Verimli bir e-ticaretin odak noktası: Web sitesi

Bir web sitesini işyeri gibi düşünmenin önemi burada ortaya çıkıyor.

E-ticaret deyince akla ilk ne gelir? Haklısınız, akla gelen ilk ve belki de tek şey, bilgisayar monitöründen size bakan bir "web sitesi". Komplike ve işlevi yüksek bir web sitesi e-ticaret için yeter de artar bile diyebilirsiniz. Bu kimi yönüyle doğru kimi yönüyle de eksik bir sonuç. İyi yapılandırılmış bir site, sağlıklı e-ticaret için her şeyden önemlidir elbet. Buna rağmen, kısıtlı özellikleri olan, işlevsel yanı dar bir web sitesi ile e-ticaret uygulamalarına girmek, gereken fayda ve karlılığı getirmeyebilecektir. Yani sadece bir web sitesi, ciddi bir e-ticaret çözümü için her şeyi ifade etmeyecektir.

Web sitesi oluşturulurken asıl dikkat edilmesi gereken, firmanın seslendiği ve ürünlerini pazarladığı müşterilere yönelik olmasıdır. Bir web sitesini işyeri gibi düşünmenin önemi burada ortaya çıkıyor. Müşterilerinizi firmanızda, işyerinizde ya da mağazanızda nasıl karşılıyorsanız, web sitenizi de bu karşılama anlayışı ile tasarlamanız gerekiyor bir bakıma. Bu noktada e-ticaret uygulamalarının etkinliği için sadece web tasarım ve çözümlerinin ötesinde, profesyonel müşteri ilişkileri ile bütünleşmiş bir yapı kurulması gerektiğini söylemek isteriz.

Bunu nasıl örnekleyebiliriz? Küçük ipuçları ile bunları sıralayalım: Site tasarımında Internet kullanıcılarından çok potansiyel müşterilere seslenilmelidir. Sade ve kolay takip edilebilir, açılabilir ve gezilebilir bir sitenin size sağlayacağı katkı göz ardı edilemez. Hedeflenen potansiyel müşterilerin ilgisinin çekilmesi, monitör karşısında sıkılmadan ve tedirgin olmadan sitenizi ve ürünlerinizi gezebilmesi çok önemlidir. Tıpkı işyerinize gelen müşteri ve ziyaretçilerinize sunduğunuz rahatlık ve bilgilendirmenin ne derece hayati önemde olduğunu bilmeniz gibi. Web uzmanlarının ve konuyla ilgili araştırmalar yapan kuruluşların gerçekleştirdikleri analizlerde, pazarlama ağını web üzerinde yoğunlaştırmış firmaların web sitelerindeki bu olumlu özellikler nedeniyle satış hacimlerini, e-ticaret uygulamalarını sıradan bir web altyapısıyla sürdürenlere oranla %30 daha yükselttikleri ifade ediliyor.

Bu noktada şu öne çıkıyor: Müşteri satın alma işlemini gerçekleştirmeden önce firmanın ve ürünlerinin özelliklerini, yayın organlarında çıkan reklam ve tanıtımlarını, firmanın imajını, piyasadaki güvenilirliğini izlemiş oluyor zaten. Hatta bizzat firmanın işyerine, mağazasına, satış reyonuna, showroom´una vs. gelip birebir bilgi de alıyor. Eğer buradan aldığı bilgiler ikna edici ise satın alma işlemine giriyor. (İster klasik yöntemle, ister firma web sitesine sipariş vererek)

Web sitesinin can alıcı yanı bu satın alma işleminden sonra gerçekleşiyor. Tüketici ürünü aldıktan ve memnun kaldıktan sonra, aynı firmanın farklı ürünlerini, hiçbir yere danışmadan (reklam, gözlem vs. olmadan) web sitesi üzerinden sipariş edebiliyor. Bu kolaylığı yaşayınca, tekrar tekrar firma takibi ve ürün incelemesi zahmetine girmeyip, hem zamandan kazanarak hem de ürün erişimi ile ilgili zorluklardan (ulaşım gibi) sıyrılarak ürün sipariş ve satın almalarını web üzerinden gerçekleştiriyor. Kısaca sizden ilk kez ürün alacak bir potansiyel alıcı için web siteniz, o ürünle ilgili bilgi alınan etkili bir pencere oluyor. Ürün satışı gerçekleştikten sonra ise web sitesi, ileriki dönemlerde oluşacak alışverişler için o müşterinin sipariş de verebildiği bir mağazaya dönüşebiliyor. Ayrıca ürün kullanımı ile ilgili bilgiler ve ürünle ilgili olası şikayet, onarım veya hata bilgileri, site üzerinden çok daha rahat iletilebiliyor. Web sitesi üzerinden yapılan satış işlemi müşteriye bu kolaylıkları yaşatmışsa şayet, bu tür alışverişler için hep tercih edilen bir seçenek oluyor.

Bu anlamda web sitesi, sizin e-ticaret uygulamalarınızın önemli bir kısmını oluşturuyor ama hepsini değil. Web sitesi oluşturmak yanında, tanıtım CD-ROM´ları hazırlayıp, pazarlama faaliyetlerinize multimedya desteğini kazandırmak, bunlarla ilgili broşür, reklam ve görüntüleri içeren materyaller sunmak (Örneğin fuarlarda) yanında, sağlıklı bir ofis bilgisayar ağı ve çevre birimlerinin kurulumu da, e-ticaret uygulamalarının verimliliği için en az web sitesi kurulumu ve işlevleri kadar önemli.

Konu, web sitesi çözümlerinin etkili bir e-ticaret uygulamasına ne ölçüde katkıda bulunduğunun ve bunun ne derece önemli olup olmadığının yanıtlarını almaya çalıştığımıza göre, bir web sitesini yaparken dikkat etmeniz gereken özellik ya da kriterlere şöyle bir kısaca göz atalım. Kısa paragraflarla bunları sıralayabiliriz:

• Ürünle ilgili olarak web sitesini doğru konumlandırma önemlidir. Sunduğunuz ürün, hizmet ya da bağlı bulunduğunuz sektöre uygun bir web yapılanması, ürün sunumunda avantaj yaratacaktır. Sunulan bir hizmetse, görsel aktiviteler yerine metinsel içerik, eğer sunulan ürünse metinsel içerikten çok görsel aktiviteler (ürün resmi, görüntü, imaj vs. gibi) öne çıkarılmalıdır. Tabi görsellik konusunda belli limitlerin aşılmaması şartıyla. Kimi web siteleri, girişlerindeki bitmek bilmeyen introları, gerekli gereksiz flash animasyonları ve benzeri görüntü, resim ve efektlerle, sitelerini bir renk cümbüşüne döndürmekteler. Komedyen Cem Yılmaz´ın tabiriyle "jan janlı, kımıl kımıl" bu web siteleri, hem bilgisayar performans hızını düşürmekte, hem de web sitesini yavaş açarak zaman kaybına yol açmaktadır. Öyle ki, aşırı görsel materyale boğulmuş bu sitelerle karşılaşan ziyaretçiler, sitenin tam olarak açılmasını beklemeden ziyaretlerini bitirmektedirler.
• Bu nedenle bir web sitesi kullanıcılar tarafından kolay erişilebilmeli, gezilebilmelidir. Yukarıda bahsettiğimiz gibi, yavaş işleyen ve açılması zaman alan web siteleri ciddi anlamda ziyaretçi kaybeder ya da ziyaret edenler bir daha giriş yapmayabilirler. Bunun yanında sitenin ziyaretçi trafiği, web sitesinin işlem performansını düşürmeyecek ölçüde tasarlanmasına özen gösterilmelidir.
• Interaktif (Etkileşimli), tekdüze olmayan ve gözleri rahatsız etmeyen, bunun için renk seçimine dikkat edilen rahat anlaşılır web tasarımları, ziyaretçi sayısını, dolayısı ile müşteri hacmini belirgin oranda arttıracaktır
• Ürünle ilgili bilgiler, ziyaretçilerin kolaylıkla erişebilecekleri linklerle sağlanmalıdır. Kimi müşteri ya da ziyaretçiler, doğru numlama yapamamış siteler yüzünden, ürün bilgilerine ulaşamayıp siteden hemen çıkmaktadırlar. Bu yüzden site haritaları anasayfanızın görünür yerinde olmalı ve site içindeki bölümleri basit ve kolay erişebilir şekilde listelemelidir.
• Ürün ve hizmetlerin hepsinin detaylı bilgileri olmalıdır. Kimi web siteleri bu bilgileri ücretli olarak sunmaktadır. Bu durum daha baştan o web sitesi ve sahibi kuruluşa antipati yaratabilmektedir. Ayrıca ürünlere ilişkin teknik bilgilendirme ya da destek de, ürünü satın almış müşteriler için hızlı ve sağlıklı bir online sistemiyle sağlanmalıdır. Bu tür bir sağlıklı ve etkin online otomasyonu adeta e-ticaret uygulamalarının verimliliği için can damarı gibidir.
• Web ve Internet uygulamaları konularında önerileri altın değerine olan birçok uzman, firmanızın rakiplerinin web sitelerine girerek sık sık yaptıkları yenilikleri izlemenizi de öneriyorlar. Yanlış anlamayın, bilgi hırsızlığı amacıyla değil elbette. Onların siteleri ile sizin siteniz arasında karşılaştırma yapıp, performans değerlerini ölçmek için. Bu anlamda rakiplerin ne yaptığı ve web stratejileri hakkında bilgi almak yoluyla, kendi web sitenizin performansını ve doğru konumlandırılıp konumlandırılmadığıyla ilgili sağlam bilgiler edinilebilir. Ayrıca web sitenize farklı farklı bilgisayarlardan ya da browserlardan (tarayıcılar) giriş yaparak linklerin çalışıp çalışmadığıyla ilgili kontroller yapmakta da fayda vardır. Sizin bilgisayarınızda çalışan bir program başka bir bilgisayar ya da tarayıcıda çalışmıyor olabilir.
• Web sitenizdeki herhangi bir bilgi ve uygulamanın yasal olması da önemlidir, telif hakları konusundaki gelişmeler, önümüzdeki dönem çoğu sitenin başını ağrıtacak yasal önlemleri beraberinde getirecek.
• Güvenlik altyapınızın sağlam olduğundan da emin olmalısınız ve bu güvenceyi müşteri ve ziyaretçilerinize de yansıtabilmelisiniz. Bu konuda müşterilerinizde uyanacak en ufak şüphe ya da tedirginlik e-pazarlama ve satış hacminize büyük darbe indirebilecektir.

Kısaca yukarıda ifade ettiğimiz gibi, bunları, web sitesinin e-ticaret uygulamaları yönünden yeterli olup olmamasını etkileyen faktörler olarak değerlendirebilirsiniz. E-ticaret olgusunun odağında web tasarımı ve uygulamaları olduğu bilinen bir gerçek elbette. Ama tek başına web sitesi çözümleri ve uygulamalarının e-ticaret için yeterli olmayabileceği de bilinmesi gereken bir konu. Yeterli multimedya desteği, etkin bir güvenlik ağı, performansı düşük olmayan ve sorun çıkarmayan bir ofis bilgisayar ağ altyapısı, web siteniz üzerine odaklanmış bu e-ticaret uygulamalarından beklediğiniz verimin de üstüne çıkaracaktır iş hacminizi.