Küresel piyasaların lider insan kaynakları danışmanlık şirketi Mercer, kendi veritabanında yer alan ve dünyanın değişik ülkelerinde yerleşik olan 600 şirketin datalarını kullanarak hazırladığı ‘Global Perspektifler’ adlı analizin ardından, Türkiye’ye özel bir çalışma ile Türkiye’de insan kaynakları alanındaki güncel yaklaşım değişikliklerine ışık tuttu. Mercer Türkiye, Mart ayında 77 şirketin katılımıyla gerçekleştirdi araştırmada, ekonomik krizin insan kaynakları strateji ve uygulamalarına etkisini mercek altına aldı.
Mercer Türkiye’nin gerçekleştirdiği ‘Zor Zamanları Yönetmek’ adlı araştırma, krizin şirketlerin faaliyetlerine olan etkisini de ortaya koyuyor. Araştırmaya katılan şirketlerden sadece yüzde 44’ü 2009 yılında satış ve gelirlerini artırmayı hedefliyor. Geriye kalan yüzde 33 satış hedeflerinde 2008’in gerisine düşeceğini öngörürken, yüzde 23’ü ise 2008 sonuçlarının tekrarlanacağını belirtiyor. Mercer Türkiye Genel Müdürü Sibel Yücesan, bu tablonun araştırmadan çıkan bir diğer sonuçla birlikte değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekerek, “Mart ayında yaptığımız araştırmaya göre, şirketlerin krize karşı aldıkları tedbirler arasında öncelikli maddeler, maliyetlerin azaltılması ve verimliliği artırıcı çalışmaların yapılması. Krizin insan kaynaklarına yansınansının ilk sinyallerini geçtiğimiz yıl Ekim ayından itibaren almaya başladık. Yaptığımız son araştırma şunu gösteriyor: Şirketlerin krize karşı 2009 yılında aldıkları tedbirler, 2008’e göre çok daha radikal. Bu da, krizin dalga boyunun zaman içinde katlanarak arttığını ortaya koyuyor” dedi.
‘Zor Zamanları Yönetmek’ adlı Mercer araştırmasının en önemli sonuçlarından biri de, katılımcı şirketlerin yüzde 35’inin 2009’da çalışan sayısının azalmasını öngörüyor olması. Araştırmaya katılan şirketlerin yüzde 43’ü ‘2009’da çalışan sayısında herhangi bir değişiklik’ öngörmezken, sadece yüzde 22’lik bir kesim, 2009’da çalışan sayısını artırmayı öngördüğünü açıkladı. Araştırma sonuçlarını değerlendiren Mercer Türkiye Genel Müdürü Sibel Yücesan, “Araştırmada; mavi yakalıdan üst düzey yöneticiye kadar her kategoride, krizin etkilerine karşı en temel tedbir olarak işe alımların durdurulması kararı öne çıkıyor. Özellikle uzman beyaz yakalılar düzeyinde, ikinci tedbir olarak belli pozisyonların verimlilik çalışmaları çerçevesinde ortadan kaldırılması olarak ortaya çıkıyor. Tedbirlerin mavi yakalıları ilgilendiren boyutunda ise, işe alımların durdurulmasıyla beraber vardiya sayısının azaltılması dikkat çekiyor” dedi.
Mercer Türkiye’nin Mart 2009’da gerçekleştirdiği araştırmaya katılan şirketlerin yüzde 22’si ücret artışı kararını ertelediğini belirtirken, yüzde 16’sı ise 2009’da ücret artışı yapmayacağını belirtiyor. Araştırmaya katkıda bulunan şirketlerin yüzde 17’si 2009 yılında sadece bazı kategori çalışanlarına ücret artışı sağlayacaklarını ifade ederken, yüzde 19’u ise ücret artışının tüm çalışanlara uygulanacağını vurguladı. Mercer Türkiye Yöneticisi Hakan Hızar “Firmaların kararlarının altındaki ana bulguları belirsizlik ve yüksek risk algısı olarak sıralıyor. Uygulamalar bekle gör politikası yansıtırken, bir yandan da kilit çalışanların elde tutulması endişesini yansıtıyor” dedi.
Mercer’ın Türkiye’deki 77 çokuluslu ve kurumsal yerli sermayeli şirketle yaptığı araştırmada, krizin çalışanlara sunulan nakit ödenek ve yan haklar üzerindeki etkisi de ortaya konuluyor. Araştırmada, katılımcı şirketlerin çoğu 2009 yılında şirket araçları, cep telefonları, eğitim ve temsil ödeneği değerlerini düşüreceklerini ifade ettiler. Geçmiş krizlerin aksine, bu seferki krizde şirketlerin Mart 2009 itibariyle özel sağlık sigortası, öğle yemeği, servis/ulaşım gibi temel ihtiyaçlara yönelik bir kısıtlama getirmeyi planlamadıklarını belirten Mercer Türkiye Genel Müdürü Sibel Yücesan, “Buna karşılık hem eğitim olanakları sunulan çalışan sayısı hem de eğitim sürelerinde azalma söz konusu. Bazı şirketler ise eğitim harcamalarını tamamen durdurmuş durumda. Beyaz yakalıdan mavi yakalı tarafına doğru gittikçe, vardiya ödeneği hak edişinde azalma söz konusu.
Mercer Türkiye Yöneticisi Hakan Hızar, dünyanın ve Türkiye’nin farklı boyutlarda endişe ortamında bulunduğunu belirterek, kriz dönemlerinde insan kaynakları alanındaki yaygın önyargıları şöyle sıraladı: “Birincisi, çalışanları elde tutmak için endişelenmeye gerek yok, kimse bir yere gitmiyor, ikincisi uzun dönemli planlar bekleyebilir, şimdi yangın söndürme zamanı, üçüncüsü ücret seviyelerini genel olarak hızla ve herkes için düşürerek maliyet iyileştirmesi sağlayalım, dördüncüsü bu dönemde piyasa verileri olmasa da olur, odağımız tümüyle içeriye yönelik.” Hakan Hızar, önyargılardan kurtularak daha geniş bir perspektife konuları ele almanın kriz dönemlerinde son derece önemli olduğuna işaret ediyor. Kısa vadede doğru çözüm olarak beliren alternatiflerin uzun vadede daha maliyetli ve olumsuz şartlar oluşturan seçenekler olması dikkat edilmesi gereken diğer bir husus.
KOBITEK.COM, bir
TEKNOART Bilişim Hizmetleri Limited Şirketi projesidir.
2001 yılından beri KOBİlere ücretsiz bilgi kaynağı olma hedefi ile, alanında uzman yazarlar tarafından sunulan özgün bir iceriğe sahiptir.
Tüm yazıların telif hakları KOBITEK.COM'a aittir. Alıntı yapılabilir, referans verilebilir, ancak yazarın kişisel bloğu dışında başka yerde yayınlanamaz
