Doğa Dostu Yeşil Binalar

Dünya’yı Değiştirecek Yeniliklerden Biri Daha Geliyor

İnsanlar çevre konusunda bilgilendikçe doğanın bize sunduklarının bir sınırı olduğunu kavramaya başladılar. Soluduğumuz havanın, içtiğimiz veya kullandığımız suyun, işlediğimiz toprağın milyarlarca insanın ihtiyacını karşılayabilmesi her geçen yıl güçleşiyor. Çünkü her üçü de sürekli kirleniyor. İnsanların modern yaşamdan talepleri arttıkça ve fosil yakıt yakan motorlu araçlar çoğaldıkça hava kirleniyor. Endüstriyel ve kimyasal atıklar çoğaldıkça su, zirai ilaçlar ve kimyasal, hormonlu gübreler kullanıldıkça toprak ve su kirleniyor. Bu kirlilikler çok da uzun sayılmayacak bir gelecekte (bilim adamlarına göre 20-30 yılda) öyle bir hale gelecektir ki soluduğumuz hava, içtiğimiz su, işlediğimiz toprak yaşamımızı sürdürmeye yetmeyecektir.

Zaman geçirmeden ve daha fazla kirlilik yaratmadan doğanın imdadına yetişmemiz lazım. Öncelikle yaşadığımız yerlerden yani evlerimizden, işyerlerimizden, yakın çevremizden başlayarak harekete geçmeliyiz. Bu konuda yapacağımız her şey hem kendi, hem çocuklarımızın geleceğine dönük değerli bir yatırım olacaktır.

Bu yatırımın bir getirisi de ülke ekonomisine yapacağı katkıdır. Çünkü bu çabayla yeni yeni iş olanakları yaratılacak, iyice tıkanan yatırım alanları çeşitlenip, çoğalacaktır. Örneğin doğa dostu yeşil binalar da kullanılacak güneş panelleri, yağmur suyunu değerlendiren depo ve arıtma, izolasyon, ısıtma ve soğutma, havalandırma, ışıklandırma, akü vs gibi enerji teknolojileri ile tasarım ve uygulama faaliyetlerinde ciddi bir istihdam yaratılacaktır.

Şu anda genellikle başka ülkelerden ithalatla karşılanan fosil yakıtlara talebi azaltacaktır. Ülke genellinde kullanılan enerjinin % 30’unun binalarda harcandığı düşünüldüğünde sağlanan büyük enerji tasarrufu sayesinde ülkeye yapılacak en faydalı yatırımların başında gelecektir.

Eski Binaların tek camlı doğramaları, çift camlı doğramalarla değişti. Sırada eski kiremit çatıların yeşil çatılarla değişmesi var.

Yararları aşağıda sıralanan “Yeşil Teraslı Çatılara” henüz ne bilinç düzeyinde ne bilgi düzeyinde hazırız. Bunun için yoğun bir tanıtıma ihtiyaç var. Tanıtımı en iyi yapacak olanlar ise aralarında çok büyük rekabet olan inşaat firmaları. Özellikle televizyon reklamlarında inşaat firmaları aralarındaki rekabeti “Doğa Dostu Yeşil Teraslı Çatılar” üzerinden yaparlarsa insanlar bu konuya dikkat kesilir.

Bazı inşaat firmalarının sadece “Doğa Dostu Yeşil Teraslı Çatı” konusunda uzmanlaşması gerekir. Öyle ki, inşaat firmaları ta proje aşamasında kaba inşaat, elektrik, su, iklimlendirme vs işlerini uzman firmalara ihale ediyorsa çatı işini de bu işi layıkıyla yapan firmaya ihale etmelidir. Zira bu iş dört dörtlük uzmanlık isteyen bir alandır. Geleneksel inşaat bilgisiyle yeşil teraslı çatı yapmak gereğinden fazla masrafa neden olabilir.

Bu işte uzmanlaşmış inşaat firmaları pilot uygulamalar için uygun fiyat ve ödeme koşulları ve bankalar kredi imkanı sağlarsa bir çok eski bina bile bu doğa dostu çatılara talep yaratabilir. Başlangıçta her mahallede bir, giderek her sokakta bir yeşil çatı uygulaması yapılabilse ardı çorap söküğü gibi gelir.

Doğa Dostu Yeşil Çatılar Enerji Tasarrufu Sağlıyor

Yılın 365 gününün ortalama 260 günü güneşli olan ülkemizde bundan yararlanarak binanın enerji ihtiyacının takriben % 30 unu güneş panelleri ile karşılamak ve bu şekilde enerji tasarrufu sağlamak, doğal ışıktan azami derecede istifade ederek aydınlatma giderlerini azaltmak, binanın elektrik,  yakıt, su gibi temel giderlerini azaltarak tasarruf sağlamak, ideal izolasyon teknolojileri kullanarak binanın ısıtma soğutma giderlerini azaltmak, CO2 karbondioksit emisyonunu asgariye indirmek, su harcamasını ve şehir şebekesine ait kanalizasyonunun yükünü azaltmak, yeşil teraslı çatıda toprak katmanlardan geçerek kısmen arınmış yağmur suları depolanarak tuvalet ve bahçe sulamasında kullanmak mümkündür.

Dünya’da Yeşil Binalar Daha Çok Tercih Ediliyor

Tercih nedenleri şöyle sıralanabilir.

• Yeşil çatıdan sağlanan tasarrufla işletme masraflarının azalarak sistemin kendi kendini  kısa  bir sürede amorti etmesi. Uzmanların tahminlerine göre bina maliyetinin yaklaşık % 5 ine mal olan yeşil teraslı çatılar temel giderlerde sağladığı tasarrufla 3-4 yıl gibi bir sürede kendini amorti etmektedir.
• Binanın değerinin yapılan yatırımdan daha fazla artması dolayısıyla daha çok tercih edilmesi. Yeşil teraslı çatının ortak alan olarak sosyal faaliyetler veya başka aktiviteler için düzenlenebilmesi. Örneğin, az su tüketen bitkilerle peyzaj uygulanabilmesi.
• Çim ve bitkilerin ürettiği oksijen ile ortamın hava kalitesinin yükselmesi. (1 Metrekare çimin 4 insanın tükettiğine yakın oksijen üreterek ve 200 gr ile 2 kg arasında toz tutarak üzerindeki havayı temizlediği varsayılmaktadır.)
• Binanın temelinde kaybedilen toprak alanın yeşil teras çatıda kısmen de olsa geri kazanılması. Bilinen eski kiremit çatılardan hiçbir şekilde yararlanılamazken bu yaşayan, canlı çatılardan yaratıcılık zorlanarak çok aktif bir şekilde yararlanmak mümkündür. Örneğin bir bitki serası veya kış bahçesi yapılarak sakinler uzun süreli tatile gittiklerinde evlerindeki çiçekleri bu serada kurumaktan kurtarılabilir veya binanın bahçesinde her mevsim yenilenen çiçeklerin fideleri, süs bitkileri  veya hobi için bazı sebze ve meyveler burada yetiştirilebilir.
• Yeşil teraslı çatıların binayı günlük ve mevsimsel sıcaklık farklarından koruması; Sadece 10 cm kalınlığında toprakla kaplanmış yeşil teras çatı günlük ve mevsimsel sıcaklık değişikliğini 10-30 C derece aralığında tutarken eski tür geleneksel kiremit çatılarda bu sıcaklık -20 ile + 80 C derece arasında değişir. Bu sıcaklık farkı çatıda kullanılan malzemenin sürekli küçülüp, genleşmeden dolayı yorulmasına neden olur. Rüzgar, fırtına gibi hava hareketlerine karşı direnci azalır ve günün birinde çatı uçar.
• Çatı yangınlarına karşı daha güvenli olması; Geleneksel çatılarda genellikle inşaat artığı kalas ve tahtalar kullanılır bunlar kolay yanabilen malzemelerdir. Özellikle rüzgarlı günlerde bacalardan çıkan kıvılcımlar kiremit boşluklarından içeri girerek çatının ahşap veya yanıcı malzemesini tutuşturabilir. Oysa yeşil teraslı çatıda yanıcı malzeme yoktur. Aksine yanar durumdaki bir kor ateşi bile söndürür.
• Bakımının kolay olması; Geleneksel çatılara uzman kişiler bile istemeye istemeye çıkarlar. Hatta rüzgarlı günlerde görev icabı bile çıkmak istemezler. Bu nedenle kontrol ve bakımları zordur. Yıllarca çatısına bir kişinin dahi çıkmadığı binalar vardır. Çünkü gerçekten tehlikelidirler. Binaların en ihmal edilen yerleridir. Oysa yeşil çatılar sosyal faaliyet alanı olacağı için sürekli kontrol altındadır. Kiremit aktarmak gibi zahmetli bakım gerektirmez. Arada bir çimlerin gübrelenmesi ve kesilmesi yeterlidir. Bu işleri birçok insan zevk için bile yapmaktadır.
• Çatı alanının sosyal faaliyetler için kullanılabilmesi; Yeşil teraslı çatılar sadece çatı değil doğal bir yaşam alanıdır. İstenirse bu çatılar binanın en değerli yeri haline bile getirilebilir. Genellikle diğer katlardan farklı bir manzaraları ve geniş görüş alanları vardır. Havanın  müsait olduğu zamanlarda burada vakit geçirmek insanlara keyif verir.
• Ses ve ısı izolasyonu sağlaması; Yeşil teraslı çatı üzerindeki 10 cm veya daha kalın perlitli toprak sayesinde hem ses hem ısı izolasyonu sağlar. Dolayısıyla çatıda yapılan herhangi bir sosyal aktivite alt katları fazla rahatsız etmez. Örneğin 12 cm toprak 40 desibel gürültü azaltması sağlar. Gürültüden rahatsız olma eşiğimizin 60 desibel olduğu varsayılırsa 40 desibel azalma ile 20 desibele inen gürültü ihmal edilebilir.

Sonuç:

- Her binanın bir çatısı vardır ve çatı binanın değerli ortak alanlarından biridir.
- Geleneksel kiremit çatıdan yeşil çatıya geçildiğinde daha da değerli olacaktır. Binanın oturduğu alana yakın bir alan yani çok değerli bir arsa yararlanmak için gözümüzün içine bakmaktadır.
- Geleceğin en önemli işlerinden biri yeşil çatı yapım işi olacaktır.
- Bu uzmanlığı üstlenen kişilere büyük bir olasılıkla; Yeşil Çatı Peyzaj Mimarı, Yeşil Çatı Uygulama Mühendisi, Yeşil Çatı müteahhidi vs. denilecektir.
- Kendimizi yavaş yavaş bu fikre alıştırsak iyi olur.

 Kaynak : makalemarketi.com