KGK (Kesintisiz Güç Kaynağı)

KGK (Kesintisiz Güç Kaynağı) nedir ve alırken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

Kendisine bağlı tüm elektronik cihazları şehir elektrik şebekesinden oluşacak problemlerden uzak tutmak için devreye sokulan sistemler olarak tanımlayabiliriz KGK´ları . Örneğin, KGK cihazı ayarlanarak hem şehir elektriğinde oluşan parazitlerden, farklı gerilim ve dalgalardan arındırılmış sabit genlikli gerilim sağlamakta hem de elektrik kesintisi sırasında içindeki aküyü devreye sokarak kesintisiz çalışma olanağı sunabilmektedir.

Kısaca KGK´nın temel görevi, cihazınızın elektrik kesintileri, voltaj dalgalanmaları vs. gibi sorunlara karşı, kesintiye uğramadan, güvenli bir şekilde kapatılmasına olanak sağlamak ve bu sayede bilgisayar donanımınızı korumak, çalışma esnasında yüklü bilgilerin kesinti nedeniyle silinmesini önlemektir.Ayrıca KGK, bir elektrik üreticisi olan jeneratörden farklı bir donanımdır. Şebekedeki problemleri düzenleyen bir regülatör ve elektrik kesintilerine karşı donanımı koruyan, akü özelliğiyle enerji ihtiyacını yedekleyen bir cihazdır.

KGK´ları çalışma ve çıkış gerilimlerine göre sınıflandırabiliriz. İhtiyacınıza göre bu çeşitlerden herhangi birini donanımıza ekleyebilir, böylece hem donanımızın şehir şebekesi nedeniyle zarar görmemesini hem de kesintiler sonucu oluşabilecek zaman ve emek kayıplarınızın önüne geçebilirsiniz.

KGK çeşitleri

Çalışma ilkelerine göre KGK´lar:

• Off-line KGK: Ucuz, basit ve sıradan sistemlerdir. Bu tür KGK´ların, elektrik şebekesinde oluşacak voltaj dalgalanmalarını düzenleyecek bir özelliği yoktur. Sadece elektrik kesilmesi sonrasında, bilgisayarınızda bulunan ama henüz kaydedilmemiş bilgileri kaydetmek için zaman kazandırabilir. Bunun ötesinde başka bir işlevleri bulunmaz. Şebekede oluşacak gerilim farklılıkları, parazitler ve voltaj değişimlerine karşı önlem alamaz.
• Line-interactive KGK: Bu tür KGK´larda, off-line KGK´lar gibi şehir elektiğinden beslenir, farkı ise voltajı belli düzeyde düzenlenmektedir. Voltaj dalgalanmaları sonucu oluşan düşüp yükselmelerde, bilgisayara bağlı hassas birimler şebekeden çıkıp, KGK´nın aküsünden elektrik almaya başlar. Voltaj değişimlerinin yaratacağı hasarlardan bilgisayarınız korunmuş olur. Bu özellikleri nedeniyle off-line türlere göre daha pahalıdırlar.
• On-line KGK: En pahalı sistemler olmasına rağmen bilgisayarlar ve bağlı cihazlar için en uygun türdür. On-line KGK´lar sayesinde bilgisayarınız şehir elektriğinden tamamen ayrılır, adeta bilgisayarınıza gelen şehir elektriğini by-pass edip kendi şarj ettiği temiz elektriği kullanır. Şebekedeki şehir elektriği ile on-line KGK´nın aküleri şarj edilir, aküde filtre edilip temizlenen temiz ve voltaj farklılığı olmayan elektrik doğrudan bilgisayara aktarılır. Böylece hem şehir elektriğinden en ufak bir problem almaz hem de kesintilere karşı çok daha uzun süreli çalışma zamanı sağlar. Fiyatları en pahalı sistemler olmasına rağmen, donanımı korumak için en iyi cihazlar bu tür KGK´lardır.

Çıkış gerilimlerine göre KGK´lar

• Sinüs dalga çıkışlı: Sinus dalga çıkışlı cihazlar, şehir şebekesinin akımı olan alternatif akımda oluşan dalgalanma ve geçişleri mümkün olduğunca yumuşatır ve yukarıda bahsettiğimiz on-line sistemlerin çoğu sinüs çıkış üretir.KGK´lar içinde en temiz elektrik üreten ve en pahalı cihazlar bunlardır.
• Kare dalga çıkışlı: Off-line cihazlara çok benzerler çünkü hem basit yapıya sahiptirler hem de voltaj akım geçişleri serttir. Bu durum cihazları zorlar hatta zarar dahi verebilir. Diğer sistemlere göre daha gürültülü çalışır. Tek avantajı fiyatıdır.
• Modifiye kare dalga çıkışlı: Kare dalganın akım geçişlerinde oluşan sertliği yumuşatabilmek için kullanılan ve modifiye edilmiş kare çıkışlı KGK sistemleridir. Genlik Modülasyonu denen başka bir versiyonuda vardır ve aynı soruna çözüm olması için üretilmiştir. Bu sistemlerde, aküde sarj edilmiş elektriği düzenler ama şehir şebekesinden gelen elektriği düzenleme de en ufak faydası yoktur. Tek avantajı yine fiyatıdır.

Aküler

KGK´nın içinde kullanılan akü de önemlidir ve KGK´dan elde edilecek faydayı doğrudan etkiler. Kullanım, maliyet, uzun ömür, fayda gibi öğeler kullanılan aküye de bağlıdır. KGK´larda kullanılan akü türlerini şöyle sıralayabiliriz:

• Kurşunlu sulu aküler: Bu tür akülerin belli aralıklarla bakım ihtiyacı vardır bu nedenle kullanışlı değildir. Zaman zaman su eklemek gerekir, kapalı yerde kullanılması sağlığa zararlı olabilir, ömrü kısadır, belli aralıklarla şarj edilmezse bozulur. Bu açıdan elbetteki en ucuz akü türü olduğunu söylemeye gerek yok.
• Kurşunlu kuru akü: Sulu aküye göre bakım ihityacı yoktur, insan sağlığına daha dosttur. Ömrü sulu aküye göre daha fazladır ama nikel kadmiyum (NiCd) akü´nün yarısı kadardır. Tıpkı sulu akü gibi belli aralıklarla şarj edilmezse bozulur.
• NiCd (nikel-kadmiyum) akü: Ne bakım gerektirir ne de kısa ömürlüdür. Sık aralıklarla sarj edilmesine gerek yoktur hatta uzun süre boş kalabilir. Ama iki büyük sorunu vardır: Hem pahalıdır hem de çevre düşmanıdır, doğada zehirli atık olarak yüzlerce yıl kalabilir.

KGK satın alırken dikkat edilmesi gerekenler

Güveneceğiniz bir markaya yönelin: İster sıfır, ister ikinci el bir KGK alsanız dahi, ürettiklerine güveneceğiniz bir firmanın ürününü tecih etmenizde yarar vardır.

Almadan önce test edin: Çalışma esnasında gürültü, ısınma vs. gibi konularda cihazı aldığınız yerde test etmeniz, olası problemleri önceden görmenizi sağlayacaktır.

Cihazın limitlerini ve kendini koruma kapasitesini ölçün: Cihazınızın ek koruma özelliklerinin olup olmadığını öğrenin. KGK´nızın limitlerini zorlayacak aşırı gerilim ve yüklenmeye, kısa devreye, ısınmaya vs. karşı koruma özelliklerinin bulunup bulunmadığını kontrol edin.

Şarj süresi: Almayı düşündüğünüz cihazın düşük voltaj ile şarj edilebilir olması önemli. Ülkemizde yaşanan elektrik şebekesi sorunları, kesintiler, voltaj dalgalanmaları nedeniyle şarj süresi minimum olan ürünleri tercih etmelisiniz.

Modem ve ağ bağlantısı özellikleri: Bazı KGK ürünlerinin elektrik girişlerinin yanında ağ-modem girişleri de bulunur. Bu sayede bilgisayarınız ve bağlı birimleriniz, telefon-ağ hattından gelebilecek tehlikelere karşıda korunmuş olur

Garanti süresi: Minimum 2 yıl garantili ürünleri tercih etmeniz sizin yararınızadır.

Topraklama olanağı: Elbette kullandığınız tüm elektrikli cihazlar için toprak hattınızın olması önemlidir ve zaten mevcuttur büyük ihtimalle. Buna rağmen hattınız yanlış çekilmiş, hatalı ya da yetersiz olabilir. Bir KGK satın almadan önce böyle bir sorununuzun olup olmadığını kontrol etmeniz gerekebilir. Çünkü herhangi bir KGK şarj ettiği fazla elektriği yok etmek için boşaltacaktır ve toprak hattınız hatalı veya yetersiz ise ciddi sorunlar yaratabilir.

Görüldüğü gibi, ülkemiz şartlarını göz önüne alırsak, KGK cihazlarına bilgisayarla iş yapan çoğu insanın ihtiyacı olduğu bir gerçek. Hem donanımızı korumak hem de emek ve zaman tasarrufu sağlamak için önemli avantajlar sağlayan sistemler olduğunu gördük. İhtiyaca, keseye ve bilgisayarınızı koruma limitlerinizin genişliğine göre değişik tür ve alternatifte KGK cihazını seçmek artık size kalıyor.