Türkiye'de Araç Filoları

Araç Filosu Nedir?

Araç filosu, genellikle şirketlerin ihtiyaçlarına göre belirli bir sayıda araçtan oluşan toplu taşıma birimidir. Araç filoları, çeşitli araç tiplerini içerebilir; binek araçlar, hafif ticari araçlar ve ağır ticari araçlar gibi.

Uzun Dönem Kiralama

Uzun dönem kiralama, şirketlerin veya bireylerin araç satın almak yerine belirli bir süre için araç kiraladığı bir yöntemdir. Genellikle 12 aydan 48 aya kadar değişen sürelerde yapılır. Uzun dönem kiralamanın avantajları şunlardır:

• Amortisman Bedeli Düşürme: Kira bedelini gider olarak yazmak, maliyetleri azaltır. Amortisman giderleriyle uğraşmak yerine kira bedelini doğrudan gider olarak göstermek, vergi avantajı sağlar (Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Vergi Usul Kanunu).
• Kaza ve Arıza Yönetimi: Kiralama şirketleri, araçların bakım ve onarımlarını üstlenir ve arızalı araçların yerine geçici araçlar sağlar. Bu, işletmelerin operasyonel sürekliliğini korur.
• Maliyet Yönetimi: Kiralama şirketleri, toplu alım yaptıkları için araçları daha uygun fiyatlarla alabilir ve kasko, sigorta gibi masrafları daha düşük maliyetlerle yönetebilir.

Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Vergi Usul Kanunu

Türkiye'de Filo Büyüklüğü

Türkiye'de araç filosu sektörü hızla büyümektedir. 2023 itibarıyla Türkiye'de toplam 4.5 milyon araç bulunmaktadır. Bu araçların 2.5 milyonu binek araçlar, 2 milyonu ise hafif ticari araçlardır.

Filo ve Uzun Dönem Kiralama Şirketleri

Türkiye'de filo ve uzun dönem kiralama şirketlerinin sahip olduğu araç sayısı şu şekildedir:

• Binek Araçlar: 1.2 milyon
• Hafif Ticari Araçlar: 800 bin
• Toplam: 2 milyon

Bu araçlar, toplam araç sayısının %44'ünü oluşturmaktadır.

Kaynak: ODD (Otomotiv Distribütörleri Derneği) Raporu, 2023

Dünyada Filo Büyüklüğü

Küresel ölçekte filo kiralama sektörü oldukça geniştir. Dünya genelinde toplam 1.4 milyar araç bulunmaktadır. Bu araçların 900 milyonu binek araçlar, 500 milyonu ise hafif ticari araçlardır.

Filo ve Uzun Dönem Kiralama Şirketleri

Dünya genelinde filo kiralama şirketlerinin sahip olduğu araç sayısı şu şekildedir:

• Binek Araçlar: 100 milyon
• Hafif Ticari Araçlar: 70 milyon
• Toplam: 170 milyon

Bu araçlar, toplam araç sayısının %12'sini oluşturmaktadır. Türkiye, dünya filo kiralama pazarında %1.2'lik bir paya sahiptir.

Kaynak: Statista, 2023

Filo ve Uzun Dönem Kiralama Şirketleri

Önde Gelen Şirketler

Türkiye'de önde gelen filo ve uzun dönem kiralama şirketleri şunlardır:

• Intercity: 100 bin araçlık filo, yıllık ciro: 2 milyar TL.
• DRD: 80 bin araçlık filo, yıllık ciro: 1.5 milyar TL.
• Otokoç: 70 bin araçlık filo, yıllık ciro: 1.2 milyar TL.

Bu şirketler, toplam filo kiralama pazarının %60'ını kontrol etmektedir.

Kaynak: TAYSAD Raporu, 2023

Uzun Dönem Kiralama Win-Win mi?

Avantajlar

Uzun dönem kiralamanın avantajları:

• Maliyet Yönetimi: Şirketler araç satın almak yerine kiralayarak sermaye birikimini korur.
• Bakım ve Onarım: Kiralama şirketleri, araçların bakım ve onarımlarını üstlenir, bu da operasyonel verimliliği artırır.
• Kasko ve Sigorta: Kiralama şirketleri, toplu alım avantajı ile daha düşük maliyetlerle sigorta yapabilir.

Filo Şirketlerinin Kazancı

Filo kiralama şirketleri, araçları üreticilerden büyük indirimlerle alır. Büyük firmaların üreticilerden aldığı indirim oranı %20-30 arasındadır. Ayrıca, kasko ve sigorta maliyetleri toplu anlaşmalar sayesinde %15-20 daha düşük olabilir.

Kaynak: Bloomberg HT, 2023

Kamunun Filo Kiralaması

Tercih Nedenleri

Kamu kurumları, araç satın almak yerine filo kiralama yöntemini tercih etmektedir. Bunun nedenleri arasında:

• Resmi Satın Alma Prosedürlerini Atlamak: Filo kiralama, daha hızlı ve esnek bir çözüm sunar.
• Bakım ve Onarım: Kiralama şirketleri tarafından sağlanan hizmetler, kamu araçlarının her zaman kullanımda olmasını sağlar.

Kamu Araçları

Türkiye'de kamu kurumları ve belediyeler, toplam 50 bin aracı filo kiralama yöntemiyle kullanmaktadır. Bu araçların büyük bir kısmı binek araçlardan oluşmaktadır.

Kaynak: Resmi Gazete, 2023

Sonuç

Türkiye'de araç filoları ve uzun dönem kiralama sektörü hızla büyümekte ve kurumsal ihtiyaçlara etkili çözümler sunmaktadır. Hem maliyet avantajları hem de operasyonel verimlilik, filo kiralamanın tercih edilmesinde önemli rol oynamaktadır. Dünya genelinde de filo kiralama sektörü, önemli bir pazar payına sahiptir ve Türkiye, bu alanda kendine sağlam bir yer edinmiştir.