Hangi 3 Harf? Teslim Şekli anlamında kullanılan Incoterms kısaltmaları

Teslim şekilleri ile ilgili olarak basit ama önemli noktaları burada özetleyeceğim:

Dış Ticaret işlemlerinde yeni olan kişilere şu uyarıları yapmak istiyorum:

İhracatçıya özel birkaç uyarı

Varış ülkesindeki gümrük işlem ve masraflarını tam olarak bilmeden, orada takip edecek altyapınız olmadan “D” ile başlayan teslim şekli ile teklif verilmemesinde fayda vardır.

Taşımacılar ile öngörülen süre içerisinde “navlun ve masrafların” sabitlendiği bağlayıcı sözleşmeleriniz olmadan taşımayı yani navlunu üstlenecek teslim şekli içeren tekliflerde bulunmayınız.

Rekabet koşullarında taşımayı hem masraf hem de risk açısından üstlenmeniz zorunluluğu olduğu durumlarda alışkanlık veya çok kullanmadan dolayı veya “sigorta”yı çok küçümseyerek bir hataya düşmeyin ve “CIP......”, “CIF........” yerine “CFR.........” veya “CPT.......” şeklinde teklif vermeye çalışınız. “CPT” kullanılırsa, mutlaka sigortanın “alıcı” tarafından yapılması gerektiğini başından itibaren belirtiniz.

Normal şartlarda zaten proforma, teklif gibi yazışmalarda, belgelerde süre açısından teklifin geçerli olduğu tarih aralığını belirtmek gerekir olduğunu hatırlatarak, navlun, sigorta, vergi, masraf gibi bu süreçlerde 3 harfli teslim şekli ile karşılamayı taahhüt ettiğiniz masraf kalemlerinin değişme ve sabitliğine göre teklifinizdeki bu şartı tekrar gözden geçirmeyi unutmayınız. Yani teklifinizdeki geçerlilik şartını sadece girdi, tedarik planlama, üretim planlama, üretim gibi süreçlere göre oluşturmayınız, kimilerince “az” veya “önemsiz” gibi görülecek en basit anlamda “navlun”, sigorta” ve “vergi” konusundaki parametreleri gözönüne alındığına dikkat ediniz.

İthalatçıya özel bir kaç uyarı

Uzakdoğu gibi daha çok denizyolu taşıma şeklinin tercih edildiği bölgelerden satınalmalarda “navlun”u karşıya kabul ettirdiğinizde hemen sevinmeyin ve şunlara mutlaka dikkat ediniz.

** Özelilkle “parsiyel” yani “full konteyner” olmayan yüklemelerinizde varış noktası masraf ve ödemelerin (“boşaltma”, “ardiye”, “demuraj”, “elleçleme”, “aktarma”, “ordino”, “antrepo” gibi) netleştirilmesini, taşıyıcının varış noktasındaki “acenta”sının bilgilerinin istenmesini, bu “acenta”dan “imzalı-kaşeli” uygulanacak “tarifeler”in kesinleştirilmesini istemekte fayda var. Süpriz tarifeler karşınıza çıkabilir. Navlundan daha fazla masraflar ödemek durumunda kalabilirsiniz. Böyle durumları da olasılık içinde düşünüerek, satıcınızla aranızda belirlenen miktardan fazlasının ödenmeyeceği veya ödenirse de satıcıya yansıtılacağını yükleme öncesinde hatta siparşi kesinleştirmeden zorlamakta bunları kabul ettirmekte fayda vardır. 

** Böyle süpriz ve zorluklar içeren durumlarla ile uğraşma durumunda kalmamak için, düzenli satınalmalarınız gerçekleşecek ise, siparişlerinizi kesinleştirmeden, fiyat teklifleri alırken, hizmetini deneyip, onayladığınız bir taşıyıcı veya lojistik firması ile olası yük miktar ve tarihleriniz için teklif alıp, satıcınızdan “navlun” içermeyen teklifler de isteyerek fiyat pazarlığını basitleştirmek ve (yapay) şişkinlikleri –görünen ve görünmeyen- ortadan kaldırmak mümkün olacaktır. 

** Satıcınız ile yıllardır çalışıyor olsanız bile, ödeme şekli L/C- Letter of Credit/Akreditif- olsun olmasın, sevkiyat belgelerinin yükleme öncesi “taslak” (“draft”)larının kontrol için e-posta ile gönderilmesini istemekte fayda vardır.

** İlk defa ithalatınız yapacağınız bir ürün sözkonusu ise, GTİP nosunu ve gümrük mevzuatını hem tanımıyla hem de bizzat ürün örneği-numunesi ile birlikte gümrükçünüz ve gümrük müşaviriniz ile görüşünüz. İstenenebilecek ek belgeler gibi, gümrük işlemi sürecinde karşılacağınız masraf ve ödemeleri de gözönünde bulundurulmasını unutmamak gerekir. 

** “Navlun”u “satıcı”ya yüklemek şeklinde pazarlık sonuçlanma durumunda, ilk maddedeki uyarılara ek olarak, sipariş sırasında transit süresi konusunda da “satıcı”ya bazı bağlayıcı şartların kabul ettirilmesi gerekir. Nakliye şekline göre hangi hatların, hangi firmanın, kullanılacağı gibi, tahmini transit sürelerinin de yükleme tarihlerine göre belirtilmesini istemekte fayda vardır. ii 

Sonuç olarak, genelde bilinen şeyleri tekrarlamadan basit gibi gözüken, bazılarınca gereken önem verilmeyen ve bundan dolayı firmalara çok ağır yükler getirildiği düşününce sadece 3 harf diye geçiştirilen Incoterms terimlerinin çok önemli olduğunu unutmamak gerekir. Belirtildiği üzere, ilgililerin ayrıntılarını ve burada yazılanların daha fazlasını ezbere bilmeleri gerekirken bu yazıyla kısaca bazı uyarıları hem ihracatçı hem de ithalatçı açısından ele almış bulunmaktayız. 

Umarız özellikle KOBİlere ve yeni ihracat veya ithalat yapacak firmalara bir şekilde faydalı olabiliriz.

I)  Incoterms 2010 (ICC Pub.No.715)

II) Daha ayrıntılı bilgi isteyen, sorusu olanlar bana yazabilir.

III)Bunları burada yazdığım için nakliyeci arkadaşlar lütfen kızmasın. 

IV) Tarihler Tedarik Zinciri Planlaması yapmak için değil, daha çok özellikle denizyolu ile “hızlı”, “ekspres” gibi değil, birçok limana uğrayan ve varışı çok uzun sürecek hatların kullanılmamasını bağlamak açısındandır.