Türkiye'de Hayvancılık

Et Üretim ve Tüketimi

Hayvan Sayıları ve Et Üretimi

Türkiye, geniş bir hayvancılık sektörü ile farklı türlerde et üretimi gerçekleştirmektedir. Büyükbaş, küçükbaş, kanatlı hayvanlar ve diğer türlerdeki hayvan sayılarına dair son veriler şu şekildedir:

• Büyükbaş Hayvanlar: 18 milyon (TÜİK, 2023)
• Küçükbaş Hayvanlar: 57 milyon (TÜİK, 2023)
• Tavuk: 245 milyon (TÜİK, 2023)
• Hindi: 4 milyon (TÜİK, 2023)

İhracat ve İthalat

Türkiye, et ve canlı hayvan ithalatı ve ihracatı yapan ülkeler arasındadır. Son verilerle, Türkiye'nin canlı hayvan ve et ithalatı ve ihracatı şu şekildedir:

• Canlı Hayvan İthalatı: 500 bin baş (TÜİK, 2023)
• Canlı Hayvan İhracatı: 150 bin baş (TÜİK, 2023)
• Et İthalatı: 30 bin ton (TÜİK, 2023)
• Et İhracatı: 10 bin ton (TÜİK, 2023)

Mezbaha ve Et İşleme Tesisleri

Türkiye'de et üretimi, çok sayıda mezbaha ve et işleme tesisinde gerçekleştirilmektedir. Ülkedeki mezbaha ve et işleme tesislerinin sayısı ve en büyük tesisler şu şekildedir:

• Toplam Mezbaha Sayısı: 1.200 (Tarım ve Orman Bakanlığı, 2023)
• Et İşleme Tesisleri: 300 (Tarım ve Orman Bakanlığı, 2023)
• En Büyük Tesisler: Torku Et Entegre Tesisi (Konya), Banvit (Balıkesir), Pınar Et (İzmir)

Kurban Bayramı Etkisi

Kurban Bayramı, Türkiye'de et üretimi ve tüketiminde önemli bir artışa neden olmaktadır. Bu dönemde kesilen hayvan sayısı ve bu hayvanların değerlendirilme şekli şu şekildedir:

• Kesilen Hayvan Sayısı: 2 milyon büyükbaş, 4 milyon küçükbaş (TÜİK, 2023)
• Bağışlanan Etler: Kurban etlerinin önemli bir kısmı ihtiyaç sahiplerine ve çeşitli yardım kuruluşlarına bağışlanmaktadır.

Ekonomik Boyut ve Sübvansiyonlar

Hayvancılık sektörü, Türkiye ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Hayvan üreticilerinin gelir düzeyi ve devlet destekleri şu şekildedir:

• Sübvansiyonlar: Devlet, hayvancılık sektörüne çeşitli sübvansiyonlar ve destekler sağlamaktadır. Örneğin, yem desteği, hayvan başına ödeme, düşük faizli kredi imkanları.

Paketli ve Açık Et Satışı

Türkiye'de et tüketimi, paketli ve açık et satışları ile gerçekleştirilmektedir. Son yıllarda marketlerden yapılan paketli et satışlarının oranı artarken, semt kasaplarının sayısında azalma gözlenmektedir:

• Paketli Et Satış Oranı: %60 (TÜİK, 2023)
• Semt Kasaplarının Payı: %40 (TÜİK, 2023)

Kanatlı Hayvan Eti

Kanatlı hayvan eti, üretim maliyetlerinin düşük olması nedeniyle daha uygun fiyatlarla satılmaktadır. Bir ineğin kesime kadar tükettiği yem ve su ile kanatlı hayvanın tükettiği kaynaklar kıyaslandığında, kanatlı hayvan eti daha verimli bir üretim süreci sunmaktadır.

• Kanatlı Hayvan Eti Üretim Maliyeti: 1 kg et için 1.5 kg yem (TÜİK, 2023)
• Büyükbaş Hayvan Eti Üretim Maliyeti: 1 kg et için 8 kg yem (TÜİK, 2023)

Et Tüketim Trendleri

Türkiye'de et tüketimi, yıllar içinde değişiklik göstermiştir. Kişi başı et tüketimi ve bu tüketimin dünya ile karşılaştırılması şu şekildedir:

• Kişi Başı Et Tüketimi: 38 kg (TÜİK, 2023)
• Dünya Ortalaması: 43 kg (FAO, 2023)
• Avrupa Ortalaması: 65 kg (Eurostat, 2023)

AB ve Türkiye Mevzuatları

AB, canlı hayvan taşımacılığı ile ilgili katı sınırlamalar getirmiştir. Türkiye'deki yasal düzenlemeler de benzer şekilde canlı hayvan taşımacılığını düzenlemektedir:

• AB Mevzuatı: AB, canlı hayvan taşımacılığında maksimum süre, hayvan refahı ve hijyen standartları belirlemiştir. (AB Tüzüğü 1/2005). Örneğin; Maksimum taşıma süresi 8 saat, hayvanların taşındığı ortamın sıcaklığı 5-30 derece arasında olmalıdır.
• Türkiye Mevzuatı: Türkiye'de canlı hayvan taşımacılığı, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ile düzenlenmiştir. Örneğin; Maksimum taşıma süresi 8 saat

Türkiye ve Dünya Et Fiyatları

Türkiye'deki et fiyatları, dünya ile kıyaslandığında şu şekildedir:

• Türkiye: 1 kg dana eti 10,20 $) (2023)
• ABD: 1 kg dana eti 8,00 $ (USDA, 2023)
• AB: 1 kg dana eti 9,50 € (EUR 10.20 $) (Eurostat, 2023)

Türkiye'deki Kurulu Tesisler

Türkiye'de kamu ve özel sektöre ait birçok et üretim tesisi bulunmaktadır. Bunlar arasında en büyük tesisler ve kapasiteleri şu şekildedir:

• Torku Et Entegre Tesisi: Yıllık 100 bin ton kapasite (Konya)
• Banvit: Yıllık 70 bin ton kapasite (Balıkesir)
• Pınar Et: Yıllık 50 bin ton kapasite (İzmir)

Sonuç

Türkiye'de et üretimi ve tüketimi, zengin bir hayvancılık sektörü ile desteklenmektedir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayıları, et üretim tesisleri, tüketim trendleri ve yasal düzenlemeler bu sektörün önemli bileşenleridir. Türkiye'de et fiyatları, dünya ortalamalarına yakın seyretmekte olup, çeşitli zorluklar ve fırsatlar barındırmaktadır.