Promosyon Kampanyası Nasıl Yapılır?

Zaman zaman bana mail ile ulaşarak işleri ile ilgili olarak danışan bazı okurlarım oluyor. Eğer işlerinde bir geriye gidiş varsa (rekabet veya organizasyonel hatalar) ilk akla gelen yöntem olan iskontoyu uygulama konusunda fikirlerimi soruyorlar. Genelde cevabım iskonto yapmamaları yönündedir. İskonto yapmak ölümcül olabilir. Belli bir süre rahatlama sağlasa bile ciro artışı kar artışını getirmeyebilir. İskonto yerine iyi planlanmış bir promosyon kampanyası ile canlanma sağlanabilir.

Promosyonda ilk kural promosyonu sürekli yapmamaktır. Promosyon (sınırlı) süreli olmalı ve taktik olarak yapılmalıdır. Sürekli yapılması durumunda taktik değil stratejik bir politika olur ki, bir daha normal şartlara dönülemez.

Promosyon kampanyasını planlamaya şu üç soru ile başlanmalıdır;

• Kime Yapıyoruz?
• Ne Yapıyoruz? Neden Yapıyoruz?
• Nasıl Yapıyoruz?

Kime yapıyoruz sorusu hedef müşterileri tanımlar. Ne yapıyoruz sorusunun cevabı promosyon amaçlarını verir. Nasıl yapıyoruz sorusu ise promosyon tekniklerini ifade eder.

Promosyonu Kime Yapıyoruz?

Promosyon kampanyası belli bir müşteri grubuna dönük olarak planlanır. Satış gelişimi bu müşteri gruplarını doğru tekniklerle uyararak sağlanabilir. Müşteri gruplarını şöyle tanımlayabiliriz.

• Mevcut müşteriler
  • Sadık müşteriler
  • Değişken Müşteriler
• Eski Müşteriler
  • Olumlu tavır içinde olanlar
  • Olumsuz tavır içinde olanlar
• Rakip firma müşterileri
  • Size karşı olumlu yargısı olanlar
  • Size karşı olumsuz yargısı olanlar
• Kullanmayanlar (Ürünü/hizmeti hiçbir şekilde almayanlar)
  • Olumlu
  • Olumsuz

Burada her bir gruba dahil olan tekil müşterileri bilmemizin bir önemi yoktur. Fakat hemen hemen her işletme için bu çerçevenin geçerli olacağını varsayıyoruz. (Fakat iyi bir CRM sisteminiz varsa ve kayıtlı müşterilerinizi bu mantığa göre segmente edebilirseniz mükemmel olur. Bu durumda müşteriye özel, adrese teslim mahiyetinde promosyon yapabilirsiniz.)

Promosyon ile Ne Yapıyoruz, Neden Yapıyoruz?

Promosyonda amaç kuşkusuz satış gelişimini sağlamaktır. Ancak amacı böyle tanımlamak yeterli değildir. Amacı daha da özelleştirmeliyiz. Dört genel promosyon amacı vardır.

• Kaybedilmiş müşterileri kazanmak
• Mevcut müşterilerin sadakatini geliştirmek
• Mevcut müşteriye yükleme yapmak (rakibe gitme engeli koymak)
• Yeni müşterileri çekmek

Bu amaçları gerçekleştirmek üzere ne yapıyoruz sorusunun cevabı da şu şekildedir.

• Deneme
• Tekrar deneme
• Tekrar aldırma
• Yükleme
• Kullanım artırma
• Pay çalma
• Bilgilendirme

Her müşteri grubuna uygun bir örnek plan aşağıda verilmiştir:

• Mevcut ve Sadık Müşteriler için kullanım arttırma ve/veya yükleme
• Mevcut ve Değişken Müşteriler için tekrar aldırma ve kullanım arttırma
• Olumlu eski müşteriler için tekrar deneme ve tekrar aldırma
• Olumsuz eski müşteriler için deneme ve bilgilendirme
• Rakip firma müşterileri için deneme, bilgilendirme, pay çalma
• Kullanmayanlar için deneme ve bilgilendirme

Promosyonu Nasıl Yapıyoruz?

Bu amaçlara uygun olarak geliştirilmiş promosyon teknikleri ise şunlardır.

• Numune
• Mal Fazlası
• Kupon
• Şans Promosyonları
• Süreklilik
• Etkinlik Pazarlaması
• Hediye
• Tanzim-teşhir

Bu promosyon tekniklerini kullanarak planımızı tamamlayabiliriz;

Promosyonlar sürekli yapılmamalıdır. Mevsimsel döngüler, rakiplerin faaliyetleri, şirket ihtiyaçlarına uygun olarak dönemsel planlamalar ile uygulanmalıdır. Belli bir dönemde sadece bir promosyon uygulanmalı, promosyonlar arasına süreler konmalıdır. Doğrusu sene başında pazarlama planı içine promosyonların dahil edilmesidir. En kötü promosyon, anlık kararlarla, satışın veya bayilerin baskısı ile yapılan promosyondur.

Son olarak promosyon tek başına sorunlarınıza çare olmaz. Bütünsel bir pazarlama planı ve stratejisinin parçası olan promosyonlar iyi sonuçlar verir. Üründe, fiyatta, dağıtımda ve iletişimde sorunlar varsa promosyon beklentileri karşılamayacaktır.

Kaynak Tavsiyesi;
Ercan Kaşıkçı'nın Müşteri Odaklı Promosyon Stratejileri (Kaizen Yayınları) kitabını tavsiye ederim. Kitapta FMCG sektöründe kullanılan tekniklerden bolca örnek var. “Bu teknikler FMCG’de geçerli bizde işlemez” diye düşünmeyin. Bu promosyon stratejisi iyi çalışılırsa her sektöre uygulanabilir. Komagene çiğ köftecisi bir ara her ayın 15’inde %50 indirim uyguladı. Komagene’in gıda perakendecisi olarak yaptığı bu promosyonun amaçları üzerinde düşünmeyi sizlere bırakıyorum. Sahi Komagene’in amacı ne olabilir?