkalarının da katkısını görebilmek.

• Merak odaklı yaklaşım: Yargılamak yerine nedenleri merak etmek.

• Empatik dinleme: Karşımızdakini gerçekten anlamaya çalışmak.

• Yargısız gözlem: Olayı kişiselleştirmeden değerlendirebilmek.

Bu özellikler, bir iletişimde baskın olmaktan çok güven veren biri olmayı sağlar.

Bu Özellikler İletişime Ne Katar?

• Güven: İnsanlar sizinle konuşurken savunmaya geçmek zorunda kalmaz.

• Etki: Söyledikleriniz daha çok dikkate alınır çünkü tepki değil, değer üretir.

• Birlik duygusu: Eleştiri bile olsa “aynı taraftayız” mesajı verir.

• Süreklilik: Kırıcı olmayan dil, uzun vadeli ilişkileri besler.

Nasıl Uygulanır?

Son Söz: Yanında Olmak, Karşısında Olmaktan Daha Etkilidir

Her birimizin deneyimi kıymetli. Ancak deneyimi paylaşmanın amacı, başkalarına üstünlük taslamak değil; katkı sunmak, birlikte büyümektir.

Unutmayalım: İnsanlar söylediklerimizi unutabilir. Ama onları nasıl hissettirdiğimizi hep hatırlarlar.

“Üstünlük taslama, karşımda durma… Yanımda ol. Böylece gerçekten bir şeyleri değiştirebiliriz.”