Egzoz Gazı Emisyon Ölçme Cihazları Muayene Yönetmeliği

Resmi Gazete Tarihi: 19.07.2013 Resmi Gazete Sayısı: 28712

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; egzoz gazı analiz cihazları ve egzoz gazı duman koyuluğu ölçme cihazlarının muayeneleri ile bu muayenelerin kimler tarafından, nerelerde ve nasıl yapılacağına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; egzoz gazı analiz cihazları ve egzoz gazı duman koyuluğu ölçme cihazlarının tamiri, bakımı, ayarlanması, muayenesi ve damgalanması ile ilgili işlemleri kapsar.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 11/1/1989 tarihli ve 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanununun 2 nci maddesi ile 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun 2 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Askıya alma: Bakanlıkça verilen belgenin geçerliliğinin belirli bir süre için hükümsüz kılınmasını,

b) Bakanlık: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,

c) Cihaz: Egzoz gazı analiz cihazını ve/veya egzoz gazı duman koyuluğu ölçme cihazını,

ç) Damga: Servisler tarafından kullanılacak damgayı; muayene sonucu uygun olduğu anlaşılan cihazların dışardan istenmeyen müdahalelere açık yerlerinin kapatılması ve emniyet altına alınması için de kullanılan, üzerinde bu Yönetmelikte belirtilen bilgilerin yer aldığı; yakma, asitle aşındırma, yapıştırma, basma, vurma veya tele takılan kurşunun sıkılması suretiyle yapılan veya kendinden yapışma özelliğine sahip, çıkartıldığında tahrip olan özel olarak hazırlanmış hologramlı etiketi/sitikırı veya elektronik olarak emniyet tedbirlerinin alınmasını sağlayan sistemi,

d) Doğruluk muayenesi: Cihazın maksimum izin verilebilir hata payları içerisinde çalışıp çalışmadığının tespiti amacıyla yapılan muayeneyi,

e) Genel Müdürlük: Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğünü,

f) İl müdürlüğü: Bilim, sanayi ve teknoloji il müdürlüklerini,

g) Kanun: 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanununu,

ğ) Kullanıcı: Egzoz gazı analiz cihazı ve/veya egzoz gazı duman koyuluğu ölçme cihazı kullanan gerçek veya tüzel kişiyi,

h) MİH: Maksimum izin verilebilir hata paylarını,

ı) Muayene kartı: Cihazın piyasaya arzından sonraki muayenelerinin ne zaman ve kimler tarafından yapıldığını gösteren belgeyi,

i) Optik filtre: Işığı dalga boylarına göre tutan veya geçiren, optik yolda kullanılan kaplamalı düzlem cam veya plastik parçaları,

j) Piyasaya arz: Cihazın tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan faaliyeti,

k) Referans gaz: TS EN ISO 6142 Gaz Analizi-Kalibrasyon Gaz Karışımlarının Hazırlanması-Gravimetrik Metot standardındaki gaz karışımını,

l) Servis: Cihazların tamiri, bakımı, ayarlanması, muayenesi ve damgalanması ile ilgili işlemlerin yapıldığı ve Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş gerçek veya tüzel kişilere ait iş yerini,

m) Servis hizmetleri yetki belgesi: Bu Yönetmelik hükümlerine göre uygun görülen servislere Bakanlık tarafından verilen Egzoz Gazı Emisyon Ölçme Cihazları Servis Hizmetleri Yetki Belgesini,

n) Servis yetkilisi: Servisin, bu Yönetmelik kapsamındaki tüm faaliyetlerinden sorumlu imza yetkisine sahip kişiyi,

o) Sitikır: Muayenesi yapılan ve uygun bulunan cihazlara yapıştırılan, çıkartıldığında tahrip olan, özel olarak hazırlanmış kendinden yapışkanlı etiketi,

ö) Teknik personel: Cihazların tamiri, bakımı, ayarlanması, muayenesi ve damgalanması ile ilgili işlemleri yapan ve serviste çalışan yetki belgesine sahip kişiyi,

p) Tip onay belgesi: Cihazın, piyasaya arzına ilişkin olarak ilgili teknik düzenlemesine uygunluğunu gösteren AT tip inceleme belgesini, AT tasarım inceleme belgesini veya ulusal tip onay belgesini,

r) Yetki belgesi: Bu Yönetmelik hükümlerine göre uygun görülen serviste çalışacak teknik personele il müdürlüğü tarafından verilen Ölçü ve Ölçü Aletleri Tamir ve Ayar Yetki Belgesini,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Muayene ve Damgalama İşlemleri

Muayene

MADDE 5 – (1) Cihazlar, Kanunda belirtilen aşağıdaki muayenelere tabi tutulur:

a) İlk muayene,

b) Periyodik muayene,

c) Ani muayene,

ç) Şikâyet muayenesi,

d) Stok muayenesi.

Muayene için temel gerekler ve sorumluluklar

MADDE 6 – (1) Cihazların; ilgili teknik düzenlemesine uygun olarak tip onayı alınmış, muayene işlemleri, muayene işaretleri ve/veya damgalama işlemleri yapılmış ve onaylanmış kuruluş veya muayene kuruluşu ile işlemleri tamamlanmış olarak piyasaya arz edilmesi gerekir.

(2) Piyasaya arz edilecek cihazların, yazılım da dâhil olmak üzere ölçüm sonuçlarını etkileyebilecek tüm bölümlerinin mekanik ve/veya elektronik olarak güvenlik altına alınmış olması gerekir.

(3) Cihazların, piyasaya arzından sonraki muayene işlemlerinden kullanıcı sorumludur.

(4) Yapılan muayene sonucu uygun bulunan cihazlar bu Yönetmelik hükümlerine göre damgalanır.

(5) Servis tarafından muayenesi yapılarak damgalanan her bir cihaz için muayene kartı düzenlenir ve görünecek şekilde cihaza iliştirilir.

(6) Cihazların tamiri, bakımı, ayarlanması, muayenesi ve damgalanması ile ilgili işlemleri yapan servisler ile bu servislerde çalışan teknik personelin Bakanlıkça belgelendirilmiş olması gerekir. Bu işlemlerin yetki belgesine sahip olmayan servislerce ve kişilerce yapılması yasaktır.

(7) Cihazların muayenesi ve damgalanması işlemlerinde bu Yönetmelik gereklerinin ihlal edilmesi halinde, ilgili mevzuat hükümlerine göre yaptırım uygulanır.

(8) Cihazların muayene işlemlerine başlamadan önce yapılan duyusal incelemelerde damganın olmadığı veya damgaya müdahale edildiği veya damgası uygun olduğu halde cihaza müdahale edildiği tespit edilen veya bu kanaate varılan durumlarda cihazın muayenesi yapılmaz. Durum, üç nüsha tutanakla kayıt altına alınır. Servis, bir yazı ekinde bu tutanağın bir nüshasını ilgili il müdürlüğüne, bir nüshasını posta yoluyla iadeli taahhütlü olarak kullanıcıya, tutanağın düzenlendiği tarihi takip eden beş iş günü içinde gönderir veya elden verir ve bir nüshasını da serviste muhafaza eder.

(9) İl müdürlüğünce yapılacak inceleme ve değerlendirmeler sonucunda mevzuata aykırı bir durum varsa gerekli kanuni işlemler yapılır. Cihazın kullanımı mevzuata uygunsa gerekli muayene ve damgalama işlemlerinin yaptırılmasını müteakiben kullanımına izin verilir.

(10) Cihazların muayene işlemleri bulunduğu yerlerde veya servislerde yapılır.

(11) Cihazların, yerinde yapılacak muayenelerinde muayene giderleri muayene talebinde bulunanlara aittir.

(12) Cihazların muayenesi ve damgalanması işlemlerinde, Genel Müdürlük ve il müdürlüğünce gerekli görülmesi halinde üretici, ithalatçı, servisler ile diğer kuruluşların laboratuvarlarından yararlanılabilir.

İlk muayene

MADDE 7 – (1) İlk muayene; yeni yapılan veya parçaların birleştirilmesi suretiyle meydana getirilen cihazların satışa veya kullanılmaya başlanmalarından önce veya ithal edilen cihazların yurda sokulmaları sırasında veya periyodik, ani, şikayet ve stok muayeneleri sonunda damgaları iptal olunan cihazların tamir ve ayarlanmalarından sonra yapılan muayenedir.

(2) Bu Yönetmelik kapsamındaki cihazların piyasaya arzından önceki ilk muayenesi;

a) Onaylanmış kuruluştan AT tip inceleme belgesi veya AT tasarım inceleme belgesi alınan cihazlar için onaylanmış kuruluş veya onaylanmış kuruluştan yetki alan üreticisi tarafından,

b) Bakanlıktan ulusal tip onay belgesi alınan cihazlar için, Bakanlık tarafından veya Bakanlıkça yetkilendirilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından,

yapılır.

(3) Kullanımda olan cihazlardan muayeneleri sonucunda ayarının bozuk olduğu tespit edilerek tamiri yapılan ve tip onay değişikliği gerektirenlerin ilk muayenesi bu maddenin ikinci fıkrasına göre yapılır.

(4) Kullanımda olan cihazlardan muayeneleri sonucunda ayarının bozuk olduğu tespit edilerek tamiri yapılan ve tip onay değişikliği gerektirmeyen cihazlar, servisler tarafından bu Yönetmelikte yer alan ek-1’in 13 üncü maddesi veya ek-2’nin 8 inci maddesi hükümlerine göre doğruluk muayenesine tabi tutulur ve uygun bulunanlar damgalanır. Uygun bulunmayanlar tekrar tamir ve ayarı yapılmak üzere ayrılarak bu fıkrada belirtilen işlemler tekrarlanır.

Periyodik muayene

MADDE 8 – (1) Periyodik muayene; belli sürelerde olmak üzere cihazlar için yapılan genel muayenedir. Cihazların periyodik muayene süresi bir yıldır. Bu süre tarih olarak değil yıl olarak izlenir.

(2) Cihazların periyodik muayenesi ve damgalanması ile ilgili işlemler servisler tarafından yapılır.

(3) Cihazların periyodik muayenesinin yaptırılmasından kullanıcı sorumludur. Söz konusu cihazların periyodik muayenesi için, her yıl ocak ayının başından şubat ayının son günü mesai saati bitimine kadar servislere müracaat edilerek muayene gününü belirten bir belge alınır. Şubat ayının son gününün tatile rastlaması halinde müracaat, sonraki ilk iş gününün mesai saati bitimine kadar yapılır. Müracaatı uygun bulunanlara servis tarafından; cihazların markası, seri numarası, üretim yılı, kullanıldığı yerin adresi, müracaat tarihi ve muayene yapılacağı tarihi belirten bir belge verilir. Bu belge, cihazın muayenesi tamamlanıncaya kadar istenildiğinde ilgililere ibraz edilmek üzere saklanır. Servisler, periyodik muayene müracaat süresinin bitimini takip eden ilk iş günü mesai saati bitimine kadar tüm müracaatları elektronik ortamda ilgili il müdürlüğüne bildirir. Ayrıca bu müracaatlar yazılı olarak da o yılın en geç 15 mart tarihine kadar ilgili il müdürlüğüne iletilir.

(4) Periyodik muayenesi yapılacak cihazın öncelikle ilgili teknik düzenlemesine uygun olarak piyasaya arz edilip edilmediği kontrol edilir. Bunun için cihazın;

a) Tip onayının bulunup bulunmadığı,

b) Etiket bilgilerinin ve işaretlemelerinin uygun olup olmadığı,

c) Damgasının uygun olup olmadığı,

ç) Damgasına ve/veya kendisine müdahale edilip edilmediği,

kontrol edilir. Ayrıca bu kontrollere ilave olarak ilgili mevzuatında bahsedilen ve gerekli görülen diğer kontroller de yapılır/yaptırılır.

(5) Bu maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen şartlar sağlanıyorsa servisler tarafından bu Yönetmelikte yer alan ek-1’in 13 üncü maddesi veya ek-2’nin 8 inci maddesi hükümlerine göre cihaz doğruluk muayenesine tabi tutulur ve uygun bulunanlar damgalanır. Uygun bulunmayanlar tekrar tamir ve ayarı yapılmak üzere ayrılır.

(6) Bu maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen şartlar sağlanmıyorsa cihazların periyodik muayenesi yapılmaz. Durum, üç nüsha tutanakla kayıt altına alınır. Servis, bir yazı ekinde bu tutanağın bir nüshasını ilgili il müdürlüğüne, bir nüshasını posta yoluyla iadeli taahhütlü olarak kullanıcıya, tutanağın düzenlendiği tarihi takip eden beş iş günü içinde gönderir veya elden verir ve bir nüshasını da serviste muhafaza eder. İl müdürlüğünce yapılacak inceleme ve değerlendirmeler sonucunda mevzuata aykırı bir durum varsa gerekli kanuni işlemler yapılır. Cihazın kullanımı mevzuata uygunsa gerekli muayene ve damgalama işlemlerinin yaptırılmasını müteakiben kullanımına izin verilir.

(7) Cihazların damga süresinin geçmiş olduğu tespit edilmesi durumunda ise ilgili mevzuat hükümlerine göre cezai işlem yapılmak üzere üç nüsha tutanak düzenlenir. Servis, bir yazı ekinde bu tutanağın bir nüshasını ilgili il müdürlüğüne, bir nüshasını posta yoluyla iadeli taahhütlü olarak kullanıcıya, tutanağın düzenlendiği tarihi takip eden beş iş günü içinde gönderir veya elden verir ve bir nüshasını da serviste muhafaza eder. Cihaz, servis tarafından bu Yönetmelikte yer alan ek-1’in 13 üncü maddesi veya ek-2’nin 8 inci maddesi hükümlerine göre doğruluk muayenesine tabi tutulur ve uygun bulunanlar damgalanır. Uygun bulunmayanlar tekrar tamir ve ayarı yapılmak üzere ayrılır.

(8) Periyodik muayene sonucunda doğru çalışmadığı tespit edilen cihazlara herhangi bir cezai işlem uygulanmaz.

(9) Periyodik muayene ile ilgili giderler kullanıcıya aittir.

Ani muayene

MADDE 9 – (1) Ani muayene, Genel Müdürlük ve/veya il müdürlüğünün görecekleri lüzum veya ihbar üzerine, piyasaya arz edilmiş olan cihazların bulundukları yerlerde habersizce yapılan muayenedir.

(2) Ani muayeneye tabi tutulacak cihazın öncelikle ilgili teknik düzenlemesine uygun olarak piyasaya arz edilip edilmediği kontrol edilir. Bunun için cihazın;

a) Tip onayının bulunup bulunmadığı,

b) Etiket bilgilerinin ve işaretlemelerinin uygun olup olmadığı,

c) Damgasının uygun olup olmadığı,

ç) Damgasına ve/veya kendisine müdahale edilip edilmediği,

kontrol edilir. Ayrıca bu kontrollere ilave olarak ilgili mevzuatında bahsedilen ve gerekli görülen diğer kontroller de yapılır/yaptırılır.

(3) Bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen şartlar sağlanıyorsa Genel Müdürlük ve/veya il müdürlüğü tarafından bu Yönetmelikte yer alan ek-1’in 13 üncü maddesi veya ek-2’nin 8 inci maddesi hükümlerine göre cihaz doğruluk muayenesine tabi tutulur. Ölçüm sonuçları MİH içinde ise cihazın doğru çalıştığı kabul edilir. Ölçüm sonuçları MİH içinde değilse cihazın kullanımı engellenecek şekilde bağlanarak mühürlenir ve gerekli kanuni işlemler yapılır. Kullanıcısı tarafından cihazın tamir, bakım, ayar, muayene ve damgalama işlemleri yapılmak üzere servise müracaat edilir. Servis, bahse konu cihaz ile ilgili yaptığı işlemler hakkında ilgili il müdürlüğünü yazılı olarak bilgilendirir.

(4) Bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen şartlar sağlanmıyorsa cihazlar, kullanılmaları engellenecek şekilde bağlanarak mühürlenir ve gerekli kanuni işlemler yapılır.

(5) Ani muayene ile ilgili muayene giderleri Bakanlık tarafından karşılanır.

Şikâyet muayenesi

MADDE 10 – (1) Şikâyet muayenesi, bir cihazın doğru çalışıp çalışmadığını tespit etmek üzere, cihazın kullanıcısı veya diğer bir kimsenin yazılı müracaatı üzerine yapılan muayenedir.

(2) Muayeneyi yapacak kişi veya kuruluş tarafından, muayene giderlerinin miktarı ve kimler tarafından karşılanacağı konusunda müracaat sahibine bilgi verilir, kabul edilirse muayene gerçekleştirilir.

(3) Şikâyet muayenesine tabi tutulacak cihazın öncelikle ilgili teknik düzenlemesine uygun olarak piyasaya arz edilip edilmediği kontrol edilir. Bunun için cihazın;

a) Tip onayının bulunup bulunmadığı,

b) Etiket bilgilerinin ve işaretlemelerinin uygun olup olmadığı,

c) Damgasının uygun olup olmadığı,

ç) Damgasına ve/veya kendisine müdahale edilip edilmediği,

kontrol edilir. Ayrıca bu kontrollere ilave olarak ilgili mevzuatında bahsedilen ve gerekli görülen diğer kontroller de yapılır/yaptırılır.

(4) Cihazın kullanıcısı tarafından yapılacak müracaatlar yazılı olarak servislere yapılır ve aşağıda belirtildiği şekilde değerlendirilir:

a) Bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şartlar sağlanıyorsa cihaz, servis tarafından ek-1’in 13 üncü maddesi veya ek-2’nin 8 inci maddesi hükümlerine göre doğruluk muayenesine tabi tutulur. Ölçüm sonuçları MİH içinde ise cihazın doğru çalıştığı kabul edilir. Ölçüm sonuçları MİH içinde değilse cihaza herhangi bir kanuni işlem yapılmaz; tekrar tamir, bakım ve ayarı yapılmak üzere ayrılır.

b) Bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şartlar sağlanmıyorsa durum, üç nüsha tutanakla kayıt altına alınır. Servis, bir yazı ekinde bu tutanağın bir nüshasını ilgili il müdürlüğüne, bir nüshasını posta yoluyla iadeli taahhütlü olarak kullanıcıya, tutanağın düzenlendiği tarihi takip eden beş iş günü içinde gönderir veya elden verir ve bir nüshasını da serviste muhafaza eder. İl müdürlüğünce yapılacak inceleme ve değerlendirmeler sonucunda mevzuata aykırı bir durum varsa gerekli kanuni işlemler yapılır. Cihazın kullanımı mevzuata uygunsa gerekli muayene ve damgalama işlemlerinin yaptırılmasını müteakiben kullanımına izin verilir.

c) Muayene sonucunda genel olarak; cihazın türünü/sınıfını, markasını, tipini, seri numarasını, üretim yılını, kullanıldığı yerin adresini ve telefon numarasını içeren ve cihazın muayene sonucunu gösterecek şekilde düzenlenen üç nüsha rapor, muayeneyi yapan teknik personel ve/veya servis yetkilisi tarafından imzalanır. Raporun bir nüshası kullanıcıya, bir nüshası il müdürlüğüne gönderilir, bir nüshası da serviste muhafaza edilir.

ç) Yapılan muayene sonucunun olumlu veya olumsuz olmasına bakılmaksızın tüm giderler kullanıcıya aittir.

(5) Cihazın kullanıcısı dışında diğer kişilerce yapılacak müracaatlar; müracaatı yapanın adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, adres bilgileri ve varsa araç plakası ile birlikte şikâyete konu cihazın kullanıldığı yerin adres bilgilerini içeren bir dilekçe ile il müdürlüğüne yapılır:

a) İl müdürlüğünce; müracaat değerlendirilir, varsa eksik olan bilgiler tamamlattırılır ve ilgili servis ile temasa geçilerek bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen kontroller yapılır.

b) Bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şartlar sağlanıyorsa cihaz, il müdürlüğü tarafından bu Yönetmelikte yer alan ek-1’in 13 üncü maddesi veya ek-2’nin 8 inci maddesi hükümlerine göre doğruluk muayenesine tabi tutulur. Ölçüm sonuçları MİH içinde ise cihazın doğru çalıştığı kabul edilir. Ölçüm sonuçları MİH içinde değilse kullanılmaları engellenecek şekilde bağlanarak mühürlenir ve gerekli kanuni işlemler yapılır. Kullanıcı tarafından cihazın tamir, bakım, ayar, muayene ve damgalama işlemi yapılmak üzere servise müracaat edilir. Servis, bahse konu cihaz ile ilgili yaptığı işlemler hakkında ilgili il müdürlüğünü yazılı olarak bilgilendirir.

c) Bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şartlar sağlanmıyorsa il müdürlüğünce gerekli kanuni işlemler yapılır.

ç) Muayene sonucunda genel olarak; cihazın türünü/sınıfını, markasını, tipini, seri numarasını, üretim yılını, kullanıldığı yerin adresini ve telefon numarasını içerecek şekilde düzenlenen iki nüsha rapor, muayeneyi yapan il müdürlüğü elemanı/elemanları tarafından imzalanır. Raporun bir nüshası müracaat sahibine verilir ve bir nüshası da il müdürlüğünde muhafaza edilir.

d) Muayene sonucunun olumlu olması durumunda muayene ile ilgili giderler müracaat sahibi tarafından; olumsuz olması durumunda ise kullanıcı tarafından karşılanır.

Stok muayenesi

MADDE 11 – (1) Stok muayenesi, ilk muayene damgasını taşıdıkları halde satılmayıp depo, atölye, imal ve satış yerlerinde veya kullanılmasına ihtiyaç duyulmayarak stok halinde bulundurulan cihazların periyodik muayene süreleri içinde tekrar tabi tutuldukları bir muayene şeklidir.

(2) Cihazın stok muayenesi, bu Yönetmeliğin 8 inci maddesine göre yapılır.

(3) Stok muayenesinin yaptırılmasından cihazı bulunduran sorumludur.

Servisler tarafından kullanılan damgalar

MADDE 12 – (1) Servislerce yapılacak muayenelerde kullanılacak tüm damgalar güvenilir ve izlenebilir olmalıdır. Sitikır veya hologram etiket olarak kullanılacak damgalar, kendiliğinden yapışma özelliğine sahip ve tahrip edilmeden kaldırılamayacak nitelikte olmalıdır. Kurşun damgalar, Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Darphane Matbaası Genel Müdürlüğünde yaptırılır. Kullanılacak damgaların yaptırılması, güvenliği ve izlenebilirliğinden servisler sorumludur. Damgalar yaptırılmadan önce Bakanlığa müracaat edilerek izin alınması ve kaydettirilmesi gerekir.

(2) Servisler tarafından kullanılacak damgada; servis tarafından belirlenen servisi tanıtıcı işaret/logo, servisin kodu, damganın yapıldığı yılın son iki rakamı ve muayeneyi yapan personele ait kodlamaların bulunması gerekir.

Muayene ve damgalama ücreti

MADDE 13 – (1) Cihazların muayene ve damgalama işlemlerinden alınacak ücretler, 8/2/1989 tarihli ve 20074 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ölçü ve Ölçü Aletlerinden Alınacak Muayene ve Damgalama Ücret Yönetmeliği ile Bakanlıkça her yıl yeniden belirlenir.

Mücbir sebepler

MADDE 14 – (1) Cihazın periyodik ve stok muayene müracaatlarını ve/veya söz konusu muayenelerin yapılmasını engelleyecek yangın, deprem, sel gibi mücbir sebeplerin ortaya çıkması durumunda bu işlemler Bakan onayı ile ertelenebilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Servis Kriterleri, Müracaat ile ilgili İşlemler, Sorumluluklar ve Denetim

Servis kriterleri

MADDE 15 – (1) Servisler aşağıdaki kriterleri sağlarlar.

a) Servis, en az 20 m2 kapalı alana, tabii veya mekanik havalandırma sistemine sahip olmalıdır ve yeterince aydınlatılır.

b) İş yeri zemini, kolay temizlenebilen ve yanmaya karşı dayanıklı malzemeden yapılır ve statik elektriklenmeye karşı önlem alınır.

c) Serviste en az bir adet 6 kg’lık standardına uygun yangın söndürücü ve bir adet ecza dolabı bulunur.

ç) Serviste yetki belgesi almış en az bir elemanın çalışması zorunludur. Servis yetkilisi ve yetki belgeli kişi aynı kişi olabilir.

d) Serviste hangi cihazların muayenesi yapılacaksa ona uygun izlenebilirliği sağlanmış yeterli etalon ve ekipman bulundurulur.

e) Servisin yeterlilik incelemesi ve periyodik denetimlerinin yapılabilmesi için; söz konusu servislerin Türk Akreditasyon Kurumu tarafından TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar standardına göre akredite edilmiş olması veya aynı standardın 4.1 Kuruluş, 4.13 Kayıtların kontrolü, 5.2 Personel, 5.3 Yerleşim ve çevre şartları, 5.4 Deney ve kalibrasyon metotları ve metodun geçerli kılınması, 5.5 Cihazlar ve 5.6 Ölçümlerin izlenebilirliği maddelerine uygunluğunun Türk Standardları Enstitüsü tarafından raporlandırılmış olması gerekir. Söz konusu rapor, cihazların muayenelerinin bulundukları yerlerde yapılması durumlarını da kapsar. Türk Standardları Enstitüsü tarafından yapılan bu incelemelere ilişkin giderler müracaatçılar tarafından karşılanır.

(2) Bu maddenin birinci fıkrasındaki şartları sağlayan servislerin yeterlilik incelemesi ve periyodik denetimleri bu Yönetmelikte belirtilen hükümler çerçevesinde Genel Müdürlük tarafından yapılır.

Müracaat

MADDE 16 – (1) Servis hizmetleri yetki belgesi için aşağıda belirtilen belge ve bilgileri içeren dosya bir dilekçeye eklenerek Genel Müdürlüğe müracaat edilir.

a) Servis müracaat formu,

b) Servis sahibinin veya sahiplerinin noterden alınmış imza sirkülerinin aslı veya Genel Müdürlük tarafından yapılmış “ASLI GİBİDİR” onaylı fotokopisi,

c) Servisin güncel adresini gösteren Esnaf Sicil Gazetesi veya Ticaret Sicil Gazetesi sureti,

ç) Servisin açık adresi ve iletişim bilgileri,

d) Servise ilişkin kullanım alanlarının ölçülendirilmiş detaylı yerleşim planı,

e) Servis yetkilisinin ve teknik personelin belirtildiği liste,

f) Servis hizmeti verilecek cihazların testlerinde kullanılacak olan referans gaz ve optik filtrenin izlenebilirliğini gösteren belge,

g) Bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen servis tarafından kullanılacak damgaya ait ölçeklendirilmiş çizim ve kodlamalar,

ğ) Servisin, bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiğini gösteren belge veya Türk Standardları Enstitüsü’nden alınmış Standarda Uygunluk Raporu,

h) Serviste, Bakanlıktan alınmış tamir ve ayar yetki belgesine sahip en az bir kişinin çalıştırılacağına dair beyan.

Müracaatın değerlendirilmesi, onay ve belgelendirme

MADDE 17 – (1) Genel Müdürlüğe yapılan müracaatlar, bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde istenilen bilgi ve belgelerin tamam olması halinde, yerinde yapılacak incelemeyle değerlendirilir. Yapılan değerlendirme neticesinde müracaatın bu Yönetmeliğe uygunluğunun tespiti halinde, iki adet servis hizmetleri yetki belgesi düzenlenir. Düzenlenen belgelerden bir adedi ilgiliye verilir, diğeri de Genel Müdürlükte açılan dosyasında muhafaza edilir. Bu belgelerde en az aşağıdaki bilgiler yer alır:

a) Belgenin adı,

b) Belgenin veriliş/vize tarihi ve numarası,

c) Servisin ismi, unvanı ve adresi, telefon ve/veya faks numarası,

ç) Servisin hizmet vereceği cihazın cinsi/türü.

(2) Müracaat, bu Yönetmelik hükümlerine uygun bulunmazsa eksiklikler müracaat sahibine yazılı olarak bildirir. Bu eksikliklerin üç ay içerisinde tamamlanması halinde bu maddenin birinci fıkrasına göre işlem yapılır. Eksikliklerin bu süre içerisinde tamamlanmaması halinde müracaat iptal edilerek dosya sahibine iade edilir.

Servislerin sorumlulukları

MADDE 18 – (1) Servisler, muayene ettikleri cihazlarla ilgili bilgilerin kaydedileceği, iş yerine ait olan ve Genel Müdürlükçe tasdik edilen bir defter tutmak ve bunları denetimlerde ibraz etmek zorundadır. Bu deftere cihaz sahibinin adı, adresi, cihazın seri numarası, türü/sınıfı, markası, tipi, üretim yılı ile muayene ve/veya tamirin yapıldığı tarih ve yapan kişinin adı kaydedilir. Bu bilgiler istenildiği takdirde elektronik ortamda da kayıt altına alınabilir. Bakanlık tarafından kurulacak olan elektronik kayıt sisteminin devreye alınmasını müteakip defter tutma zorunluluğu ortadan kalkar.

(2) Servisler, muayene ettikleri cihazlara ilişkin bu maddenin birinci fıkrasındaki bilgileri her yılın aralık ayında il müdürlüğüne elektronik ortamda göndermek zorundadır.

(3) Bakanlıkça verilen servis hizmetleri yetki belgesinin geçerlilik süresi veriliş tarihinden itibaren üç yıldır. Belgenin üç yıllık sürelerle vize ettirilmesi gerekir. Vize işlemlerinde belge veriliş tarihi/son vize tarihi esas alınır. Vize işlemleri, belgelerin ilk verilişindeki şartların sağlanıp sağlanmadığı kontrol edilerek yapılır. Vizesi yaptırılmayan belgeler geçersizdir.

(4) Servis hizmetleri yetki belgesi ile ilgili bilgi ve belgelerde değişiklik olması veya iş yerinin kapanması veya yetki belgeli kişinin çalıştığı servisten ayrılması halinde durum, en geç bir ay içerisinde ilgili servis tarafından Genel Müdürlüğe bildirilir. Bu değişiklikler yeniden belge düzenlenmesini gerektiriyorsa bu Yönetmelik hükümleri göz önünde bulundurularak yeniden belge düzenlenir.

(5) Serviste, Bakanlıkça belirlenen muayene ve damgalama ücret tarifesi ile servis hizmetleri yetki belgesi ve tamir ve ayar yetki belgesi, müşterinin görebileceği bir yerde asılı bulundurulur.

(6) Servisler, Genel Müdürlüğe gerekli bilgi ve belgeleri gerçeğe uygun ve eksiksiz olarak vermekle, incelemelere yardımcı olmakla ve doğru beyanda bulunmakla yükümlüdür. Servisin doğru beyanda bulunmadığının sonradan ortaya çıkması durumunda verilen belgeler iptal edilir ve servisler hakkında doğru beyanda bulunmadığı için Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.

(7) Servislerin yeterlilik incelemesi ve periyodik denetimlerinde Bakanlık tarafından görevlendirilecek personelin yolluk giderleri, 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri çerçevesinde servis sahipleri tarafından ödenir.

Belgenin iptali

MADDE 19 – (1) Servis hizmetleri yetki belgesinin verilmesine esas teşkil eden şartların ihlal edilmesi veya mevzuata aykırı bir durum tespit edilmesi halinde ilgili yazılı olarak uyarılır. Düzeltilebilecek aykırılıklar için üç aya kadar süre verilir. Bu süre içerisinde servis hizmetleri yetki belgesi askıya alınır.

(2) Servis hizmetleri yetki belgesine sahip kişinin belge kapsamındaki işlemlerinde suç şüphesi bulunması halinde bu durum derhal adli makamlara bildirilir. Soruşturma ve kovuşturma süresince belge askıya alınır.

(3) Belgesi askıya alınan kişiye, bu maddenin birinci fıkrasında tespit edilen durumlar için eksikliklerini tamamlayana kadar; bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen durumlar için ise soruşturma ve kovuşturma sonuçlanıncaya kadar yeni bir servis hizmetleri yetki belgesi verilmez. Bu süre içerisinde belge sahibi tarafından cihazla ilgili hiçbir tamir, bakım, ayar, muayene ve damgalama işlemi yapılamaz.

(4) Bu maddenin birinci fıkrasında tespit edilen durumlar için verilen süre içerisinde eksikliklerini tamamlayarak Genel Müdürlüğe müracaat etmeyenlerin veya aynı aykırılığı iki kez tekrarlayanların servis hizmetleri yetki belgesi iptal edilir. Belgesi iptal edilenler, iptal tarihinden itibaren bir yıl süre ile belge talebinde bulunamaz. Bir yıl dolduktan sonra tekrar belge talebinde bulunanların müracaatları ilk müracaat olarak değerlendirilir. Belge iptalinin tekrarı halinde üç yıl süreyle belge talebinde bulunulamaz.

(5) Soruşturma ve kovuşturma sonucunda verilen kararın belge sahibi aleyhine kesinleşmesi halinde belge iptal edilir. Bu sebeple belgesi iptal edilenler beş yıl süreyle belge talebinde bulunamaz. Kararın belge sahibi lehine sonuçlanması halinde, kararın Genel Müdürlüğe ulaşmasını müteakip askıya alma işlemi ortadan kaldırılır.

Denetim

MADDE 20 – (1) Genel Müdürlük ve/veya il müdürlüğü, bu Yönetmelik hükümlerinin yerine getirilip getirilmediğinin kontrolü amacıyla; yılda en az bir kez cihazları, servisleri ve bunlara ait her türlü işlemleri denetlemekle yükümlüdür.

(2) Servis, denetimde bulunan kişilere uygun çalışma ortamını sağlamak, gerekli bilgi ve belgeleri gerçeğe uygun ve eksiksiz olarak vermek, incelemelere yardımcı olmak ve doğru beyanda bulunmakla yükümlüdür.

(3) Yapılan denetimlerde, bu Yönetmelik hükümlerine veya ilgili mevzuata aykırı bir durumun tespit edilmesi halinde, ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Yetki Belgesiyle İlgili İşlemler

Yetki belgesi alacak kişilerde aranan kriterler

MADDE 21 – (1) Yetki belgesi alacak kişilerin, liselerin teknik eğitim veren bölümlerinden veya yüksekokullar ile üniversitelerin teknik eğitim veren bölümlerinden mezun olması gerekir.

(2) Yetki belgesi talebinde bulunan kişilerin; yurt içi veya yurt dışında faaliyet gösteren imalatçılarda, konu ile ilgili uygunluk değerlendirme kuruluşlarında, muayene ve deney laboratuvarlarında veya bu konuda hizmet veren servislerde en az iki ay süre ile eğitim aldıklarına dair eğitim sertifikasına sahip olmaları gerekir.

Müracaat

MADDE 22 – (1) Yetki belgesi talebinde bulunan kişiler, aşağıda belirtilen bilgi ve belgelerle birlikte bir dilekçe ile iş yerinin bulunduğu il müdürlüğüne müracaat eder:

a) T.C. kimlik numarası beyanı,

b) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce belge almış olanlar hariç, belge talebinde bulunanların; liselerin teknik eğitim veren bölümlerinden veya yüksekokullar ile üniversitelerin teknik eğitim veren bölümlerinin birinden mezun olduğuna dair öğrenim belgesi veya diplomanın il müdürlüğü tarafından yapılmış “ASLI GİBİDİR” onaylı fotokopisi,

c) Son altı ay içerisinde çektirilmiş iki adet vesikalık renkli fotoğraf,

ç) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce belge almış olanlar hariç, bu Yönetmeliğin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen teorik ve pratik eğitim aldığını gösterir imzalı ve kaşeli eğitim sertifikası veya sertifikanın il müdürlüğü tarafından yapılmış “ASLI GİBİDİR” onaylı fotokopisi,

d) Müracaat sahibinin, taksirli suçlar hariç olmak üzere beş yıldan fazla hapis cezasına hüküm giymediğine yahut basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, görevi kötüye kullanma, güveni kötüye kullanma, kaçakçılık, hileli iflas, ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya vergi kaçakçılığı suçlarından mahkûm olmadığına ilişkin yazılı beyanı,

e) Çalışacağı servise ait servis hizmetleri yetki belgesinin sureti,

f) Tamir ve ayar hizmetlerini yapacağı cihazların muayeneleri için yeterli miktarda etalon ve ekipmanın kendisine veya çalışacağı iş yerine ait olduğunu gösteren belge,

g) İş yeri kendi adına kayıtlı ise servis hizmetleri yetki belgesi; iş yeri kendi adına kayıtlı değilse o iş yerinde çalıştığına ilişkin servis hizmetleri yetki belgesi sahibi ile yapılmış sözleşme.

(2) İstenilen belgelerin yabancı dilde olması durumunda bu belgelerin yeminli tercüme bürolarından yaptırılmış Türkçe tercümeleri ibraz edilir.

(3) Bu maddeyle istenilen belgelerin asıllarının ibraz edilmesi halinde “ASLI GİBİDİR” kaşesiyle onaylanmak kaydıyla fotokopileri veya suretleri de kabul edilir.

Belgenin düzenlenmesi ve geçerlilik süresi

MADDE 23 – (1) Bu Yönetmeliğin 22 nci maddesinde belirtilen bilgi ve belgelerin uygun görülmesi halinde iki adet yetki belgesi düzenlenir. Belgelerden biri il müdürlüğünde muhafaza edilir ve diğeri ilgiliye verilir. Belgenin geçerlilik süresi veriliş tarihinden itibaren üç yıldır. Belgenin üç yıllık sürelerle vize ettirilmesi gerekir. Vize işlemlerinde belge veriliş tarihi/son vize tarihi esas alınır. Vize işlemleri, belgelerin ilk verilişindeki şartların sağlanıp sağlanmadığı kontrol edilerek yapılır. Vizesi yaptırılmayan belgeler geçersizdir.

(2) Yetki belgesi ile ilgili bilgi ve belgelerde değişiklik olması veya yetki belgeli kişinin çalıştığı servisten ayrılması halinde durum, en geç bir ay içerisinde ilgili servis tarafından il müdürlüğüne bildirilir. Bu değişiklikler bildirilmediği takdirde servis hizmetleri yetki belgesi geçersiz sayılır. Bu durumda tekrar belge talebinde bulunanların müracaatları ilk müracaat olarak değerlendirilir. Süresi içerisinde bildirimde bulunanlar için, değişiklikler yeniden belge düzenlenmesini gerektiriyorsa bu Yönetmelik hükümleri göz önünde bulundurularak yeniden belge düzenlenir.

Belgenin iptali

MADDE 24 – (1) Yetki belgesinin verilmesine esas teşkil eden şartların ihlal edilmesi veya mevzuata aykırı bir durum tespit edilmesi halinde ilgili yazılı olarak uyarılarak aykırılığın giderilmesi için üç aya kadar süre verilir. Bu süre içerisinde, yetki belgesi askıya alınır.

(2) Yetki belgesine sahip kişinin belge kapsamındaki işlemlerinde suç şüphesi bulunması halinde bu durum derhal adli makamlara bildirilir. Soruşturma ve kovuşturma süresince belgesi askıya alınır.

(3) Belgesi askıya alınan kişiye, bu maddenin birinci fıkrasında tespit edilen durumlar için eksikliklerini tamamlayana kadar; bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen durumlar için ise soruşturma ve kovuşturma sonuçlanıncaya kadar yeni bir yetki belgesi verilmez. Bu süre içerisinde belge sahibi tarafından cihazla ilgili hiçbir tamir, bakım, ayar, muayene ve damgalama işlemi yapılamaz.

(4) Bu maddenin birinci fıkrasında tespit edilen durumlar için verilen süre içerisinde eksikliklerini tamamlayarak il müdürlüğüne müracaat etmeyenlerin belgesi iptal edilir. Belgesi iptal edilenler, iptal tarihinden itibaren bir yıl süre ile belge talebinde bulunamaz. Bir yıl dolduktan sonra tekrar belge talebinde bulunanların müracaatları ilk müracaat olarak değerlendirilir. Belge iptalinin tekrarı halinde üç yıl süreyle belge talebinde bulunulamaz.

(5) Soruşturma ve kovuşturma sonucunda verilen kararın belge sahibi aleyhine kesinleşmesi halinde belge iptal edilir. Bu sebeple belgesi iptal edilenler beş yıl süreyle belge talebinde bulunamaz. Kararın belge sahibi lehine sonuçlanması halinde, kararın il müdürlüğüne ulaşmasını müteakip askıya alma işlemi ortadan kaldırılır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten önce piyasaya arz edilen cihazlara aşağıdaki işlemler uygulanır.

a) 1/1/2009 tarihinden önce piyasaya arz edilmiş egzoz gazı analiz cihazları için tip onay şartı aranmaz. Ancak söz konusu cihazların 18/11/1997 tarihli TS ISO 3930 Karayolu Taşıtları-Benzin Motorlu-Bakım veya Denetim Sırasında Egzoz Gazındaki Kirleticiler İçin Ölçme Ekipmanları-Teknik Özellikler standardına uygunluğunun belgelendirilmesi gerekir. Söz konusu belgeyle birlikte hazırlanacak damga planları ile Bakanlığa müracaat edilir. Uygun görülenlerin damga planları onaylanır. Bahsedilen işlemlerin, bu Yönetmeliğin tüm maddelerinin yürürlüğe gireceği 1/9/2014 tarihine kadar tamamlanmış olması gerekir. Damga planları onaylanan cihazlar için, servislere müracaat edilerek muayene ve damgalama işlemlerinin yaptırılması zorunludur. Bu şekilde müracaat etmeyen kullanıcılara, ilgili mevzuat hükümlerine göre cezai işlem uygulanır ve cihazları kullanımdan men edilir.

b) 1/1/2009 tarihinden sonra piyasaya arz edilmiş egzoz gazı analiz cihazlarının 7/8/2008 tarihli ve 26960 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ölçü Aletleri Yönetmeliğine (2004/22/AT) uygun olması gerekir.

c) 3/7/2002 tarihinden önce piyasaya arz edilmiş egzoz gazı duman koyuluğu ölçme cihazları için tip onay şartı aranmaz. Ancak söz konusu cihazların TS ISO 3996 Sıkıştırma ile Ateşlemeli İçten Yanmalı Pistonlu Motorlar-Egzoz Gazlarının Opaklıklarını Ölçme ve Işık Absorplama Katsayılarını Tayin Etme Cihazları standardına uygunluğunun belgelendirilmesi gerekir. Söz konusu belgeyle birlikte hazırlanacak damga planları ile Bakanlığa müracaat edilir. Uygun görülenlerin damga planları onaylanır. Bahsedilen işlemlerin, bu Yönetmeliğin tüm maddelerinin yürürlüğe gireceği 1/9/2014 tarihine kadar tamamlanmış olması gerekir. Damga planları onaylanan cihazlar için, servislere müracaat edilerek muayene ve damgalama işlemlerinin yaptırılması zorunludur. Bu şekilde müracaat etmeyen kullanıcılara, ilgili mevzuat hükümlerine göre cezai işlem uygulanır ve cihazları kullanımdan men edilir.

ç) 3/7/2002 tarihinden bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihe kadar piyasaya arz edilmiş egzoz gazı duman koyuluğu ölçme cihazları, 3/7/2002 tarihli ve 24804 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlarda Kullanılan Dizel Motorlardan Çıkan Kirletici Emisyonlara Karşı Alınan Önlemler ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinde (72/306/AT) tanımlanan özelliklere uygun olmak zorundadır. Bu cihazlar için hazırlanacak damga planları Bakanlığa onaylattırılır. Bahsedilen işlemlerin, bu Yönetmeliğin tüm maddelerinin yürürlüğe gireceği 1/9/2014 tarihine kadar tamamlanmış olması gerekir. Damga planları onaylanan cihazlar için, servislere müracaat edilerek muayene ve damgalama işlemlerinin yaptırılması zorunludur. Bu şekilde müracaat etmeyen kullanıcılara, ilgili mevzuat hükümlerine göre cezai işlem uygulanır ve cihazları kullanımdan men edilir.

d) Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren piyasaya arz edilecek egzoz gazı duman koyuluğu ölçme cihazları için, 17/10/2008 tarihli ve 27027 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ölçü ve Ölçü Aletleri Tip Onay Yönetmeliği hükümlerine göre ulusal tip onay belgesi alınması zorunludur.

e) Egzoz gazı analiz cihazı ve egzoz gazı duman koyuluğu ölçme cihazından oluşan kombine sistemlerde; egzoz gazı analiz cihazları için bu maddenin (a) ve (b) bentlerinde, egzoz gazı duman koyuluğu ölçme cihazları için bu maddenin (c), (ç) ve (d) bentlerinde istenen şartlar aranır. Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren piyasaya arz edilecek olan kombine sistemlerin ise Ölçü ve Ölçü Aletleri Tip Onay Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak piyasaya arz edilmesi gerekir.

(2) 4/4/2009 tarihli ve 27190 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeliğinin 11 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen şartlara göre alınmış eğitim sertifikasına sahip personel, bu Yönetmeliğin 21 inci maddesi hariç diğer şartları sağlaması halinde tamir ve ayar yetki belgesi alabilir. Bunun için, bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren bir yıl içerisinde müracaat edilmesi gerekir. Bir yıl içerisinde müracaat etmeyenlere bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Yürürlük

MADDE 25 – (1) Bu Yönetmeliğin;

a) 5 inci, 7 nci, 8 inci, 9 uncu, 10 uncu, 11 inci maddeleri ile geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (c), (ç) ve (e) bentleri 1/9/2014 tarihinde,

b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,

yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 26 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.